ur. 1409 r. w Raciborzu. Książę raciborski, a następnie rybnicki, z rodu Przemyślidów. Najstarszy syn Jana II Żelaznego i Heleny, córki księcia litewskiego Korybuta. Po śmierci ojca w 1424 r. książę na krótko znajdował się pod opieką matki, a następnie zaczął współrządy razem z młodszym bratem Wacławem. W toczących się na terenie ziem Korony Czeskiej wojnach husyckich młodzi władcy stanęli po stronie frakcji katolickiej. W odwecie w 1433 r. taboryci zniszczyli ziemię raciborską, gdy jednak wycofali się, Mikołaj pokonał pod Rybnikiem ich głównego sojusznika na Górnym Śląsku, Bolka niemodlińskiego. 15 X 1437 r. synowie Jana II Żelaznego podzielili ojcowiznę między siebie. Mikołaj otrzymał Karniów (obecnie Krnov), Rybnik, Żory, Wodzisław i Pszczynę, zaś Wacław - Racibórz. Warto nadmienić, iż Mikołaj, aczkolwiek nie rządził już od tego czasu w Raciborzu, do końca życia używał tytułu „książę raciborski”. Dwukrotnie żonaty, poślubił najpierw Małgorzatę, córkę niejakiego Clemy z Ligoty, a po jej śmierci przed 10 III 1451 r. - Barbarę Rokemberg, wdowę po mieszczaninie krakowskim Jerzym Oriencie. Doczekał się 3 synów: Jana, Wacława i Mikołaja oraz 2 córek Barbary i Machny (Małgorzaty). Po śmierci, 22 XII 1452 r. w Rybniku, pochowany został w klasztorze dominikanek p.w. Św. Ducha w Raciborzu.

Norbert Mika