Uroczyste obchody 100-lecia Służby Cywilnej. Jak liczny jest korpus cywilny w polskiej policji?

Państwowa służba cywilna ustanowiona została w 1922 roku. Od początku pracownikom cywilnym stawiano wysokie wymagania kompetencyjne oraz ideowo-moralne. Ustawa z 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej była pierwszą kompleksową regulacją dotyczącą służby cywilnej i określała najważniejsze grupy zawodowe tworzące służbę cywilną oraz obowiązki i uprawnienia urzędników w II RP.

Wprowadziła też podział funkcjonariuszy na dwie grupy: urzędników i niższych funkcjonariuszy państwowych. Kluczowym obowiązkiem funkcjonariusza państwowego była wierna służba Rzeczpospolitej. Musiał "ściśle przestrzegać ustaw i przepisów, wypełniać obowiązki swego urzędu gorliwie, sumiennie i bezstronnie oraz dbać według najlepszej woli i wiedzy o dobro sprawy publicznej i spełniać wszystko, co temu dobru służy, a unikać wszystkiego, co by mu mogło szkodzić" (art. 21).

Poza tym urzędnik obowiązany był do wypełniania każdego zadania zleconego przez swoich przełożonych, o ile nie było one sprzeczne z obowiązującym prawem. Nadrzędnym obowiązkiem urzędnika było zachowanie tajemnicy służbowej. Również pod względem zachowania, funkcjonariusza państwowego obowiązywały szczególne zasady, które odnosiły się do przestrzegania powagi swego stanowiska i unikania tego wszystkiego, co mogłoby obniżyć poważanie i zaufanie danego stanowiska.

Ustawa o państwowej służbie cywilnej z 1922 r. obowiązywała nadal w okresie powojennym, choć następne lata to okres jej gruntownych zmian. W roku 1948 na mocy kolejnego dekretu w ustawie o państwowej służbie cywilnej zastąpiono nazwę "funkcjonariusz państwowy" nazwą "urzędnik państwowy", a także wprowadzono podział urzędników państwowych na pracowników służb specjalnych i pracowników służby ogólnej. Kresem obowiązywania ustawy było wejście w życie nowego kodeksu pracy z 1974 r., którego przepisy wprowadzające uchylały ustawę z 1922 r., i całkowicie wykluczały mianowanie jako formę nawiązania stosunku pracy.

Po okresie transformacji ustrojowej potrzebne były nowe regulacje prawne dla służby cywilnej. I tak, 18 grudnia 1998 r. została uchwalona przez Sejm RP ustawa, która weszła w życie 1 lipca 1999 r. Zgodnie z regulacjami ustawowymi z 1998 r. w skład korpusu służby cywilnej w Polsce wchodzili: pracownicy służby cywilnej i urzędnicy służby cywilnej.

Ustawowy katalog obowiązków członka korpusu służby cywilnej miał charakter otwarty i zawierał m.in.: przestrzeganie konstytucji i innych przepisów prawa, chronienie interesów państwa oraz praw człowieka i obywatela, racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi, rzetelne i bezstronne, sprawne i terminowe wykonywanie powierzonych zadań, dochowywanie tajemnicy ustawowo chronionej.

Uznając, że członek korpusu służby cywilnej nie może kierować się interesem jednostkowym lub grupowym, pracownicy służby cywilnej mieli zakaz manifestowania poglądów politycznych oraz uczestniczenia w strajku lub akcji protestacyjnej zakłócającej pracę urzędu. Zadania SC zostały również wpisane do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Art. 153 ust. 1).

Dzień Służby Cywilnej obchodzony jest od 2000 r. w Narodowe Święto Niepodległości - 11 listopada. Został ustanowiony w celu podkreślenia znaczenia roli służby cywilnej i administracji państwowej.

Według stanu na 1 października 2022 r. korpus służby cywilnej w Policji to ponad 11,6 tys. osób. Najwięcej jest ich w służbie wspomagającej, bo aż 8644 osoby. W służbie kryminalnej - ponad 1,5 tys. członków KSC, oraz prewencyjnej - ponad 1,2 tys., a w służbie śledczej 165 osób. W nowo utworzonym biurze CBZC zatrudnionych pracowników KSC jest 13. Jedna osoba pracuje w służbie kontrterrorystycznej, zaś w CLKP 85 osób.

W Policji pracuje jednak równie dużo pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej. Jest ich prawie 13 tysięcy. Wśród pracowników cywilnych Policji ponad 9 tysięcy zatrudnionych stanowią kobiety. Wszyscy pracownicy Policji, choć nie noszą mundurów, wykonują niezwykle ważną pracę, wspomagającą służbę policjantów i są nieodłączną częścią policyjnej formacji.

