Konkurencyjny przewoźnik kolejowy

Od setek lat kolej szynowa była i nadal  jest sprawnym oraz  efektywnym środkiem transportu  osób i rzeczy. W swej długiej historii  kolej żelazna  nieustannie okazywała swą funkcjonalność i  gospodarczą przydatność. Dlatego aktywność jej  można uznać za fundamentalną także w gospodarce rynkowej. Ze względu na ogromny rozwój przemysłu wydobywczego na Śląsku – w 1904 r. powstała pierwsza linia przemysłowa między Pyskowicami a Zabrzem,  po której  przewożono kwarc  podsadzkowy z kopalni piasku do zakładu górniczego, co  w 1951 r. stanowiło zaczątek powstania  kolei piaskowych i narodzin  Przedsiębiorstwa Materiałów Podsadzkowych Przemysłu Węglowego, zajmującego się eksploatacją  złóż piasku,  stosowanego jako podsadzka  w kopalniach węgla kamiennego. Przedsiębiorstwo to zapożyczyło  istniejące dotąd   linie,  a także wybudowało  autonomiczną sieć   kolejową, która połączyła  kopalnie piasku z zakładami wydobywczymi węgla.   Podobna sytuacja  zaistniała także w Rybnickim Okręgu Węglowym, gdzie   żywiołowa rozbudowa kopalń  wymusiła  rozwój  kolejowej sieci górniczej oraz  powstanie – w dniu 01.02.1966 r.  Zakładu Transportu Kolejowego i Gospodarki Kamieniem  w Boguszowicach, który  przewożąc zwłaszcza węgiel  stał się  jednym  z najstarszych  i  dominujących  przewoźników  spoza Polskich Kolei Państwowych. Obecnie Polska jest  drugim, co do wielkości  rynkiem transportowym  w UE  i odgrywa  ważną rolę w rozwoju  transportu kolejowego w Europie. Natomiast drugorzędnym   potentatem przewozowym w naszym kraju  z czasem stała się obca firma   DB Schenker Rail Polska, która  faktycznie wywodzi się z  Przedsiębiorstwa Materiałów  Podsadzkowych Przemysłu Węglowego w Katowicach. Niewątpliwie ciekawa jest historia tej  niezwykłej spółki. Otóż po zmianach systemowych w 2009 r.  z tegoż przedsiębiorstwa  wyodrębniona została  Kopalnia Piasku „Szczakowa”  S.A., a z niej PCC  Rail Szczakowa  S.A., przekształcona następnie  w PCC  Rail S.A. W lipcu nastąpiło przejęcie przez koncern Deutsche Bahn grupy kapitałowej PCC Logistics  oraz  PTK Holdingu. Natomiast  w listopadzie  tegoż roku  powstała jedna struktura  organizacyjna  Spółki  DB Schenker Rail Polska S.A., która wchodzi w skład międzynarodowego koncernu  DB Schenker Rail. Wykorzystując  osobliwe położenie geograficzne  oraz zaplecze  w postaci ogromnej sieci logistycznej  spółka otworzyła w Polsce bramę przewozową na wschód.    Spełniając  tą rolę   w dniu 3 stycznia 2011 r.   Grupa  DB Schenker  Rail Polska S.A. przejęła   Spółkę   DB Schenker  Rail Rybnik S.A. (byłe PTKiGK w Boguszowicach) oraz  identyczną  Spółkę zabrzańską, co umożliwiło stworzenie  w Polsce największej  prywatnej firmy, świadczącej usługi  nie tylko w przewozach  towarów.  Koncern  wywodzi się z kolei, ale zakres wysokiego poziomu usług  nie kończy się  w transporcie kolejowym. Podejmując wiele działań i nowoczesnych koncepcji usługowych,  dostosowanych do indywidualnych potrzeb kontrahentów  przyczynia się do podnoszenia jakości świadczonych przysług oraz poprawy konkurencyjności. Specjalizuje się zarówno w transporcie węgla, a także artykułów chemicznych, olei mineralnych oraz materiałów budowlanych.  Dzięki współpracy z innymi spółkami prywatnymi zapewnia  usługi  międzynarodowe  na Ukrainie, Białorusi  i w Rosji.  W związku z dostępem do portów morskich  w Szczecinie i Świnoujściu  firma  oferuje nie tylko  transport produktów   pomiędzy portami  i kontrahentami  wewnątrz kraju, lecz również spedycję  towarów   masowych  składami  cało pociągowymi   do krajów  Europy Środkowej  i  Zachodniej.  Ponadto – w ramach poprawy szybkości dostaw produktów spedytor  wyraża gotowość połączeń  Regionu  Śląska z Europą Zachodnią  przez terytorium Niemiec przy usłudze Pociągu Liniowego.   Firma zatrudniając ponad 4 800 wysoko wykwalifikowanych pracowników ciągle  rozwijając się  w ubiegłym roku   przewiozła  87,9 miliona ton masy towarowej (67 % przewozów PKP Cargo S.A.), wykonując pracę przewozową na poziomie  4 mld  tonokilometrów,   mając do dyspozycji ponad 7 tyś wagonów oraz   403   lokomotyw spalinowych  i elektrycznych.   Ten przeobrażony na wyrost niemiecki gigant, funkcjonujący na polskim rynku obecnie częstokroć  rywalizuje  w przewozach  towarów  głównie  z Grupą PKP Cargo S.A. , o czym świadczy fakt, że  ostatnio obca firma wygrała  przetarg na przewóz   transportem kolejowym  w 2013 r. prawie 900 tyś. ton węgla kamiennego z Kopalni „Bogdanka”   do  Elektrowni „Ostrołęka”.  Mimo, iż konkurencja  w branży jest bardzo silna,  to istotnym zadaniem tej spółki  jest dopasowanie oferty do oczekiwań  klienta.

