Skąd się biorą emerytury mniejsze niż minimalne?
„Dzień Seniora” pod hasłem „Wyjdź z domu” w Klubie Seniora w Raciborzu był okazją, aby zasięgnąć porad emerytalno-rentowych, ale także skorzystać z wiedzy rzecznika praw konsumenta oraz specjalisty Ośrodka Pomocy Społecznej.
Obecnie każdej osobie pracującej, urodzonej po 1949 r., a nie będącej górnikiem, emeryturę oblicza się na nowych zasadach, czyli wylicza się kapitał początkowy, w którym uwzględniane są wszystkie okresy zatrudnienia do 1998 r. – Każdy pracownik z chwilą podjęcia pracy ma założone indywidualne konto, na które wpływają składki z jego wynagrodzenia. Osoba, kiedy przechodzi na emeryturę ma obliczony kapitał, zwaloryzowany do chwili przejścia na emeryturę. Wliczane są też środki zgromadzone w otwartych funduszach emerytalnych, a następnie wszystko jest sumowane i dzielone przez tzw. średnie dalsze trwanie życia, określane przez GUS – wyjaśniała różnice między emerytami na starych, a emerytami na nowych zasadach Iwona Małczak-Świerczyńska.
Skąd biorą się emerytury mniejsze niż minimalne?
Żeby uzyskać uprawnienia do emerytury minimalnej, która wynosi obecnie 1000 zł, od 1 października, kobieta musi mieć co najmniej 20 lat, a mężczyzna 25 lat pracy. Na ten czas składają się okresy składkowe i nieskładkowe. Problem pojawia się zwłaszcza u kobiet, które nie tylko chorują podobnie jak mężczyźni, ale też korzystają z urlopów wychowawczych, a te nie mogą stanowić więcej niż jedną trzecią okresów składkowych. Sprawia to, że pomimo uzyskanego 20-letniego stażu emerytura jest niska, często niższa o minimalnej.
Decydujące są składki na indywidualnym kącie. Jak ktoś zarabiał mało to i niskie są składki, z których tworzony jest kapitał początkowy. Jako przykład specjalistka podała kobietę, która po trzech latach szkoły i krótkim okresie pracy, wyszła za mąż i skończyła karierę zawodową, poświęcając się życiu rodzinnemu. Krótki okres zatrudnienia, wystarczył wprawdzie do wyliczenia emerytury, jednak bardzo niskiej. Dotyczy to także osób, które do 1998 r. przebywały wyłącznie na sześciomiesięcznym zasiłku dla bezrobotnych. Wtenczas emerytura może wynosić 40 groszy. Na wysokość emerytur wpływ ma bowiem staż pracy.
Emerytura nie mniejsza od renty inwalidzkiej
Osoby na rencie inwalidzkiej, po osiągnięciu wieku emerytalnego otrzymują emeryturę z urzędu. Renta inwalidzka obliczana, jak emerytura na starych zasadach, czyli z zarobków i stażu pracy, może być wyższa od wyliczanej obecnie emerytury. Specjalistka ZUS jednak uspokajała, że wyliczona emerytura po rencie, nie może być mniejsza niż renta inwalidzka. Po staremu obliczane są też renty rodzinne po pracowniku, ale tylko wtedy, kiedy zmarły miał ustalone prawo do emerytury na zasadach zreformowanych.