Rynek w Raciborzu jest krzywy, a rowerzysta wpada na kelnera

Aktualnie o funkcji rynku decydują letnie ogródki gastronomiczne. Przestrzeń zielona jest tu ograniczona. Niestety od lat postępuje degradacja płyty rynku i okolicznych ciągów komunikacyjnych. Tym tłumaczy się konieczność ich przebudowy wraz z wymianą sieci - wodociągowej i energetycznej.

Obrona przed upałem

W ciepłe letnie dni temperatura na płycie rynku jest odczuwalna, stąd pomysł, żeby go zazielenić. Dotychczas zieleń była rozmieszczona chaotycznie i wymagała uporządkowania. Zeszłoroczna próba takiego działania przyniosła niedostrzegalny rezultat. - Mieszkańcom to się nie podoba. Niska roślinność nie pozwala obronić się przed upałem - uważa naczelnik Piotr Glapa z magistratu, który zreferował temat przebudowy rynku radnym z komisji budżetowej na posiedzeniu 16 stycznia.

Drogą zapytania ofertowego magistrat zwrócił się do Stowarzyszenia Architektów Polskich oddział w Katowicach o zaprojektowanie zagospodarowania rynku. Zajmowali się tym w przeszłości, mają na koncie prace nad licznymi przestrzeniami miejskimi. - To etap przygotowawczy do ogłoszenia konkurs, który można byłoby zorganizować w styczniu. Jak tylko będą środki zabezpieczone to zostanie ogłoszony - nadmienił szef wydziału komunalnego.

Zadaniem architektów będzie zwrócenie uwagi na zabytki - kościoły, Kolumnę Maryjną, wprowadzić więcej zieleni i ujednolicić elementy małej architektury.

Ślizgawka jako działanie marketingowe

Przewodniczący komisji budżetowej Mirosław Lenk - inicjator omówienia tematu przebudowy rynku - przyznał, że niewątpliwie ten obszar wymaga ingerencji. Widać bowiem zniszczenia po ustawianiu na rynku tymczasowego lodowiska. Zdaniem Lenka to obiekt niepotrzebny i bardziej działanie marketingowe prezydenta niż realna potrzeba. Ślizgawka powinna być według niego na Zamkowej.

Kolegę radnego poparła Anna Szukalska, mówiąc, że płyta rynku powinna być chroniona, a lodowisko powoduje zniszczenia. Pytała o wnioski z użytkowania, kontrole i badania. Wskazała, że Miasto ponosi koszty napraw. Chciała znaleźć winnego, który przyczynił się do tego stanu rzeczy.

Naczelnik Glapa odparł, że to OSiR umieszcza lodowisko, a porządek na rynku to zadanie Przedsiębiorstwa Komunalnego.

Wymiana sieci jest niezbędna

Jakie koszty pociągnie organizacji konkursu dla architektów? Na jego organizację potrzeba 75 000 zł, a na nagrody 100 000 zł. Całkowity koszt przyszłej przebudowy określono na ok. 14 mln zł.

Przebudowa miałaby objąć: rynek, plac Dominikański, uliczki starego miasta. Cenę oszacowano na podstawie realizacji takich zadań w innych miastach. Planuje się zastosowanie takich technologie nawierzchni, żeby nie dochodziło do zniszczeń. Inwestycję podraża wymiana sieci. Szef wydziału wskazał, że na ul. Długiej nie wymieniono sieci i choć na razie nie ma większych problemów, to mniejszych awarii nie brakuje. - Jak chcemy coś robić, to trzeba zrobić porządnie, na jakieś 30 lat - stwierdził Piotr Glapa.

Miasto chce sfinansować przebudowę ze środków europejskich i dofinansowań na ochronę zabytków. Na razie nie ma jednak konkretnych źródeł na ten cel.

Kostka rusza się jak chory ząb

„Kompletnie zbulwersowany tą sytuacją” jest Piotr Klima. - Miasto nie jest do tego przygotowane - ocenił. Wspierał go obecny na posiedzeniu Marek Labus, lekarz i były samorządowiec. - Jestem zdumiony olimpijskim spokojem pana naczelnika. Wszędzie zapadliny, popękane płyty granitowe, kostka kruszy się jak chory ząb. Agregat do lodowiska naprzeciw kościoła wyje, huczy. Fatalnie wygląda. To kolejny skandal w mieście - powiedział. Jego zdaniem urząd wpierw sobie zniszczył rynek, a teraz "chce wywalić 14 mln zł na remonty".

