Potomkowie wodzisławskich Żydów odsłonili pomnik

Dzisiaj na byłym cmentarzu żydowskim przy ul. Ofiar Oświęcimskich tzw. Żydowinie odsłonięto pomnik upamiętniający spoczywających tutaj Żydów. – Nawet nie wiemy gdzie są szczątki wielu z nich. Pozostało nam o nich pamiętać. To zadanie dla pokoleń, zwłaszcza dla młodych ludzi – mówi Michael Schudrich, naczelny rabin Polski obecny na uroczystościach. Wzięli w nich także udział potomkowie wodzisławskich Żydów. Przybyli do Wodzisławia z różnych stron świata. – Dziękuję prezydentowi miasta za przychylność i pomoc w powstaniu tego pomnika. Wielkie słowa uznania należą się także dyrektorowi wodzisławskiego muzeum Sławomirowi Kulpie, który ten projekt zrealizował. Dzięki niemu mamy miejsce, w którym możemy wspominać naszych przodków. Tutaj możemy odczuć, że żyją wśród nas i w nas – mówiła w imieniu gości Joanna Pytel-Bocheńska, reprezentująca rodziny żydowskie.

Faktycznie sfinalizowanie przedsięwzięcia nie było łatwe. Zdobywanie pozwoleń na lokalizacje pomnika trwało do ostatniej chwili. Konieczne było także ustalanie treści napisu widniejącego na postumencie ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. Udało się dzięki determinacji dyrektora Kulpy i wsparciu prezydenta miasta.

Cmentarz żydowski powstał w Wodzisławiu 24 maja 1814 r. Pochowano na nim ok. 500 osób wyznania mojżeszowego. Został zniszczony w latach 1943-1961. Takie informacje pojawiły się na odsłoniętym dzisiaj pomniku. To inicjatywa samych mieszkańców, którzy kilka lat temu wzięli udział z zbiórce organizowanej przez Stowarzyszenie Jerusza i wodzisławskie Muzeum. Odsłonięcie pomnika nastąpiło dokładnie w 198 rocznicę powstania cmentarza żydowskiego. Pod postumentem umieszczono ponad 380 kopii aktów zgonów wodzisławskich Żydów z lat 1826-1933.

Odsłonięcie pomnika to najważniejszy punkt trwającego Festiwalu Kultury Żydowskiej. Dzisiaj na 17.00 zaplanowano otwarcie w muzeum wystawy „Zachowane w pamięci – wodzisławscy Żydzi”, a pół godziny później Dariusz Waleriański (współpracownik Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz ceniony znawca judaistyki) będzie mówił o cmentarzach żydowskich na Górnym Śląsku. O godz. 18.30 wystąpi Urszula Makosz, znana krakowska pieśniarka.

Jutro o swoich rodzinach, poszukiwaniach genealogicznych, odkrywaniu przeszłości i współczesnym losie Żydów na świecie opowiedzą  potomkowie wodzisławskich rodzin Reichów, Steinitzów, Hollaendrów, Katzów i Orglerów. Spotkanie w Muzeum zaplanowano na godz. 17.00. W sobotę na degustację potraw żydowskich oraz warsztaty kulinarne w Muzeum zapraszają uczniowie wodzisławskiego Technikum Gastronomicznego (od godz. 9.00 do 12.00). Po pokazie kulinarnym czas na ucztę kinomana - maraton filmów z Żydowskich Motywów. Zwieńczeniem wieczoru będzie koncert Ilony Bazan - wodzisławskiej nauczycielki i piosenkarki wraz z akompaniamentem Przemysława Strączka. Początek godz. 17.00.

(raj)

fot. Rafał Jabłoński,  Dariusz Langrzyk