Czwartek, 2 maja 2024

imieniny: Zygmunta, Atanazego, Anatola

RSS

"Babuć", czyli świnia. W Cieszynie znany, w Katowicach nie. 15 faktów o Śląsku i Powstaniach Śląskich, o których warto wiedzieć

06.05.2021 09:40 | 5 komentarzy | art

5 maja w Ośrodku Kultury w Skrzyszowie odbyła się sesja naukowa pt. "Gmina Godów na ziemi wodzisławskiej. Zarys dziejów. W stulecie III powstania śląskiego". Organizatorem wydarzenia było Gminne Centrum Kultury, Sportu i Turystyki w Godowie oraz Szkoła Podstawowa im. Powstańców Śląskich w Skrzyszowie. O swoich spostrzeżeniach nt. Śląska mówili: dr hab. prof. UŚ Krzysztof Nowak, prof. Ryszard Kaczmarek i dr Danuta Dąbrowska. Poniżej 15 najciekawszych faktów, o których opowiedziano w czasie sesji. 

"Babuć", czyli świnia. W Cieszynie znany, w Katowicach nie. 15 faktów o Śląsku i Powstaniach Śląskich, o których warto wiedzieć
Prelegenci sesji naukowej i mapa podziału Górnego Śląska
Wiesz coś więcej na ten temat? Napisz do nas

4.

Dlaczego słowo "babuć" jest rozumiane na Śląsku Cieszyńskim i w jego pobliżu, a zupełnie nierozumiane na pozostałej części Śląska? Bo nie ma mowy  o jednej gwarze śląskiej - inna jest na dawnym Śląsku austriackim, inna na dawnym Śląsku pruskim, czyli niemieckim. Zresztą w obrębie dawnego Śląska pruskiego również jest wiele odmian gwary śląskiej.

5.

Po odzyskaniu przez Polskę i Czechosłowację niepodległości w 1918 r. Śląsk Cieszyński miał zostać podzielony między oba państwa wzdłuż granic etnicznych. Był to podział korzystny dla Polski, do której miało trafić m.in. przemysłowe Zagłębie Karwińskie. Czesi tych ustaleń nie dotrzymali i w styczniu 1919 r. zaatakowali Śląsk Cieszyński, broniony przez nieliczne oddziały wojska polskiego. W wyniku braku wsparcia na arenie międzynarodowej doszło do niekorzystnego dla Polski podziału Śląska wzdłuż linii Kolei Koszycko-Bogumińskiej - tak jak chcieli tego Beneś i Masaryk. Po stronie czeskiej pozostało m.in. Zaolzie z Zagłębiem Karwińskim, zamieszkane w większości przez ludność polskojęzyczną. Aneksja przez Polskę Zaolzia w październiku 1938 r. była traktowana jako akt sprawiedliwości dziejowej - choć niuanse międzynarodowe były inne niż 19 lat wcześniej.

6.

W 1945 r. Czesi zażądali dla siebie Raciborza. Polacy byli skłonni się zgodzić. Pod warunkiem, że Czesi oddadzą Zaolzie, a przynajmniej Zagłębie Karwińskie - bo któż nie chciałby wymienić ziemi rolnej na kopalnie. Czesi ostatecznie  się rozmyślili.