100 Autorytetów na 100-lecie
Na stulecie niepodległości na łamach Nowin Wodzisławskich zaprezentujemy biogramy i sylwetki stu wyjątkowych osób, które były lub są związane z Ziemią Wodzisławską, a których dokonania i postawy życiowe, naszym zdaniem, zasługują na upamiętnienie. W ramach projektu, który nazwaliśmy „100 Autorytetów na 100-lecie Niepodległości” odbędzie się także konkurs dla uczniów oraz zostanie wydana książka.
Wyrazem tych dążeń były trzy powstania śląskiej ludności. Ziemia Wodzisławska znajdowała się w zasięgu walk zarówno I jak i II powstania. Oba zrywy poprzedzały plebiscyt, który 20 marca 1921 r. miał rozstrzygnąć o losach śląskiej dzielnicy. W ówczesnym powiecie rybnickim, w skład którego wchodziła również Ziemia Wodzisławska, opcja polska zyskała przewagę. Za przyłączeniem do Polski głosowało tu 65,2% głosujących. Bardziej propolski był tylko ówczesny powiat pszczyński, gdzie na opcję polską zagłosowało 74,2% głosujących. W wyniku plebiscytu, większość Górnego Śląska, w tym najbardziej uprzemysłowione tereny, miała przypaść jednak Niemcom. W efekcie nocą z 2/3 maja 1921 r. wybuchło III powstanie. Był to największy zryw Ślązaków w XX w. Przyniósł konkretne efekty, bo na Konferencji Ambasadorów w Paryżu, która odbyła się 20 października 1921 r. Polsce przyznano ostatecznie 1/3 spornego terytorium, w tym najbardziej uprzemysłowione tereny. 20 czerwca odziały Wojska Polskiego wkroczyły na Śląsk. Zajmowanie przypadłych Polsce terenów Śląska trwało do 4 lipca. Komisja Międzysojusznicza oficjalnie przekazała władzę nad Górnym Śląskiem w dniu 14 lipca 1922 r.
Górny Śląsk, a wraz z nim Ziemię Wodzisławską przyłączono do Rzeczpospolitej dopiero w 1922 r. Walkę o jego włączenie do odzyskującej niepodległości Polski – najpierw polityczną, a następnie zbrojną - rozpoczęto jednak znacznie wcześniej, bo już w 1918 r. 100-lecie odzyskania niepodległości jest też zatem 100-leciem rozpoczęcia walki mieszkańców Śląska o przyłączenie tej krainy do Polski. Z tej okazji chcemy przybliżyć czytelnikom najwybitniejsze i wyjątkowe postacie, które w ciągu ostatnich 100 lat żyły i były, bądź są nadal związane z Ziemią Wodzisławską i zapisały się w historii tej ziemi złotymi zgłoskami: działaczy społecznych, żołnierzy, lekarzy, artystów, sportowców, niekiedy zwyczajnych ludzi. Wkrótce zaprezentujemy ich na naszych łamach. W ramach naszego projektu, jesienią, planujemy także zorganizowanie konkursu dla uczniów pt. „Mój Bohater”. Następnie, już w 2019 roku, w oparciu o biogramy publikowane na łamach Nowin Wodzisławskich, zostanie wydana książka. W doborze osób, które chcemy upamiętnić, pomogli nam ludzie silnie związani z Ziemią Wodzisławską, zaangażowani w jej życie, znający dobrze jej historię: Sławomir Kulpa, dyrektor Muzeum Miejskiego w Wodzisławiu, Daniel Jakubczyk, autor wielu publikacji na temat historii lokalnej, Kazimierz Mroczek, członek Towarzystwa Miłośników Ziemi Wodzisławskiej, publikujący w Heroldzie Wodzisławskim, senator Adam Gawęda, miłośnik lokalnej historii, oraz Paweł Porwoł, historyk, były dyrektor wodzisławskiego Muzeum.
Już wkrótce zapraszamy do lektury. Lista osób, których biogramy i sylwetki będziemy publikować wciąż nie jest zamknięta, dlatego zachęcamy naszych Czytelników do zgłaszania propozycji na adres mejlowy: a.marcisz@nowiny.pl lub telefonicznie: 664 450 432.
Artur Marcisz, Arkadiusz Gruchot
Ludzie:
Adam Gawęda
były poseł i senator