W skład rozwijającego się koncernu wchodzi także  zlokalizowana w Rybniku, przy ul. Kokocińskiej   główna firma  DB Schenker Rail  Tabor S.A.,  której Prezesem Zarządu jest  Robert Marian Nowakowski.  Wydzielona z rybnickiego Przedsiębiorstwa Transportu Kolejowego i Gospodarki Kamieniem   grupa  specjalizuje się w naprawach bieżących i  awaryjnych, a także w przeglądach  oraz remontach  własnego taboru kolejowego, jak również firm obcych.  Prowadzi także usługi w zakresie bieżącego utrzymania  w sprawności technicznej   maszyn  i  urządzeń  górniczych.  Rozwijająca się firma  mając na stanie  43 własne bocznice kolejowe wykonuje również  szeroki wachlarz specjalistycznych usług w tym zakresie,   obsługuje   posterunki ruchu, punkty  za i wyładunkowe  oraz bieżąco utrzymuje  infrastrukturę kolejową.

Ostatnio  wszyscy operatorzy kolejowi – zwłaszcza w zagłębiu węglowym  zaczynają  mocno odczuwać obciążenia ze strony Polskich Linii Kolejowych S.A.,  związane z remontami tras, objazdami i zmniejszeniem prędkości jazdy pociągów.    Wieloletnia degradacja kolei żelaznych  sprawiła, że  tylko jedna trzecia  spośród 19,3 tyś km torów  jest w dobrym stanie.   Z powodu złego   kształtu   nawierzchni kolejowej  oraz intensywnych   robót naprawczych aktualnie bieg pociągów jest mocno wydłużony,  co powoduje  m.in.  wzrost czasu pracy drużyn pociągowych  oraz  wydłużanie obrotu taboru kolejowego.    Mimo to nie wypracowano dotąd ogólnego   systemu rekompensat, który  pozwoliłby wyrównać  nadmierne koszty,  spowodowane długotrwałą degradacją linii kolejowych, co niewątpliwie odbija  się ujemnie na  spadku  ilości przewiezionych towarów.

Sektor transportu – zarówno państwowy, jak  i  własnościowy ma żywotne znaczenie  dla społeczeństwa  i wytwórczości, gdyż sprzyja  rozwojowi  gospodarki  i  tworzeniu nowych miejsc pracy.

Henryk Szulc