Zawieszono prezesa i wiceprezesów Sądu Okręgowego w Rybniku

Wnioski o odwołanie prezesów i wiceprezesów

Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar 20 marca br. wszczął procedurę odwołania Prezes Sądu Apelacyjnego w Katowicach sędzi Katarzyny Frydrych. W związku z tym złożył też wnioski o odwołanie prezesów i wiceprezesów sądów okręgowych apelacji katowickiej. Kolegia* tutejszych sądów otrzymały informacje o zamiarze odwołania:

1. Prezesa Sądu Okręgowego w Bielsko-Białej sędzi Anny Szwed-Szczygieł;
2. Prezesa Sądu Okręgowego w Gliwicach sędziego Patryka Poniatowskiego;
3. Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Gliwicach sędziego Wojciecha Głowackiego;
4. Prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku sędziego Bartłomieja Witka;
5. Wiceprezes Sądu Okręgowego w Rybniku sędzi Ewy Janik;
6. Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rybniku sędziego Pawła Stępnia;
7. Prezes Sądu Okręgowego w Sosnowcu sędzi Ewy Łąpińskiej;
8. Wiceprezes Sądu Okręgowego w Sosnowcu Katarzyny Czerwińskiej-Koral.

Jednocześnie, w tym samym komunikacie przekazano, iż:

Zgodnie z art. 27 § 1 pkt. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, prezes i wiceprezes sądu mogą być odwołani przez Ministra Sprawiedliwości w toku kadencji m.in. w przypadku, gdy „dalszego pełnienia funkcji nie da się pogodzić z innych powodów z dobrem wymiaru sprawiedliwości”.

Podobne procedury przeprowadzane są w wielu sądach w całym kraju.

Aktualnie funkcję Prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku wykonuje SSO Jacek Myśliwiec.

* w składzie Kolegium Sądu Okręgowego w Rybniku zasiadają:

• Prezes Sądu Okręgowego w Rybniku
• Pan SSR del. Tomasz Łatanik - Prezes Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju
• Pani SSR Marzena Korzonek - Prezes Sądu Rejonowego w Raciborzu
• Pan SSR Michał Wiekiera - Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku
• Pan SSR Dawid Kopczyński - Prezes Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim
• Pan SSR Cezary Podsiadlik - Prezes Sądu Rejonowego w Żorach

O co chodzi w sprawie?

Minister Sprawiedliwości wyjaśnia, że "w okresie sprawowania funkcji Ministra Sprawiedliwości przez Zbigniewa Ziobrę, kiedy to w 2017 r. doszło do zmiany przepisów Ustawy o ustroju sądów powszechnych, która wyeliminowała wpływ organów samorządu sędziowskiego na wybór prezesów i wiceprezesów sądów. Doprowadziło to do sytuacji, w której na stanowiska prezesów i wiceprezesów sądów Minister Sprawiedliwości zaczął wyznaczać osoby nie posiadające wystarczającego doświadczenia orzeczniczego i menedżerskiego. Kandydaci na prezesów i wiceprezesów sądów byli wybierani według klucza pozamerytorycznego, co w wielu przypadkach znacząco obniżyło standard zarządzania sądami. W ocenie Ministra Sprawiedliwości żadna z osób, których dotyczy podjęta procedura odwołania nie ma należytych kompetencji do wykonywania powierzonych jej funkcji, ani nie cieszy się poparciem i zaufaniem sędziów".

_{ciąg dalszy tekstu pod zdjęciem}

Procedura odwołania z wymienionych stanowisk rozpoczyna się od wystąpienia przez Ministra Sprawiedliwości z uzasadnionym wnioskiem o podjęciu zamiaru odwołania osób pełniących funkcje prezesa bądź wiceprezesa sądu do kolegium właściwego sądu, który w takiej sytuacji jest zobowiązane zaopiniować działanie Ministra (art. 27 § 2 u.s.p.), przy czym na czas do rozpoznania wniosku Minister jest władny zawiesić osoby, których dotyczy wniosek w pełnieniu czynności (art. 27 § 2 u.s.p.). W razie uzyskania negatywnej opinii kolegium odnośnie zamiaru odwołania Minister Sprawiedliwości może wystąpić do Krajowej Rady Sądownictwa (KRS), której sprzeciw wyrażony większością 2/3 głosów w terminie 30 dni uniemożliwia odwołanie osób z pełnionych funkcji (art. 27 § 5 u.s.p.).