Uroczyste obchody 100-lecia Służby Cywilnej zorganizowano 7 listopada w Centrum Konferencyjnym Ministerstwa Obrony Narodowej w Warszawie.

Po oficjalnym wprowadzeniu sztandaru komendy głównej i złożeniu meldunku Komendantowi Głównemu Policji powitano gości, wśród których znaleźli się Komendant CBŚP nadinsp. Paweł Półtorzycki, Komendant CBZC nadinsp. Adam Cieślak, Komendant BSWP nadinsp. Marek Ślizak, Dowódca CPKP "BOA" nadinsp. Dariusz Zięba, Dyrektor CLKP insp. dr n. o zdr. Aneta Pawlińska, oficerowie Wojska Polskiego oraz służb mundurowych, przedstawiciele kadry kierowniczej KGP wraz z pełnomocnikami, przedstawiciele związków zawodowych policjantów, pracowników MSWiA oraz Policji, fundacji i stowarzyszeń współpracujących z formacją oraz przedstawiciele duchowieństwa. Na uroczystości nie zabrakło również Przewodniczącego Sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych Pana Posła Wiesława Szczepańskiego, zastępcy Komendanta Służby Obrony Państwa płk. Włodzimierza Gawędy, Dyrektora Generalnego Ministerstwa Obrony Narodowej Pani Jolanty Lewandowskiej i Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa MSWiA Pani Małgorzaty Zdrodowskiej.

Po powitaniu wszystkich zgromadzonych nastąpiła projekcja filmu przybliżająca tematykę wyzwań, z jakimi na co dzień muszą się zmierzyć pracownicy służby cywilnej oraz jak wygląda ich powszedni dzień pracy.

Na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji za wzorowe i wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej odznaczono 30 osób Medalem Złotym za Długoletnią Służbę, 32 osoby Medalem Srebrnym za Długoletnią Służbę, 59 osób wyróżniono Medalem Brązowym za Długoletnią Służbę, a 158 osób odznaczono Medalem za Zasługi dla Policji (złotym, srebrnym lub brązowym).

Komendant Główny wręczył również jubileuszowe listy gratulacyjne oraz nagrody Komendanta Głównego Policji.

Po wręczeniu nagród głos zabrał szef Policji, gen. insp. Jarosław Szymczyk, który zwrócił się do zebranych i wszystkich pracowników policyjnej formacji:

- Ogromnie się cieszę, że możemy się dziś spotkać, w porównaniu do zeszłorocznych obchodów zachowanych w reżimie sanitarnym jeszcze bardziej się cieszę, że mogę Was zobaczyć w całej okazałości, spojrzeć w Wasze oczy, zobaczyć Wasze uśmiechy, uścisnąć Wasze dłonie i bardzo serdecznie, gorąco Wam podziękować. Trudno jest znaleźć słowa, którymi byłbym w stanie wyrazić moją ogromną wdzięczność, jako szefa Polskiej Policji, dlatego co robią pracownicy cywilni w tej formacji. Nie ma Polskiej Policji bez pracowników cywilnych - podkreślałem to wielokrotnie i z każdym kolejnym rokiem urzędowania przekonuje się o tym coraz bardziej. To, że dzisiaj jest Was tak wielu i tak wielu mogłem uścisnąć dłoń osobiście i podziękować do dla mnie ogromny zaszczyt i satysfakcja. Wiem jak ciężko pracujecie, wiem jak ogromnie jesteście oddani tej pracy, wiem jak kochacie Polską Policję, bo gdybyście jej nie kochali to jestem przekonany, że nie było by Was nie tylko na tej sali, ale i w formacji, bo jak się patrzy na to, jak wyglądają wasze listy płac, to naprawdę chyba tylko wielką miłością i wielkim oddaniu państwu należy tłumaczyć to, że mamy, tak wspaniałych ludzi w naszych szeregach, tak oddanych służbie i profesjonalnych. Jako szef Polskiej Policji w imieniu całego kierownictwa kłaniam się Wam i oddaje moje największe wyrazy uznania, podziękowania, ogromnej wdzięczności i szacunku za to, co robicie. Życzę Wam wszystkiego najlepszego w to święto.

(źr.: sc BKS KGP, Izabela Pajdała-Kusińska BKS KGP, zdjęcia Izabela Pajdała-Kusińska Gazeta Policyjna)