Czwartek, 28 listopada 2024

imieniny: Zdzisława, Lesława, Gościerada

RSS

Franciszkanie kupili w Raciborzu restaurację, żeby urządzić w niej... klasztor

01.03.2020 07:00 | 0 komentarzy | żet

Niecodzienna inwestycja zakonników w Raciborzu, antypolska polityka w rudzkiej szkole, zabójstwo żandarma w naszych lasach oraz odezwa Wojciecha Korfantego – to tylko niektóre z tematów, które poruszono na łamach Nowin równo sto lat temu.

Franciszkanie kupili w Raciborzu restaurację, żeby urządzić w niej... klasztor
Wiesz coś więcej na ten temat? Napisz do nas

Racibórz • 25 lutego 1920 r.

Śmierć żandarma

Rybnik. Zastrzelono żandarma pomocniczego Solicha między Rybnikiem a Rudami. Mordercą ma być pono pewien rzeźnik z powiatu gliwickiego, którego już aresztowano. Rzekomo rzeźnik ów przemycał towary. Solich go ścigał, i tak doszło do zatargu i zabójstwa.

Aresztowanie mordercy

Rybnik. Aresztowano niejakiego Bode, byłego wachmistrza z reichswery (pułk nr 20), ponieważ on miał zamordować gospodarza Spendla z Kamienia. O morderstwie tem już poprzednio wspomnieliśmy.

Polityka w szkole

Rudy w Rybnickiem. Pewien nauczyciel jest tu u nas, który nasze dziatki w szkole bałamuci polityką. Tak im opowiada, że w Polsce jest nieporządek, że są tam wszy (a kto je podczas wojny zaniósł do Polski? Kto po wsiach górnośląskich wszy zostawił? Czy nie grenzschutz?*) Powiada dalej, że tam nie ma kościołów, kolei, ani szos (W Polsce jest kościołów dosyć a są też zawsze zapełnione; w Niemczech są kościoły, ale zawsze puste, bo Niemcom to za „einfach” chodzić do kościoła). Najlepiej było, gdyby pan nauczyciel nie uprawiał polityki hakatystycznej** w szkole, bo by mu to na złe wyjść musiało, a nam to zaszkodzić nie może.

* Grenzschutz – organizacja militarna, której zadaniem było zapobieżenie dalszym ubytkom terytorialnym Rzeszy Niemieckiej.

**  Hakatą nazywano Niemiecki Związek Marchii Wschodniej, którego celem była germanizacja ziem polskich objętych zaborem niemieckim. Potocznie mianem hakatystów nazywano osoby aktywnie zabiegające o umacnianie niemczyzny oraz osłabianie polskości.


Racibórz • 27 lutego 1920 r.

Rodacy!

I spęka się twojej niewoli obroża,
I panem ty będziesz w swym domu u siebie.
Hej, czas to świąteczny i już nie daleki

Spełniają się dziś te prorocze słowa Kasprowicza, Śląsk nasz ukochany, ta prastara ziemica piastowska, które setki lat jęczała pod jarzmem wrażem, dziś jest bezpańska. Na krótko, bo jeno na miesięcy kilka, gospodarzy w nim dziś Komisya Międzysojusznicza, li tylko w celach utrzymania ładu i porządku, zapewnienia wolności głosowania*. Maluczko, a powołani zostaną mieszkańcy tej ziemicy, aby za pomocą kartki wyborczej rozstrzygnęli o swych losach: czy zamierzają i nadal na wieki wieków dźwigać jarzmo obmierzłe niewoli u obcych, czyli też wrócić na łono Macierzy Polskiej, gdzie ich powitają bracia rodzeni, z którymi żyć mają jak równi z równymi i wolni z wolnymi (...)

Do tego potrzeba koniecznie ścisłej i sprężystej organizacyi, któraby objęła kraj cały. Żądamy przeto, aby bezzwłocznie przystąpiono do tworzenia komitetów plebiscytowych gminnych i powiatowych (...) Kierownikami komitetów plebiscytowych powiatowych są:

1) w powiecie raciborskim p. Roman Strzoda, Racibórz, Dom Narodowy „Strzecha”

2) w powiecie rybnickim p. mecenas Dr. Rożański, Rybnik, Rynek

(...)

Polski Komisaryat Plebiscytowy dla Górn. Śląska,
Korfanty, komisarz.
Rymer, Biniszkiewicz, zastępcy.

Anglicy chcą posiąść polski teren naftowy

Warszawa. Według informacyi z Londynu, towarzystwo Standard Oil Company układa się o nabycie całego małopolskiego zagłębia naftowego.

