Hałda Szarlota - piramida niemocy
Dla mieszkańców to już nie tylko brud na posesjach i chroniczny kaszel, ale walka o zdrowie. Mieszkanie w sąsiedztwie hałdy Szarlota stało się gehenną ze względu na hałas, zapylenie i zanieczyszczenie powietrza. Burmistrz szuka ratunku w prokuraturze.
Hałda Szarlota - piramida niemocy
Symbol, dobry biznes i….udręka
Hałda dla wielu jest powodem do dumy. Jest najwyższa w Europie, ma wieloletnią historię związaną z historyczną kopalnią węgla kamiennego Charlotte. Wygląda jak piramida, a jej najwyższy wierzchołek o wysokości 407 m. n.p.m. jest tylko o 13 metrów niższy od słynnej egipskiej Piramidy Cheopsa. Podobnie jak słynny napis Hollywood na zboczu góry Lee w Los Angeles, hałdę także dekorują widoczne z daleka litery układające się w nazwę. To symbol 200-letniej historii lokalnego górnictwa, wabik na turystów, ale też, co ważne – teren wciąż czynnej kopalni KWK ROW – Ruch Rydułtowy.
I tu zaczyna się problem, który na początku był kłopotem kopalni, a z czasem stawał się coraz większym problemem mieszkańców Rydułtów. Choć na najwyższym wierzchołku Szarloty rosną już tylko krzaki, a nie kolejne nasypy wywożonego z kopalni kamienia, dla mieszkańców dotkliwe stały się prace prowadzone niżej, czyli rozbiórka hałdy. Równocześnie, wskutek samozapłonu, płonie od wewnątrz gromadzony w tym miejscu przez wiele lat łupek pomieszany z węglem. Maksymalna temperatura w ognisku zapożarowania dochodzi nawet do 1200 stopni C. Dlatego w celu likwidacji pożaru, hałda jest rozbierana, przesypywana i… sprzedawana. Odpad-kamień załadowany na wywrotkę przestaje być odpadem, a staje się kruszywem, sprzedawanym głównie firmom budującym drogi. Odzysk kamienia to biznes, ale prace przy rozbiórce hałdy wywołują największe uciążliwości dla mieszkańców – zapylenie i zanieczyszczenie powietrza. Jak pokazują zdjęcia lotnicze i potwierdzają mieszkańcy, cierpią nie tylko bliscy sąsiedzi górniczego terenu, ale i inne dzielnice miasta.
ZOBACZ FILM JEDNEGO Z MIESZKAŃCÓW, OBRAZUJĄCY ZAPYLENIE Z PRAC NA HAŁDZIE:
Walka o życie
Magdalena Chmielewska jest mamą trzyletniego synka. Dla niej problem z hałdą to coś więcej, niż tylko zabrudzone okna, podwórko i pojawiający się co jakiś czas kaszel, jak u innych.
- Dla mnie to walka o życie syna, bo od urodzenia ma on problemy zdrowotne. Starałam się o niego 6 lat, a kiedy już się urodził, dowiedziałam się, że ma chorobę autoimmunologiczną. Syn rozwija się prawidłowo, ale choruje na mastocytozę.. Można powiedzieć, że to taka tykająca bomba. On dostając toksyny do organizmu wytwarza komórki, które mogą spowodować wstrząs anafilaktyczny. W lutym, przez zapylenie, nie byliśmy w stanie nawet otworzyć okna, nie mówiąc o jakimkolwiek wyjściu na dwór. Mamy w domu dwa oczyszczacze powietrza, a synek biorąc już sterydy i tak dostał w ciągu dwóch tygodni dwóch skurczów krtani. Musieliśmy wtedy dwukrotnie zwiększyć podawane dawki leków – podkreśla pani Magdalena.
Nasza rozmówczyni podkreśla, że sama też cierpi na bóle i zawroty głowy, kaszel, katar, duszności, nadmierne zmęczenie. - Okazało się, że nie tylko ja mam takie objawy, a lekarze, choć nie chcą potwierdzić tego na piśmie, mówią wprost o tym, że to efekty oddziaływania pobliskiej hałdy i zanieczyszczenia powietrza. Znajoma mówiła, że trafiła na SOR do Rybnika, a tam lekarze powiedzieli, że jest kolejną pacjentką z Rydułtów z podobnymi objawami – dodaje.
