Śląski Drzymała – desperat czy bohater?
Obala mity, docieka prawdy i uczy nie tylko młodzież historii najbliższego regionu. 11 listopada Janusz Lubszczyk, nauczyciel historii z Jastrzębia-Zdroju, podczas konferencji w Miejskim Ośrodku Kultury w Pszowie przybliżał uczestnikom postać Franciszka Chrószcza, nazywanego śląskim Drzymałą.
Pedagogowi towarzyszyli uczniowie z Pszowa i Jastrzębia, którzy przez kilka miesięcy wertowali zapisy historyczne dotyczące śląskiego Drzymały. - Kiedy podczas ubiegłorocznego konkursu szkolnego: „Od zniewolenia do niepodległości” młodzież usłyszała pytanie o nazwisko śląskiego Drzymały, nastała przejmująca cisza. Dlaczego historia regionu jest towarem tak deficytowym? – zastanawia się Janusz Lubszczyk.
Historyk przedstawił sylwetkę Franciszka Chrószcza. Mówił przy tym, że nie ocenia tej postaci i nie identyfikuje jej jako śląskiego Drzymały. - Dla mnie to konkretna postać historyczna, wokół której narosło wiele mitów. Niektórzy szukają w tej postaci sensacji, tworzą pseudofakty. Moim zadaniem, jako historyka, jest rzetelne przedstawienie faktów związanych z Franciszkiem Chrószczem – mówi badacz.
Ocenie poddali go natomiast uczniowie z jastrzębskiego Zespołu Szkół nr 5 im. Jana Pawła II: Michalina Guzy, Paulina Serafin, Jan Kozaczek, Marcin Szymiczek i Artur Żołądź oraz młodzież z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych z Pszowa: Małgorzata Dulińska, Sandra Martyńska i Dawid Machecki. Oceniali różnie – jedni potępiali Chrószcza, inni gloryfikowali jego postępowanie. – Mam nadzieję, że ta konferencja będzie przyczynkiem do głębszej dyskusji na temat Franciszka Chrószcza – mówi Janusz Lubszczyk. Dodaje, że w przyszłym roku, przy wsparciu pszowskiego samorządu, ma powstać komiks poświęcony śląskiemu Drzymale.
Anna Burda-Szostek
Zamieszkał w oborze
Franciszek Chrószcz w młodości uczestniczył po stronie pruskiej w wojnach z Danią, Austrią i Francją. Pracował w kopalniach w Niemczech, a potem w kopalni „Anna”, w Pszowie. W 1903 r., za agitację na rzecz polskich kandydatów ubiegających się o mandaty do parlamentu niemieckiego, został zwolniony z pracy.
Chciał zbudować dom w Pszowie, dlatego około roku 1903 kupił tu ziemię. Ale dla Polaka, w tamtych czasach otrzymanie zezwolenia na budowę było prawie że niemożliwe. Dlatego stojący na swojej parceli budynek na pasze dla bydła Chrószcz przerobił na tymczasowe mieszkanie, gdzie ulepił piec. Władze nakazały rozbiórkę. Gdy zignorował nakaz, zjawił się u niego pruski żandarm, który miał wymóc na Chrószczu podporządkowanie się nakazom władz. Śląski Drzymała prosił o odroczenie. Argumentował, że regularnie płaci podatki, że brał udział w trzech wojnach jako żołnierz armii pruskiej. Nic nie wskórał. Wtedy śląski Drzymała odszedł, by po chwili wrócić ze strzelbą załadowaną śrutem. Wystrzelił, trafiając śmiertelnie żandarma w głowę i pierś. Potem ukrył się w pobliskim lesie. Gdy ruszyła na niego obława strzałem z rewolweru odebrał sobie życie. Zginął mając 62 lata. Sprawa odbiła się dużym echem. Całe zdarzenie badała prokuratura oraz pułkownik żandarmerii z Wrocławia. Dziś pomnik śląskiego Drzymały stoi przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Pszowie.
Komentarze
123 komentarze
A Ty Łysy masz pojęcie, brawo!Nie warto rozmaiwac z takim tępym motłochem!