Udaremniony zamach

Rybnik. Został aresztowany wachmistrz Bode z byłej reichswehry w podejrzeniu, że zamordował gospodarza Spendla z Kamienia. Dalej aresztowano podoficerów Justa i Baschdorfa z byłej reichswehry, bo są podejrzani, że są spólnikami Bodego.

W Skrzyszowie bandyci zamierzali obrabować kościół katolicki i napaść i obrabować ks. proboszcza Sładeczka; zbrodnie te jednak się nie udały. Przypuszczają, że powyższa trójka (Bode, Just i Baschdorf) ohydny ów zamach uknuła i wykonać usiłowała.

Aresztowanie rzeźnika

W Kozłowie w Gliwickiem aresztowano rzeźnika Ludwika Babiucha, podejrzanego o zastrzelenie żandarma Solicha z Rud.

* Mowa o wojskach państw ententy, które pokonały Niemcy w I wojnie światowej, w następstwie czego tymczasowo przebywały na niektórych terytoriach Rzeszy Niemieckiej. Na Górnym Śląsku wojska te miały dopilnować przeprowadzenia plebiscytu narodowościowego, w trakcie którego mieszkańcy mieli zdecydować o przynależności państwowej Śląska.


Racibórz • 1 marca 1920 r.

Ku obronie ludności polskiej na Górnym Śląsku

Ludność polska niech się zwraca ze skargą za każdą wyrządzoną jej krzywdę do polskich plebiscytowych biur powiatowych, których dokładny spis jeszcze raz podajemy:

(...)

8. powiat raciborski: Roman Strzoda, Racibórz ul. Głubczycka 1 b. biuro domu polskiego „Strzecha”

(...)

14. pow. rybnicki: mec. dr Rożański Marian, biuro Rybnik, plac kościelny 6

(...)

Kupili restaurację na klasztor

Racibórz. Restaurację „Weinquelle” kupił zakon OO. Franciszkanów, aby tam założyć klasztor. Niegdyś dawniej mieli OO. Franciszkanie w Raciborzu na Wielkiem Przedmieściu dogodny klasztor i wcale piękny kościół, ale rząd pruski w roku 1810 zakonników rozpędził, a klasztor i kościół zabrał. Piękny kościół potem rozwalono.

Pruska dobroć

Rudy w Rybnickiem. Zdawałoby się, że Polacy nareszcie zostali równouprawnieni z Niemcami i że ustały nareszcie wszelkie wybryki władz pruskich. Tymczasem lud polski, mimo okupacyi i mimo zniesionego stanu oblężenia jest ustawicznie prześladowany przez różne sicherheitswery* i nawet przez niemieckie policye! Dzisiaj jeszcze niewinne polskie plakaty reklamowe wprowadzają niemiecką policyę w obłęd polakożerczy. Mianowicie 22 lutego przybyła z Rybnika do Rud policya pruska i chcąc ratować ginący „faterland” zaczęła zrywać plakaty reklamowe pewnej gazety polskiej i wszelkie druki polskie nalepione na słupach. Oto kultura i dobroć pruska, jaka ona jeszcze dzika! Jest to z tysiąca jeden nowy dowód, co czeka lud polski pod rządami pruskimi! R.

Niemcy chcą wywołać rozruchy

Rybnik. Od dłuższego czasu obiegają pogłoski między ludnością górnośląską o urządzenia ruchawki przez radykalne żywioły wszechniemieckie na Górnym Śląsku. W Rybniku na przykład podsłuchano przypadkiem w restauracyi p. Schindlera rozmowę dwóch patryotów niemieckich, którzy wyzywali Francuzów wyrazami „obrzydły naród itd.”, a Polaków „polnische Schweine”. Jeden z nich imieniem Nowak, pochodzący z Rybnika, wyraził się, że jest gotowy wziąć udział w ruchawce. Mianowicie po powrocie wszystkich jeńców niemieckich z Francyi ma być urządzone powstanie celem wytępienia obozujących Francuzów i przywódców polskich, Całą winę za wybuch ruchawki ma się zwalić na Polaków. Podobno już obecnie odbywają się tajne schadzki różnych organizacyi powstańczych, bywa rozdzielona broń i amunicya. Ogniskiem i głównym organem tych tajnych organizacyi jest sicherheitswera. Należałoby jak najprędzej zapobiec tym ciemnym matactwom przez energiczne śledztwo i rozwiązanie sicherheitswery. Ry.

* Sicherheitswehr (pot. zycherka, Sicherka) – niemiecka policja bezpieczeństwa. W okresie plebiscytu narodowościowego zastąpiły ją wojska koalicji antyniemieckiej, która pokonała Niemcy i Austro-Węgry w I wojnie światowej (w tym przypadku były to wojska francuskie). Wyniki plebiscytu miały zaważyć na przynależności państwowej Górnego Śląska.