Jak Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadnia zawieszenie sędziów SO w Rybniku?

Przesłanki odwołania Prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku sędziego Bartłomieja Witka:

• powołanie dniu 19.02.2018 r. na stanowisko wiceprezesa Sądu Okręgowego w Katowicach przez wiceministra Łukasza Piebiaka;
• powołanie w dniu 1.09.2023 r. na stanowisko prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku przez ministra Zbigniewa Ziobro (w sytuacji, kiedy dopiero z dniem 11.12.2023 r. został przeniesiony na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w Rybniku);
• powołanie na wskazane wyżej stanowiska nastąpiło w oparciu o przepisy znowelizowanej u.s.p., które wykluczyły udział samorządu sędziowskiego w procesie powoływania prezesów sądów.

Przesłanki odwołania Wiceprezes Sądu Okręgowego w Rybniku sędzi Ewy Janik:

• podpisanie list poparcia sędziom: Jędrzejowi Kondek i Leszkowi Mazurowi, kandydującym do Krajowej Rady Sądownictwa w 2018 r.;
• ponownie podpisanie list poparcia sędziom: Jarosławowi Dudziczowi, Leszkowi Mazurowi i Łukaszowi Piebiakowi w 2022 r.;
• powołanie w dniu 1.03.2022 r. do pełnienia funkcji wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rybniku w oparciu o przepisy znowelizowanej u.s.p., które wykluczyły udział samorządu sędziowskiego w procesie powoływania prezesów sądów;
• powołanie w dniu 08.03.2022 r. na stanowisko Sędziego Sądu Okręgowego w Rybniku, po przeprowadzeniu postępowania konkursowego przed Krajową Radą Sądownictwa, nieprawidłowo ukształtowaną ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r.;
• powołanie w dniu 1.07.2023 r. do pełnienia funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku (bez udziału samorządu sędziowskiego).

Przesłanki odwołania Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rybniku sędziego Pawła Stępnia:

• podpisanie list poparcia sędziom: Teresie Kurcyusz-Furmanik i Leszkowi Mazurowi do Krajowej Rady sądownictwa w 2018 r.;
• ponownie podpisanie w 2022 r. list poparcia sędziom: Jarosławowi Dudziczowi, Leszkowi Mazurowi i Łukaszowi Piebiakowi, kandydującym do Krajowej Rady Sądownictwa;
• powołanie w dniu 23.05.2018 r. do pełnienia funkcji prezesa Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim przez wiceministra Łukasza Piebiaka;
• powołanie w dniu 15.07.2020 r. do pełnienia funkcji wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rybniku;
• powołanie w dniu 24.03.2021 r. na stanowisko Sędziego Sądu Okręgowego w Gliwicach, po przeprowadzeniu postępowania konkursowego przed Krajową Radą Sądownictwa, nieprawidłowo ukształtowaną ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r.;
• w dniu 07.05.2021 r. został przeniesiony na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w Rybniku.

W sprawie głos zabrali sędziowie Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

Na początku kwietnia na stronie Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim pojawiła się uchwała, w której sędziowie z Wodzisławia wyrazili poparcie dla działań Ministra Sprawiedliwości. Poniżej przytaczamy w całości jej treść:

Uchwała Zgromadzenia Ogólnego sędziów Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 2 kwietnia 2024 roku

Sędziowie Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim wyrażają poparcie dla stanowiska Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara wobec jego działań zmierzających do odwołania Prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku Bartłomieja Witka i Wiceprezesów Sądu Okręgowego w Rybniku Ewy Janik i Pawła Stępnia oraz jego argumentacji zawartej w komunikacie Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 20 marca 2024 r. dotyczącym podjęcia działań zmierzających do odwołania ich z zajmowanych stanowisk.

W szczególności sędziowie Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim wskazują, że odwołanie Prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku i Wiceprezesów Sądu Okręgowego w Rybniku uzasadnia okoliczność, że zostali oni powołani na zajmowane stanowiska w oparciu o przepisy znowelizowanej usp, które wykluczały udział samorządu sędziowskiego w procesie powoływania prezesów i wiceprezesów sądów.