Osób, które dotykają podobne dolegliwości jest więcej. Na przykład Agata Marcol, mieszkająca niedaleko Szarloty, opowiada o 14-letniej córce swojej siostry. Dziewczynka, która była wcześniej okazem zdrowia, od około roku jest słabsza, ma bóle głowy i ogólnie złe samopoczucie.
- Wielu mówiło, że to pewnie przez okres dojrzewania. Kilka tygodni temu pojechaliśmy z nią na SOR do Rybnika, bo miała silne zawroty głowy, kaszel, katar, traciła przytomność i wzrok. Była przebadana od góry do dołu, także rezonansem magnetycznym. Po tym rezonansie lekarz powiedział nam, że u ludzi mieszkających na Śląsku widać to w głowie. W mózgu pojawiają się małe kropeczki. Ale u ludzi z Rydułtów jest tego dwa razy więcej. To szokujące. Stan siostrzenicy w szpitalu znacznie się poprawił, a po powrocie do domu znów zaczęła mdleć, znów pojawił się ból głowy i ponownie musiała iść do szpitala. Pisaliśmy w tej sprawie m.in. do NFZ, jednak otrzymaliśmy informacje, że takie zaświadczenia możemy otrzymać od lekarzy rodzinnych. Ale żaden lekarz nie chce wydać zaświadczenia, że nasze dolegliwości są spowodowane pracami na hałdzie i zanieczyszczeniem powietrza – mówi Nowinom pani Agata.
Pisma, kontrole, wyjaśnienia, ale efektów brak
Mieszkańcy poruszyli już niebo i ziemię w walce o godne warunki życia. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim, a także Urząd Miasta Rydułtowy, Narodowy Fundusz Zdrowia, Polska Grupa Górnicza, Urząd Marszałkowski i Sanepid – to tylko niektóre instytucje, w których interweniowali.
Jednym z pierwszych kierunków było wodzisławskie starostwo, gdyż to Starosta Wodzisławski formalnie wydał decyzję-zezwolenie na przetwarzanie odpadów, w oparciu o którą trwają prace na hałdzie. - Wydział Ochrony Środowiska jest świadomy uciążliwości związanych z hałdą w Rydułtowach. Podobnie jak Urząd Miasta Rydułtowy jesteśmy odbiorcami zgłoszeń mieszkańców miasta i zapewniamy, że na nie reagujemy zgodnie z naszymi kompetencjami, w tym m.in. prowadzimy postępowanie w sprawie cofnięcia firmie zezwolenia na przetwarzanie odpadów (choć nie z powodu emisji pyłów itp., lecz z przyczyn formalnych- informuje Wojciech Raczkowski, kierownik Biura Komunikacji Społecznej i Informacji w Starostwie Powiatowym.
- W 95% otrzymanych od mieszkańców zgłoszeń jest to informacja, że na hałdzie prowadzone są prace powodujące uwalnianie pyłów widocznych z dużej odległości, co świadczy o tym, że na obiekcie prowadzone są roboty związane z likwidacją zapożarowania oraz prace związane z pozyskiwaniem odpadów przeznaczonych do odzysku. (…) Najczęściej są to zgłoszenia o widocznym z daleka zapyleniu powstającym na hałdzie, co nie jest jednoznaczne z wydostawaniem się zapylenia poza obszar obiektu hałdy. (…) Otrzymaliśmy też zgłoszenia o uciążliwościach gazowych powstających nocą i dnia następnego, a są one efektem palącej się hałdy – zaznacza Raczkowski.
Po zeszłorocznej kontroli zostało wszczęte postępowanie w sprawie cofnięcia decyzji starosty o przetwarzaniu odpadów. - W wyniku przeprowadzonej w lipcu 2023 r. kontroli działalności firmy oraz nawiązując do stwierdzonych nieprawidłowości, Starosta Wodzisławski wydał w dniu 28 lipca 2023 r. wezwanie do niezwłocznego zaniechania naruszeń przepisów ustawy o odpadach oraz zaniechania działań niezgodnych z zezwoleniem. Ponadto, z urzędu zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie cofnięcia decyzji Starosty Wodzisławskiego, którą zezwolono firmie na przetwarzanie odpadów w procesie odzysku R12 poza instalacjami i urządzeniami, polegającego na selektywnej eksploatacji nasypów części zwałowiska przy szybie Leon II KWK ROW Ruch Rydułtowy. Firma MARBUD wniosła w dniu 1 sierpnia 2023 r. zastrzeżenia i uwagi do protokołu, podważając stwierdzone uchybienia, jak również przedstawiła podjęte działania celem wyeliminowania nieprawidłowości – informuje Wydział Ochrony Środowiska wodzisławskiego starostwa.
