Wielkie zaciskanie pasa w Rybniku. Gdzie miasto szuka oszczędności?

Urząd Miasta Rybnika

1) Wyłączenie kurtyn powietrznych - kurtyny są włączone średnio 8 godz./dobę w dni robocze z mocą 50% w sezonie grzewczym (szacunkowe oszczędności mogą wynieść około 1500-2000 kWh/miesiąc co daje kwotę 1000-1500 zł).

2) Obniżenie temperatury średnio o 2ºC w pomieszczeniach - obniżenie temperatury o 1 ºC generuje oszczędności zużycia energii o około 5-7%, tj. np. dla budynku przy ul. Zamkowej 5 (ogrzewanego energią elektryczną) szacunkowe oszczędności mogą wynieść około 400 kWh/miesiąc co daje kwotę około 300 zł.

3) Korekta harmonogramu (skrócenie o 10% czasu ogrzewania pomieszczeń) - aktualnie ogrzewanie pomieszczeń w godz. 5.00–16.30 (w czwartki do 19.00); w pozostałych godzinach doby i w weekend obniżenie temperatury o 5 ºC).

4) Wyłączenie podgrzewaczy wody we wszystkich toaletach - szacunkowe oszczędności mogą wynieść około 1000 kWh/miesiąc co daje kwotę około 750 zł).

5) Kontynuacja kolejnego etapu wymiany oświetlenia na LED (około 60 szt. opraw kasetonowych świetlówkowych 72 W zostanie zastąpionych oprawami LED 36 W); szacunkowe oszczędności mogą wynieść około 400 kWh/ miesiąc co daje kwotę około 300 zł). Uwaga: w poprzednich etapach wymieniono ponad 300 szt. opraw.

6) Ograniczenie oświetlenia zewnętrznego i nocnego (np. wyłączenie 50% oświetlenia).

7) Zakup i zainstalowanie dodatkowych urządzeń do bieżącego monitorowania parametrów i zużycia energii elektrycznej.

Przedstawione wyliczenia i kwoty mają wymiar szacunkowy, bo zależą przede wszystkim od warunków atmosferycznych w okresie zimowym, kiedy ilość zużytej energii na utrzymanie temperatury np. 21 ºC w pomieszczeniach jest nieporównywalnie większa przy temperaturze zewnętrznej wynoszącej -20 ºC, niż przy +10 ºC.

Rybnickie Służby Komunalne

Parking Wielopoziomowy - wdrożyliśmy oszczędzanie energii elektrycznej poprzez częściowe wyłączenie na każdym poziomie linii oświetleniowych do ilości światła 30%. Wyłączenie systemu podgrzewania wjazdów na każdy poziom. Zimą planujemy całkowite wyłączenie z użytkowania wjazdu oraz poziomu ostatniego narażonego na bezpośrednie czynniki atmosferyczne – brak zadaszenia.

Średni czas pracy lamp 10,4h/dzień x 365 dni = 3796h. Zużycie energii przez 1 h oświetlenia na poziomach to 13.2 kWh x 0,83 zł/kWh to koszt blisko 11 zł. 3796h x 11 zł daje kwotę 41 756 zł. 41 756 zł x 30% to 12 526 zł – koszt oświetlenia ( 41756 – 12526 = 29230).

Utrzymanie oświetlenia na poziomie 30% da oszczędność 29 230 zł

Budynki administracyjne i socjalne - obniżyliśmy temperaturę systemów grzewczych w pomieszczeniach z poziomu 23 °C na 21 °C. Według ekspertów energetycznych obniżenie ogrzewania o 1 stopień da 6% oszczędności.

Koszty ogrzewania pomieszczeń socjalnych i administracyjnych to około 60 000 zł x 12% da oszczędność 7 200 zł.

Oświetlenie parkingów miejskich - plany inwestycyjne na rok 2023 zakładają wymianę starego oświetlenia parkingów miejskich na nowoczesne oprawy ledowe w ilości 113 sztuk.

Średni czas pracy lamp 10,4h/dzień x 365 dni = 3796h. Obecnie lampy zużywają 22,6 kwh/h. 22,6 kwh x 3796 h = 85 789 kwh na rok x 0,7 zł średnia cena kWh, co daje kwotę 60 052 zł. Zaplanowane nowoczesne oświetlenie ledowe zużywa o 50% energii mniej. Wobec powyższego oszczędność na poziomie 30 000 zł.

Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji

Główne działania: obniżenie temperatury w nieckach basenowych pływalni krytych (1-1,5 stopnia), obniżenie temperatury w halach basenowych (1-1,5 stopnia), ograniczenie włączania klimatyzatorów na salkach treningowych i w budynkach biurowych, zmniejszenie godzin dostępności saun, regulacja czasowa czujników ruchu znajdujących się w szatniach i korytarzach (skrócenie czasu działania – szybsze wyłączenie się oświetlenia).

Oprócz działań prowadzonych przez pracowników MOSiR, ważna będzie też akcja edukacyjna, polegająca na budowaniu świadomości wśród użytkowników obiektów MOSiR-u, że ich postawa również będzie miała wpływ na finalną cenę np. biletu na basen.