Ratibor tak jak Ty sznujesz innych, jesteś neiuk i tyle. Nie poadjesz żadnych argumentów, bo ich nie masz, do tego to wymagałoby pomyśleć i wiedzieć a Ty jesteś biednym chłopem ze wsi i tyle. Takich głupków na tych portalach pełno! Albo to łyse albo niedouczone!
@Bruno - i co chcesz powiedzieć człowieku, bo czytam twoje wpisy i nie mam pojęcia o co chodzi. Tak się składa że moje poglądy są starsze niż RAŚ, z którym nie mam nic wspólnego, ale który jestem w stanie poprzeć, jeśli przyjdzie taka potrzeba. Doskonale rozróżniam państwo od narodu, niestety w przeciwieństwie do Jano uważam, że historia to jest przede wszystkim polityka. Ja nie kazałem polskim królom się żenić z Niemkami i Austriaczkami. Losy naszych narodów dawno zostały połączone
@Jano - chłopie, na jakim ty poziomie się wypowiadasz? Jak ci się kończą argumenty to zaczyna się ubliżanie i wyzwiska. Gratuluję ci twojego poziomu wiedzy i wypowiadania jedynie słusznej prawdy i jedynie słusznej wiedzy, zacznij innych szanować, wtedy ludzie będą też ciebie szanować..
Jano- Jesteś gorolem, a więc idiotą skoro twierdzisz że Aryjczyk to człowiek o niebieskich oczach i jasnych włosach. Nie masz pojęcia i filozofii Volkizmu a się wypowiadasz. Człowiek i niebieskich oczach i jasnych włosach to nordyk z rasy Aryjskiej. Ale Aryjczykami jest też nacja Słowian, Celtyków czy Germanów. Polacy i Rosjanie, którzy mają niebieskie, zielone lub szare oczy też są Aryjczykami. Poczytaj folozofię Volkizmu, zanim się znów skompromitujesz, bo jak na razie to swoją wiedzę wziołeś z Mein Kampf. A Franciszek Chruszcz był Ślązakiem, nie był Polakiem ani Niemcem. To że się urodziłeś na Śląsku i na nim mieszkasz nie czyni z ciebie Ślązaka. Wielu murzynów urodziło się też w Europie, ci nie robi z nich Europejczyków, zawsze będą Afrykanami, tak samo jak Amerykaninem może być tak naprawdę tylko Indianin.
Poza tym jak mam być szczery to wolę niemiecki porządek i prawo gospodarcze, niż polski burdel i biedę, jestem Ślązakiem, nie Niemcem, nie Polakiem, ale też mam porównanie. Żaden Polak nie będzie mi wciskał bolszewickich kitów o wielkiej krzywdzie narodu. Jest to co najmniej niepoważne, że polscy historycy tak bardzo chcą teraz wszyscy nauczać prawdy o Śląsku.
Z tego co się orientuję kolejne postaci będa analizowane w przyszłym roku. Szkoda, ze Ci którzy tak zioną jadem nie pojawili się na konerencji tydzień temu. pewnie nie przedstawili by żadnych argumentów, rzeczowych argumentów. Świtna inicjatywa odkłamujaca hitorię, poazująca jak dziejszy zdajcy narodu w stylu PODPISZ SIĘ zakłamują, upolityczniają historię.
jak trzeba być ograniczonym by nie rozróżniać pojęcia państwa i narodu, no jak pytanie do intelgencji na tym portalu?
Jak tu się nie zgodzić z Janem. Tkwicie pod względem intelektualnym i nie tylko intelektualnym ale i kulturowym w wczesnym śreniowieczu. takim tępym motłochem łatwo mapipulować. Łatwo mapipulwać kimś u kogo wiedza historyczna jest na poziomie poniżej zera. Uczcie się ludzie to nie boli, nie wiem czy potraficie czytać, jesli nie to nauczcie sie i czytajcie. Człowiek odkrywa historię pokazuje młodym taka jaka była, prosta w oparciu o zrdła nieskrzywiona, ale na wasze możliwości to za wiele. Brak obiektywizmu i wiedzy się kłania. Tacy infantylni nieudacznicy o proniemickich poglądach. tak żal ściska gdy widzi się ten zaścianek. wasze dewizy to nacjonalizm, separatyzm, partykulayzm, pewnie nie wiecie o co chodzi bo Raś was omamił, poczytajcie co oznaczają te słowa głupiutkie dzieciaczki :)
Nareszcie napisano prowda. Jak chcesz to umjysz.
