Na Zbiorniku Racibórz hula wiatr [ZDJĘCIA]

Kapitanowie, radny i poseł

Budową Zbiornika Racibórz Dolny interesują się nie tylko drżący o bezpieczeństwo powodziowe mieszkańcy dorzecza Odry od Chałupek po Wrocław, ale również entuzjaści żeglugi śródlądowej skupieni w Stowarzyszeniu Rady Kapitanów Żeglugi Śródlądowej. W liście do radnego Michała Fity dopytują oni o to, czy według informacji przekazanych przez RZGW Gliwice zbiornik Racibórz pozostanie zbiornikiem suchym, czy też planowana jest zmiana jego przeznaczenia na mokry. W tej sprawie wielokrotnie interpelował również poseł Krzysztof Sitarski (Kukiz’15), który w Sejmie RP reprezentuje nasz okręg wyborczy. Poseł Sitarski podzielił się z Czytelnikami Nowin informacjami, jakie udało mu się uzyskać w ministerstwach gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej oraz ochrony środowiska.

Zbiornik a żegluga

Jerzy Materna, sekretarz stanu w ministerstwie gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, wyjaśnia, że zbiornik został zaprojektowany i był budowany jako suchy. – Należy jednak zauważyć, że przy projektowaniu przyjęto takie wykonanie zapór i budowli spustowej zbiornika, aby była możliwa w przyszłości decyzja o adaptacji zbiornika na urządzenie o stałym piętrzeniu wody – zaznacza J. Materna. Jeśli taka decyzja zapadnie, wówczas konieczne będzie wprowadzenie modyfikacji w obrębie zapory czołowej oraz budowa śluzy żeglugowej umożliwiającej pokonanie różnicy piętrzeń między dolną a górną Odrą. Zdaniem J. Materny, przekształcenie zbiornika na mokry nie jest warunkiem koniecznym dla utrzymania żeglugi na naszej Odrze. – Możliwe są inne rozwiązania techniczne (kanał lateralny, przepompownie wody, itp.). Ostateczne decyzje, co do sposobu wykorzystania zbiornika na potrzeby żeglugi śródlądowej powinny być podjęte po analizie tych rozwiązań w studiów wykonalności dla projektu Kanału Odra-Dunaj-Łaba – czytamy w odpowiedzi na interpelację posła K. Sitarskiego. Ministerstwo planuje ogłoszenie przetargów na przygotowanie wspomnianego studiów wykonalności. Ma ono stanowić pierwszy etap budowy polskiego odcinka drogi wodnej Dunaj-Odra-Łaba.

Rząd zamierza realizować również wyceniane na kwotę 1,7 mld zł inwestycje, których celem jest rewitalizacja Odrzańskiej Drogi Wodnej. Dziś prowadzi ona od Gliwic – Kędzierzyna-Koźla do Szczecina. W 2014 roku przetransportowano nią 5 mln ton towarów. Według założeń rządu, systematyczna poprawa warunków żeglugi na tym odcinku Odry sprawi, że do 2020 roku transport towarów tą drogą ma wzrosnąć do 20 mln ton rocznie.

Twarda rzeczywistość

Lektura rządowych planów oraz założeń przyprawia entuzjastów żeglugi śródlądowej o szybsze bicie serca. Trzeba jednak pamiętać, że to obliczone na lata przedsięwzięcia. Plan rewitalizacji Odrzańskiej Drogi Wodnej to perspektywa 2030 roku. Dla budowy polskiego odcinka Kanału Odra-Dunaj-Łaba i Kanału Śląskiego (łączącego Odrę z Wisłą) nie operuje się nawet tak odległą perspektywą czasową. Jej wyznaczenie będzie możliwe dopiero po przygotowaniu studiów wykonalności tych inwestycji. Wiele wskazuje na to, że ten pierwszy kroczek wkrótce zostanie poczyniony, ale czy będą kolejne? Wobec niestałości w polityce krajowej, pogłębianej przez skrajne odmienne pojmowanie priorytetów rozwoju Polski po obu stronach sceny politycznej, wydaje się to wątpliwe. Choć z drugiej strony trudno przecenić presję, jaką wywierają na rządzących entuzjaści żeglugi śródlądowej – od szczebla lokalnego, przez regionalny, na centralnym skończywszy. To od ich zdolności pozyskiwania kolejnych sojuszników – we wszystkich stronnictwach politycznych – zależeć będzie powodzenia tego gigantycznego przedsięwzięcia.

Wojtek Żołneczko