Przewodniczący Lenk dodał, że do losów rynku - najważniejszej przestrzeni miasta - powinna być uzyskana dość szeroka zgoda społeczna. - Od 1981 roku tu mieszkam. Wtedy rynek wyglądał inaczej. Przed wojną było tam targowisko. Później był węzłem komunikacyjnym, jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku. W ostatnim czasie stał się miejscem spotkań. Są lokale gastronomiczne, ogródki piwne i lodziarnie. Spotyka się tam rzesza klientów raciborskiej gastronomii. Jak zmienimy to, zapanuje jakiś nowy ład. A mamy jeden z najbardziej prężnie działających rynków na Śląsku w tej skali miasta. Był czas, że trudno było o miejsce w restauracji w weekend - podkreślił.

Według Lenka o zmianach na rynku trzeba rozmawiać z tamtejszymi przedsiębiorcami. - Zmiany dotyczące parku kulturowego zabolały ich. Uważają, że przyniesie to straty. Komfort spędzania czasu na rynku ulegnie pogorszeniu. To są świeże spostrzeżenia, ze stycznia - kontynuował Lenk.

Rowerem w kelnera

Naczelnik Glapa odparł, że urzędnicy zmierzają w kierunku pogodzenia różnych interesów, ale może być i tak, że nikt nie będzie zadowolony. Według niego na konsultacje, na tym etapie jeszcze za wcześnie. - My mówimy o uporządkowaniu rynku. Dlaczego ogródki się tak różnią? Bo płyta rynku nie jest równa - tu Glapa zgodził się z Lenkiem. Podał też przykład z nielogicznie rozwiązaną ścieżką rowerową po Odrzańskiej, którą rowerzyści wjeżdżają na rynek i wpadają prosto na kelnerów ogródków piwnych.

Według urzędnika kwota 14 mln zł nie jest wygórowana. Przywołał Zielona Płuca Ostroga - przestrzeń mniejszą od rynku, wycenioną obecnie na 6 mln zł.

Lenk zwrócił uwagę, że Miasto planuje wydatki na lodowisko, na aquapark czy skatepark, a sfera komunalna zaczyna pozostawiać wiele do życzenia. - Niedługo trzeba będzie się znów zająć oczyszczalnią. Sytuacja finansowa staje się nieciekawa, bo inflacja wysoka, a dochody samorządu się kurczą i ludzie ubożeją. Kolejne inwestycja to koszty utrzymania - przestrzegł były prezydent. Sądzi, że przebudowa rynku nie jest potrzebna akurat teraz, podobnie jak konkurs. Postawiłby tylko na uporządkowanie i utrzymanie głównej funkcji - gastronomii.

Co uwłacza godności ludzkiej?

Wypowiedział się jeszcze Piotr Klima, prosząc, by nie zostawiać głupich pomysłom nowym władzom. Jego zdaniem mieszkańcy na pewno zapragną innych włodarzy. - W mieście gdzie nie ma toalet w miejskich lokalach, chcemy 14 mln zł wydać na rynek. To uwłacza godności ludzkiej! - stwierdził Klima.

Przewodniczącego rady Mariana Czernera martwi brak finansowania zewnętrznego dla przebudowy rynku. Też uważa, że wystarczy remont i odtworzenie tego, co jest. - Poszukajmy innych, ważnych celów - zaznaczył. - W pierwszej kolejności trzeba wymiany starych źródeł ciepła - kopciuchów. Racibórz miał być zeroemisyjny, a nic w tym kierunku nie robimy. Nad tym trzeba się skupić - podkreślił.

Leon Fiołka przypomniał radnym, że w strategii rozwoju miasta napisano o funkcjach rekreacyjnych na rynku. Poza tym pofałdowanie rynku wymaga prac ziemnych na głębokościach, a to będzie kosztowe.

Mirosław Lenk powiedział, że zniszczenia na rynku są spowodowane głównie obciążaniem go ogromnym lodowiskiem. - Widać, że usterki są w miejscach, gdzie wjeżdżają tiry przywożące elementy lodowiska. Nie projektowano tego placu pod ruch kołowy ciężki - skwitował.