Każdy może pomóc gasząc za sobą światło, optymalizując czas korzystania z pryszniców, w sposób rozsądny korzystając z całej infrastruktury, np. zamykać okna na noc w czasie grzewczym (wietrzyć można po i przed treningiem).

Zarząd Zieleni Miejskiej

Zarząd Zieleni Miejskiej wyłączył oświetlenie alejek na tężni solankowej w co drugiej latarni, wygasił również 50% oświetlenia dojazdu i samego obiektu kompostowni miejskiej. Na efekty finansowe oraz oszczędności w zużyciu energii musimy jednak poczekać do pierwszych rozliczeń.

Wyłączyliśmy fontanny w okresie opadów deszczu i wyraźnie niższych temperatur, a w przyszłym roku planujemy zmniejszyć czas funkcjonowania wszystkich fontann o 30% co znacznie ograniczy zużycie prądu i wody.

Oświetlenie świąteczne można by ograniczyć do ekspozycji na Rynku i w jego okolicach, oraz do jednej symbolicznej choinki w dzielnicach miasta, co dałoby wymierne oszczędności w energii elektrycznej (tysiące kWh za sezon). Nie ma możliwości ograniczenia świecenia ozdób świątecznych godzinowego, gdyż są one zasilane z oświetlenia ulicznego (jak świeci latarnia to świeci i element świąteczny). Czas ekspozycji możemy ograniczyć tylko na Rynku, na UM, na choince z kul ul. Sobieskiego, na pozostałych punktach i w dzielnicach zależymy od oświetlenia ulicznego.

Jeżeli będzie decyzja mamy możliwości techniczne aby ograniczyć ilość światła (ilość świecących opraw) lub czas świecenia w nocy w parkach i skwerach.

Co do ogrzewania to ograniczamy temperatury w pomieszczeniach biurowych i warsztatach, kontrolujemy ustawienie zaworów termostatycznych przy grzejnikach aby zoptymalizować temperatury wewnątrz. Zmniejszy to zużycie gazu , ale nie zmniejszy kosztów gdyż PGNiG poinformowało nas o wzroście ceny kWh (ceny gazu) o 900% co spowoduje szacowany wzrost kosztów ogrzewania z 70 tys. zł rocznie do 630 tys. zł.

Domu Kultury w Boguszowicach

Dom Kultury w Rybniku-Boguszowicach:

• mniejszenie temperatury na gazowym piecu centralnego ogrzewania o 2 stopnie,
• wyłączanie oświetlenia w godzinach porannych w ciągach komunikacyjnych,
• zakaz używania dodatkowych źródeł ogrzewania np. grzejniki elektryczne, klimatyzatory,
• oszczędzanie wody,
• przegląd instalacji wodnej, celem naprawy ewentualnych przecieków (cieknące krany, spłuczki),
• przeprowadzenie rozmowy z pracownikami mające na celu oszczędzanie energii elektrycznej,
• kontrola stanowisk pracy (wyłączanie nieużywanych sprzętów elektrycznych).

Dom Kultury w Chwałowicach

Dom Kultury w Rybniku-Chwałowicach:

1. W ogrodzie społecznym wyłączone zostaną lampki ozdobne które oświetlały w nocy część ogrodu.

2. W holu górnym i dolnym od godz. 8.00-16.00 nie będzie włączane oświetlenie sufitowe, łącznie 15 lamp.

3. W 7 pokojach biurowych grzejniki pokojowe (kaloryfery) będą nastawione na 3 eko.

4. W okresie zimowym nie będziemy używać klimatyzatorów ściennych do ogrzewania pomieszczeń łącznie 9 klimatyzatorów.

Dom Kultury w Niewiadomiu

Dom Kultury w Rybniku-Niewiadomiu w 2022 r. wdrożył procedurę wymiany oświetlenia w całym budynku Domu Kultury oraz w "Filii pod Lipami" na energooszczędne, co w znaczący sposób przyczyniło się do obniżenia kosztów oświetlenia.

Ponadto z uwagi na konieczność obniżania kosztów funkcjonowania Domu Kultury zarządzono, aby w godzinach od 8.00 do 14.00 pomieszczenia nieużytkowane wraz z Galerią pozostawały nieoświetlone. Oświetlenie używane jest jedynie w pomieszczeniach biurowych.

Jednocześnie w czasie trwania kół zainteresowań, warsztatów itp. Galeria, na której rodzice oczekują na odbiór dzieci, jest oświetlona w minimalnym zakresie.

Jeśli chodzi o kwestię ogrzewania budynku Domu Kultury zmniejszyliśmy moc ogrzewania na podzielnikach, co jednak z uwagi na opłatę naliczaną na podstawie zamówionej mocy grzewczej może w niewielki sposób wpłynąć na obniżenie kosztów za ciepło.