Nie ma sensu dyskutować z kimś kto zatrzymał się na nazistowskich książeczkach dla dzieci...czytajcie dalej Mein Kampf biedacy...
Dla Ratibora, O/S i Pdpisz się...to historia waszymi żaślepionymi oczami...: a był tak:...Chrószcz urodził się w rodzinie aryjskiej, miał jasne włosy i niebieskie oczy, walczył dla Prusaków w trzech wojnach, nie musiał wyjechać za pracą w głąb Niemiec, tam spotkał prawdziwą germankę i ożenił się, jego tzrech synów walczyło po stronie pruskiej, czy też republki weimarskiej w trzech powstaniach śląskich i wielkopolskim, potem walczyli po stronie Niemiec podczas kampani wrześniowej, Franciszek Chrószcz nie zabił policjanta tylko Polaka który przyszedł rozbierać piec, policjant sam się zastrzelił a potem Franciszek, nie było żadnej noweli osadniczej i wszak nie było germanizacji...teraz zapewne Wam się podoba, żał mi Waszych dzieci, Was też
Lubszczyk nie fałszuje historii a pokazuje ją jaka była naprawdę, dla niektórych to nie do przyjacia i cóż zrobić. Nie rozuem jak taki motłoch w stylu ratibora, podpisz się tutaj wogóle funkcjonuje.
No i co mocie z tego ? Dali lezycie na kapsie germanca.
Ratibor proste pytanie, mam nadzieję choć watpię, że go ogarniesz, mianowicie gdzie był Śląsk na początku swojej drogi a gdzie jest dzisiaj. według Ciebie w NRD, tak? Skrzywienia czerwonych zapisków Cie omamiły! Nie znasz historii i co gorsza tak jak większość tutaj nie chcesz jej poznać bo tkiwsz tak jak wielu tutaj w gettcie umysłowym, cofasz się...no cóż poradzić. Po czerwonym Szwabiki skrzywiły Ci pole widzenia bo rozumowania w tych twoich antytezach żadnego... :)
Podpisz się żal mi Ciebie, komuna Ci wgryzła się w przysadkę mózgową i nie odpuszcza. Nie rozróróżniasz Górnego i Dolnego Śląska a chciałbys biedaku wziąć idział w dyskusji o której nie masz zupełnie pojęcia. wiem prawda boli nawet takie małe istoty jak Ty! To nie moja wina ze nie używasz tego pod główeczką :) OS Śląsk Ci sie odrodzi ale w ... :)
Pszowik urodziłem się w Wodzisławiu a mieszkam w Marklowicach. Masz wiele racji! Ale też mylisz się w wielu kwestiach...Ta tak w gwoli scisłości. Odzywaja się tutaj wielcy znawcy historii, którzy historię piszą przez "CH". Kiedy czyta się takiego germanofila jak ratibor to żal sciśka. Co z tego ze Śląsk pod panowaniem Pruskim się rozwijał, to było i minęło takie resentymenty możesz sobie wsdzić do ...razem z RAS-iem! Mazurzy i Kaszubi to nie Polacy zapewne, co podpisz się?! Ale tępota wypowiada się. No tak nieznajomość boli co? Nieuctow, biedota intelektualna boli co? Cóż za intelektualny zaścianek.