22 sierpnia 2023 r. firma MARBUD ponownie odniosła się pisemnie do podjętych przez Starostę działań i dołączyła do pisma opracowanie pn. „Pomiary zapylenia w otoczeniu zabudowań mieszkalnych położonych przy zwałowisku usytuowanym obok szybu Leon II KWK Rydułtowy”. Z przedstawionej dokumentacji wynika, że:
„wartości zapylenia frakcji wdychalnej oraz frakcji respirabilnej* zmierzone na terenie zwałowiska, nie odbiegają zbytnio od poziomu tła dla frakcji wdychalnej oraz dla frakcji respirabilnej zmierzonego przy przepompowni na ul. Przerwy-Tetmajera w Rydułtowach. Nasyp z kruszywa i strefa roślinności między zwałowiskiem oraz zabudową mieszkalną zlokalizowaną przy ul. Przerwy-Tetmajera stanowią naturalną barierę ograniczającą emisję pyłów wdychalnych i respirabilnych powstających na terenie zwałowiska. Wartości zapylenia powietrza zmierzone i obliczone na terenie zwałowiska przy szybie Leon II są znacznie poniżej najwyższych dopuszczalnych stężeń pyłu wdychalnego. Przedmiotowe wyniki badań dotyczą warunków środowiska pracy”.
Dodatkowo wykonawca zapewnia, że wszelkie działania mają na celu przede wszystkim likwidację ognisk zapożarowania na hałdzie i niedopuszczenie do przeniesienia się ognisk pożarowych. Wskazuje, że wykonywane roboty są zgodne z opracowaną i zatwierdzoną technologią, a firma prowadzi prace pod nadzorem przedstawiciela Głównego Instytutu Górnictwa, który nie stwierdził nieprawidłowości podczas prowadzonych robót oraz zaakceptował skuteczność zatwierdzonej technologii i zastosowany sprzęt.
Starosta zwrócił się także do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska o przeprowadzenie odpowiedniej kontroli. Ponadto starostwo 5 stycznia 2024 r. przeprowadziło niezapowiedziane czynności terenowe na hałdzie, jednak nie stwierdzono podczas nich nieprawidłowości. Starosta otrzymał także kolejne wyjaśnienia firmy MARBUD, które prezentujemy w dalszej części artykułu.
Zobacz również niektóre artykuły o rydułtowskiej hałdzie, publikowane w Nowinach Wodzisławskich i portalu Nowiny.pl:
- SZARLOTA JAK WULKAN. TAK WYGLĄDA WNĘTRZE HAŁDY
- AWANTURA O ROZBIÓRKĘ HAŁDY
- ROZBIÓRKA HAŁDY. W CO GRA PRZEWODNICZĄCY ZWIĄZKU ZAWODOWEGO?
- HAŁDA PŁONIE I CO DALEJ?
- SPRAWDZAMY, KTO MOŻE ZAROBIĆ NA ROZBIÓRCE HAŁDY
- CO SIĘ DZIEJE Z HAŁDĄ? SĄ WYNIKI BADAŃ
- HAŁDA Z KRÓTKIM TERMINEM WAŻNOŚCI. CO Z PRZYSZŁOŚCIĄ KOPALNI?
- HAŁDA W RYDUŁTOWACH ZMORĄ MIESZKAŃCÓW. CHCĄ ROZWIĄZANIA PROBLEMU
Czytaj dalej na stronie 2 >>>
Ludzie:
Marcin Połomski
Burmistrz Miasta Rydułtowy
Komentarze
17 komentarzy
Kopalnia narobiła syfu to niech kopalnia to posprząta tylko nie jak zawsze ZA NASZE!!!
Powtórzę raz jeszcze mogliście wybrać w Rydułtowach lepszych kandydatów, którzy by działali. Mieliście komitety co zrobiliby porządek. Wybraliście Skowrona z PO czy KO i Mackowską z PiS to teraz idzcie do niech a nie narzekajcie.
