Poniedziałek, 23 grudnia 2024

imieniny: Sławomiry, Wiktorii, Iwona

RSS

30.11.2024 20:05 | 18 komentarzy | Katarzyna Barczyńska-Łukasik

Idzie zima! Czy pamiętacie czasy, kiedy każda rodzina miała w piwnicy zapasy ziemniaków? Dziś to rzadkość, ale kiedyś było to niezbędne! Dyrekcje jastrzębskich kopalń robiły wszystko, aby pracownicy mieli ziemniaki na zimę i karpie na święta. Bardzo intensywnie poszukiwały tych produktów. 

Kopalnie poszukujące... ziemniaków
Fotografia górników zmierzających na szychtę w KWK Manifest Lipcowy. Fot. Łaźnia Moszczenica / J.Makal
Wiesz coś więcej na ten temat? Napisz do nas

Pół wieku temu, pod koniec lata największe jastrzębskie zakłady pracy, czyli kopalnie węgla kamiennego przystępowały do akcji ziemniaczanej oraz drugiej pod nazwą  „Witamina”. Czytelnikom, którzy wówczas nie żyli, trzeba wyjaśnić, że ziemniaków nie można było kupić sobie, ot tak w sklepie. Wprawdzie pokazywały się, ale nie zawsze i był problem z ich zakupieniem, szczególnie zimą.

Po ziemniaki w łódzkie

Jak bardzo potrzebny był to produkt rolny, niech świadczy to, że w 1974 r. kopalnia „Moszczenica” sprowadziła dla swoich pracowników – 1600 ton, „Jastrzębie” – 1700 ton, Zofiówka – 10 000 ton. Po ziemniaki wyprawiano się do Wielunia, gdzie trzeba było je odpowiednio wcześniej zakontraktować z tamtejszą Gminną Spółdzielnią „Samopomoc Chłopska”. Pracownicy kopalń zgłaszali zapotrzebowanie w macierzystych zakładach pracy, ile worków ziemniaków potrzebują. Ci z nich, którzy zamieszkiwali na terenie Jastrzębia-Zdroju i Wodzisławia Śląskiego mogli liczyć na to, że wypakowana po brzegi ciężarówka przyjedzie pod ich blok i z paki ziemniaki powędrują wprost do piwnicy.

Po owoce w lubelskie, kieleckie, rzeszowskie i bydgoskie

Drugą ważną sprawą, która spędzała sen z powiek górniczym zaopatrzeniowcom, była akcja „Witamina”, a te – jak wiadomo – pochodzą głównie z owoców. Pięćdziesiąt lat temu martwiono się tym, że niekorzystne warunki atmosferyczne wpłynęły na mniejsze zbiory, ale też na drożyznę. Zanim jednak owoce dotarły na Górny Śląsk, a dokładnie do Jastrzębia-Zdroju, trzeba było zrobić rozeznanie, gdzie można je kupić. Kopalniani wysłannicy docierali w różne rejony kraju w poszukiwaniu owoców. Penetrowali więc tereny województw: lubelskiego, kieleckiego, rzeszowskiego oraz bydgoskiego. Mocno trzymali kciuki, aby urodzaj pozwolił zaspokoić potrzeby pracowników. Szacuje się, że jastrzębskie kopalnie zakontraktowały w 1974 r. ok. 40-50 ton owoców i ok. 10 ton warzyw. Na pierwszą partię tych płodów ziemi oczekiwano na początku października.

Karp też towar deficytowy

W okresie przedświątecznym towarem deficytowym był karp, którego również nie mogło zabraknąć na wigilijnym stole. Także w tej kwestii kopalnie stawały na wysokości zadania i organizowały pracownikom rybę, bez której trudno było wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia. Także i w tym wypadku zaopatrzeniowcy musieli wykazać się znajomością krajowego rynku podaży karpia i dużo wcześniej zakontraktować jego zakup. Ci, którzy nie pracowali w kopalniach, a ich zakłady pracy, nie miały takiej siły przebicia – stali w grudniu w długich kolejkach za karpiem.

Kopalnia nie tylko węgiel wydobywała

Dzisiaj może wydawać się to śmieszne, że kopalnie, których głównym zadaniem jest przecież wydobycie węgla, zajmowały się poszukiwaniem ziemniaków, jabłek czy gruszek i dostarczaniem ich dla swoich pracowników. Zresztą prowadziły też administracje mieszkaniowe, centra kultury, hotele w miejscowościach uzdrowiskowych i szkoły zakładowe. Nasz kraj w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej wyglądał wówczas nieco inaczej.

 

Źródło do artykułu: „Nasze Problemy”, Nr 1 z 20 IX 1974 r.