Zbytkowa Kopalnia Ignacy

Zabytkowa Kopalnia Ignacy:

• wystawę multimedialną "Wiek Pary" oraz stanowiska doświadczalne w małym centrum nauki SOWA włączamy dopiero w momencie zakupu biletów (co daje miesięcznie ok 20% oszczędności),
• w okresie letnim, kiedy nie będą uruchamiane nagrzewacze powietrza planujemy zmniejszyć zamówioną moc poboru energii elektrycznej (co daje szacunkowo ok 25% oszczędności).

Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybniku

W budynku Biblioteki Głównej przy ul. Szafranka 7 trwają obecnie prace związane z termomodernizacją. Do czasu ich zakończenia niemożliwe jest realne oszacowanie bieżących oszczędności związanych z zużyciem energii i wody. Zakładamy, że po zakończeniu termomodernizacji obiektu uzyskamy oszczędność zużycia c.o. i energii elektrycznej rzędu 20%.

Do tego czasu, w celu ograniczenia kosztów, zmniejszymy moc ogrzewania w magazynach książek. Możemy zrezygnować z oświetlenia zewnętrznego (po zakończeniu remontu)

Teatr Ziemi Rybnickiej

Teatr Ziemi Rybnickiej od lat stosuje zasadę racjonalizacji kosztów energetycznych, gdzie sukcesywnie wymieniane są źródła światła na energooszczędne, prowadzony jest monitoring energetyczny i stosowane są zabiegi mające na celu zminimalizowanie zużycia energii. Jednym z zabiegów oszczędności energetycznej w ostatnim czasie było wyłączenie ekranu led znajdującego się na elewacji frontowej Teatru, co daje oszczędność w granicach 40.000 zł rocznie (przy obecnych cenach energii).

W przypadku drastycznych podwyżek cen wprowadzimy działania mające na celu wygenerowanie dodatkowych oszczędności, takie jak obniżenie temperatury pomieszczeń czy zmniejszenie stopnia schłodzenia klimatyzacji, która generuje największy pobór prądu w naszej placówce.

Dom Kultury w Niedobczycach

W Domu Kultury w Rybniku Niedobczycach wprowadziliśmy następujące rozwiązania:

• skrócenie czasu pracy oświetlenia zewnętrznego z 12 godzin do 8 godzin (oszczędność około 30%)
• ograniczenia do niezbędnego minimum oświetlenia wewnętrznego: dotyczy przede wszystkim holi, korytarzy, sali widowiskowej i imprezowej oraz garderób i pomieszczeń administracyjnych oraz magazynowych (szacowana oszczędność w tym zakresie około 5%)
• przeprowadzono rozmowy z pracownikami technicznymi i sprzątaczkami w celu stałego monitorowania i świadomego stosowania zasad oszczędności energii poprzez wyłączanie oświetlenia w pomieszczeniach w nieużyciu i wyłączanie urządzeń elektrycznych (np. ksero itp). Opierając się na szacunkowych wyliczeniach liczymy, że oszczędność w tym zakresie wyniesie około 5%.
• ograniczenia czasu pracy niektórych urządzeń grzewczych (kaloryfery), poprzez wyłączenie ich na zaworach zasilających (około 5%)

W zakresie oszczędności ogrzewania systemowego planujemy:

• obniżenie temperatury pomieszczeń biurowych o 1 stopień Celsjusza a w pomieszczeniach technicznych (warsztat, magazyny, garderoby) o 2 stopnie Celsjusza (prognozowana oszczędność około 10%)
• strefowe wyłączenie ogrzewania obszarów pozostających w nieużyciu, tj. hole, garderoby, toalety, sala widowiskowa oraz sala imprezowa. Planowane wyłączania będą w godzinach od 19.30 do 14:00 dnia następnego. Po zastosowaniu tego rozwiązania spodziewamy się oszczędności w tym zakresie na poziomie około 5-8%.

Jednostki oświatowe

Ponieważ jednostki oświatowe zostały przez ustawodawcę uznane za podmioty realizujące ważne zadania społeczne nie przewidujemy na obecną chwilę drastycznych zmian w ich funkcjonowaniu. Natomiast podjęte zostały następujące działania:

Każdy dyrektor zobowiązany jest do prowadzenia racjonalnej gospodarki finansowej – wydatki jednostek oświatowych są dokładnie analizowane na etapie planowania budżetu, a następnie w trakcie realizacji w ciągu roku.

Jednostki oświatowe otrzymały wytyczne do planowania środków finansowych na media.

Od wielu lat jednostki oświatowe zobowiązane są do ciągłego monitorowania zużycia energii (program PRZEMEK).

Większość jednostek oświatowych przeszła termomodernizację.

Jednostki oświatowe zgodnie z przepisami zobowiązane są do utrzymywania minimalnej temperatury w pomieszczeniach, w których prowadzona jest nauka (18 stopni Celcjusza).

Dyrektorzy zostali zobowiązani do wzmożenia nadzoru nad pracownikami i uczniami – należy unikać sytuacji, w których marnuje się energię – np. wietrzenie sal przy odkręconych kaloryferach.

Zobacz również:

• Rybnik nie zrezygnuje z iluminacji magistratu, ale dekoracji świątecznych może być mniej niż dotychczas