Jano-Chłopie, tyś je gorol z Jastrzębio, wiync czamu chcesz mi wmówić żech je Polok? Jo je Ślązok i nielubia tak samo goroli jak i germańców, a ty mieszkosz na obcej ziemi, to nima twój kraj i twojo ziemio. nie wiem czamu chcesz mie polonizować. Franciszek Chruszcz był Ślązokiym a nie polokiym, geby znoł goroli, to bych ich też nie lubioł tak samo jak germanców, bo gorol i germaniec są pieronym do siebie podobni. Kożdy chce rządzić i chce żeby hanys na niego robił. Za germańców to urzydnik i sztajger mógł być yno niemiec a za poloka to yno gorol, ślązoka nigdy nie wpuszczano na wyższe stołki. Wiync czym sie niby różnicie od germanców?Sprawa Śląsko to nima sprawa goroli, by wy trzymiecie strona lachów a nie Ślązoków, wiync my walczymy o niepodległość, a ty chcesz nas polonizować, ale nacjonalizm Śląski i tak wygro!!!!!
rati -A znosz historia Pszowa? Wiysz wiela Pszowików padło w powstaniach Śląskich? Choćby Tytko(osiedle w Pszowie nazwani jego nazwiskiem), czy tacy powstańce jak Milion,Pypeć,Tront, Łatka czy Włoczek, to są bochaterowie Pszowscy. Gdyby nie Pszowiki, to by my nie wygrali bitwy Olzańskiej . Most kolejowy w Olzie był wysadzony przesz Pszowskich Powstanców, poczytej se historia o pszowskich powstańcach. Pszowiki prali germańców że aż miło
tyś jest jakiś niy echt...pełno pszowików walczyło za Śląsk? Ty masz coś z głową
Jak by nie patrzeć, to Chruszcz był tępiony przez władza germańsko i tego faktu nic nie zmieni. Polska ni mo tu nic do rzeczy. Chrószcz był Ślązokiym a niemcy go tępily i traktowały jak obywatela drugi kategorii. Piszą tu ludzie z Raciborza, kiery zawsze był Niemiecki, a ludzie z Pszowa byli zawsze ducha Śląskigo. Jak wybuchło powstanii, to pełno Pszowików walczyło za wolny Śląsk, a coi z Raciborza walczyli za Niemce. Tako je właśnie różnica, my hanysy z pszowa chcymy być Ślązokami i mieć swój naród, a ci z Raciborza chcą być Niemcami i pewnie chcieli by się włączyć do niemiec. A Polska nimo tu nic do rzeczy
proszę powiedzieć, pod jakim względem zacofani?
wracaj na swoją rodzinną wieś, tam będzie ci lepiej
Zacofani ludzie ze wsi... Aż przykro się to wszystko czyta.
ZSP PSZÓW !
Komentarz poniżej pewnego poziomu [Wyświetl komentarz]
lubszczyk nie fałszuj historii Gornego Sląska zdrajco
Pozdrowiom chłopy, niech nasz Śląsk sie odrodzi
Za czasów pruskich Śląsk był jednym z najbogatszych regionów Europy, za czasów polskich jesteśmy jak kolonia. Polacy zabierają nasze wypracowane pieniądze i ładują w tę swoją Polskę, nam rzucają ochłapy jak psom. Dość już polskiego wyzysku na Śląsku. Ja czuję się Ślązakiem, nie Polakiem ,chyba każdy człowiek chce normalnie żyć
Tak samo uważam, że Śląsk w Polsce jest regionem zaniedbanym i przez Polaków pogardliwie pomijanym. Wstyd mi jak Czesi z nas się śmieją , z naszych pociągów. I cóż to wielkiego panie Lubszczyk ten Chrószcz wywalczył? Proszę odpowiedzieć, z wielką chęcią posłucham.....