~Doker- zycia kilku pokolen nie starczy zanim to wszystko wywioza.Jedyne wyjscie tak jak zrobiono z jastrzebskimi haldami czy w Laziskach po KWK ,,Boleslaw Smialy'',zgasic,zasypac,posiac trawe
Hałda pozostanie zawsze niebezpiecznym łatwopalnym śmietnikiem. Jak sobie trzeba radzić? Rozebrać. Na byłej hałdzie stoi Silesia City Center. Można?!
Ok .chodziło mi bardziej o porównanie opinii w komentarzach wtedy piszących a jak wygląda to dzisiaj po tylu latach i czy można było tego uniknąć???? itd.itd.itd. ............................................................. ??????.
Do Objektywny: Pod artykułem jest link do tego artykułu
Proponuję by przypomnieć sobie jak było co było i co wtedy napisały N.W.w ciekawym artykule z ---22.03.2017 roku, tytuł---Sprawdzamy kto może zarobić na rozbiórce hałdy ----- ......???????....
!!!Burmistrz szuka ratunku w prokuraturze!!!
Redakcjo Nowin nie da się was nie lubić. Zawszę mnie rozbawicie z rana...
To są skutki uboczne górnictwa o których się nigdy nie pisze!!!
Teraz to my i nasze dzieci muszą te smrody wąchać i się truć !!!
Zlikwidują kopalnię i usuną hałdę to sytuacja się uspokoi
do Dobrej Rady....nie bądź taki mądry.... wszyscy z okolicy mają zostawić swoje domy i uciekać?przez palantów,dla których liczy się tylko kasa?chyba cię pogięło.Naprawdę nick godny rady....
Rydułtowy tracą mieszkańców na potęgę, już jest mniej niż 20 tys. i ubyło 6 stołków dla radnych. Ała.
W tym miejscu był dawniej drugi stożek. Tam były dwie hałdy i ta druga jest rozbierana
W tym kraju nic sie nie da. Wszystko ciągnie się i trwa. A u nas w regionie to już tragedia. Miasto Rydułtowy co? Jajco! Starostwo to już w ogóle tragedia. Oni nawet Eko Okną przy budowie 3000 fabryki nie nakazali przebudowy ulicy Olszyny. Tak samo na węźle Gorzyce. Niemoc i to jacy minimalisci są w powiecie wola o pomstę do nieba. Ale sami ich sobie wybraliście w Rydułtowach. Glosowaliscie to tak macie. W Rydułtowach to alternatywny komitet Powiat 2.0 miał małe poparcie. To teraz nie narzekajcie idzie do Kogutów i POlitykow.
Może byś zaczął od początku objetywny .....
Kto nam taki los zgotował ???
Kto brał 13,14,15,16,17,barbórkowe,kredkowe,ołówkowe,wczasowe,flapsy,soboty 300%,sklepy G i emerytury po 25 latach itd?
A teraz my,nasze dzieci i kolejne pokolenia musimy te pokopalniane smrody wdychać
Nikt o tym nie mówi ile z powodu kopalni tracimy zdrowia bo ile idzie naszych miliardów na nierentowne fanaberie górnicze to nawet dzieci w przedszkolu wiedzą ale ile zdrowia nas to kosztuje i kosztować będzie nikt nie mówi.
DobraRada ..Czytając twój komentarz to widzę że masz dla mieszkańców tego miasta darmowe dobre oferty zamiany swoich posesji aby mogli zamieszkać w czystym bez smrodu mieście oczywiście wszystkie koszty bierzesz na Siebie ???? Bo pewnie nie przyszło ci do głowy kto tak naprawdę winny jest tego co dzieje się z hałdą w Rydułtowach że jak nie wiadomo o co chodzi to chodzi o kolosalne pieniądze ,kasa synku kasa wiadomo mając kasę to każdego można dzisiaj k.... i przek.... a że płacą Rydułtowiki przez to zdrowiem - Kogo to obchodzi ? Zarabiający na tym interesie tam nie mieszkają !!!!!!!!!!!!!!!!!!!....
Kto wam każe mieszkać w takiej strasznej miejscowości jak Rydułtowy która swoje najlepsze czasy miała kilkadziesiąt lat temu? Nawet w okolicy są fajne miejsca do życia z dala od Szarlotty. Odwagi!!!