Brawo @rozsądny stąd !!! Wreszcie ktoś normalnie myślący, bez tej narodowej schizofrenii i histeryków
zgadzam się, niech sobie polscy historycy przypomną, jak polscy ułani nieśli na pikach głowy Ukraińców, albo jak Piłsudski trzymał wszystkich wrogów w Berezie Kartuskiej. W zamian za to Polacy zapracowali sobie na II wojnę światową, na Katyń i na wrogość ościennych krajów. Może o tym nasi historycy opowiedzą, bo takie bajki że Chrószcz bronił polskości to można było kiedyś na WUML-ach opowiadać, ale nie teraz panowie
Ciągle piszą tu ludzie źle o Niemcach, a co tak naprawdę ze Śląskiem zrobiła Polska?! Moim zdaniem zacofała ten region na maksa i go zdegragowała ekonomicznie, ekologicznie i społecznie... Do 1920 Śląsk to była europejska elita - wszystkie nowinki techniczne, prąd, gaz, kina, teatry, kanalizacja, kolej, tramwaje, nowoczesna architektura - były w zasięgu ręki, ludzie żyli na niezłym poziomie, a miasta kwitły. Od lat 30 nastąpiła na Śląsku absolutna stagnacja, wzrost bezrobocia i ciągłe antagonizowanie mieszkańców. W PRL zniszczono wiele cennych budowli np. pałace a jedyne co budowano to bloki i nowe kopalnie... Po 1989 roku wszystko rozpieprzano... Przestańcie więc szerzyć farmazony jak to dobrze, że Śląsk został przyłączony do Polski. Podział Śląska między Polską i Niemcy, a potem przyłączenie go do Polski był tragedią dla rodzimych mieszkańców i miast, a świetnym interesem dla władz Polski ale nie do Śląska i to sobie można szczerze powiedzieć - teraz już można. Zresztą teraz też jak się spojrzy jak Śląsk jest traktowany chociażby przez pryzmat kolei, służby zdrowia czy inwestycji publicznych to po prostu tylko żal że nie jesteśmy regionem innego kraju... Czechy potrafią uczciwie dbać o swój Śląsk, Zagłębie Donieckie to na Ukrainie najbardziej rozwojowy region tego kraju, Ruhry to też fenomenalny przykład jak państwoe w pożyteczny sposób zrestrukteryzowało taki region. A Śląsk umiera i gdyby taki Chrószcz żył obecnie to wyjechałby do Ostrawy...
Poza tym jak mam być szczery to wolę niemiecki porządek i prawo gospodarcze, niż polski burdel i biedę, jestem Ślązakiem, nie Niemcem, nie Polakiem, ale też mam porównanie. Żaden Polak nie będzie mi wciskał bolszewickich kitów o wielkiej krzywdzie narodu. Jest to co najmniej niepoważne, że polscy historycy tak bardzo chcą teraz wszyscy nauczać prawdy o Śląsku.
ludzie, dajcie spokój. Dla Ślązaka nie było ojczyzny, poza Śląskiem. Przestańcie fałszować i polonizować historię, Ślązacy nigdy nie dążyli do przyłączenia się do Polski
OP brawo brnij dalej w niewiedzy...mam propozycję zgłęb nieco literetury przedmiotu, potem możesz podyskutować rzeczowo, Twoje argumenty są wielce nietrafione i do pzresady infantylne...
tak masz rację wydawano je z kolor włosów i oczu :) to jedynie żywioł Polski, prawdziwy żywioł Polski mał problem z pozwoleniem...
pozwoleń na budowę domu nie wydawano ze względu na poglądy polityczne Ochłoń czlowieku
dalej budujmy separatyzmy i partykularyzmy, autonomi w kształcie z 1920 roku juz nie wróci. Polak = Ślązk i odwrotnie czy to sie komuś podoba czy nie! Do tego stwierdzenie, że z musu byliśmy obawyteelami Prus czy austro Węgier nic nie wnosi, jest jak się zdaje bezsensowne...tak wiem w 1939-1945 byliśmy obywatelami Niemiec i...?
wszyscy ślązacy byli obywatelami pruskimi lub austro-wegierskimi Polakow tu nie było
Ale masz braki w nauce. Przyjacielu nowela osadnicza weszła w 1904 roku, więć Twojemu dzadeczkowi pewnie sie udało. ale wówczas tez trzeba było byc germanofilem?! A jeszcze jedno do niedouczonego opka :) to nie komuna a okres miedzywojenny wykreował postać Chrószcz, poczytaj, zastanów się a potem pisz. Masz przyjacielu duże braki w edukacji. Włąśnie takich ignorantów historii jak Ty jest pełno. Historię zostaw hstorykom.