O co chodzi z CEEB? Każdy właściciel domu, mieszkania i innego lokalu musi złożyć deklarację

CEEB, czyli Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków jest rejestrem centralnym i w żaden sposób nie jest połączona z ewidencjami prowadzonymi przez niektóre gminy, przypominają urzędnicy. To ewidencja, w której znajdą się kompleksowe informacje dotyczące źródeł ogrzewania budynków.

Przyjmowanie deklaracji CEEB rozpoczęło się 1 lipca 2021 roku i właściciele nieruchomości, w których źródło ciepła zostało uruchomione przed tym terminem dostali rok na zgłoszenie. Termin ten mija 30 czerwca 2022. Natomiast źródła ciepła uruchomione po 1 lipca 2021 należy zgłaszać do 14 dni.

Po co zbierane są te dane?

Najkrócej - celem jest poprawa jakości powietrza, walka ze smogiem i pomoc w wymianie tzw. kopciuchów. Dane zebrane od mieszkańców pomogą zinwentaryzować źródła ciepła lub spalania paliw, co ma stanowić bazę wiedzy przy tworzeniu kolejnych programów wspierających ich wymianę na źródła ekologiczne. Głównym celem CEEB jest potrzeba zlokalizowania "kopciuchów".

CEEB będzie rozwijane, w późniejszym etapie dane będą uzupełniane o informacje dotyczące powierzechni ogrzewanej, aby dokładnie wyliczyć emisyjność każdego budynku.

Dane mają również dostarczyć informacji nt. sytuacji w mieszkalnictwie. Z kolei obywatele otrzymają dostęp do usług tak jak zamawianie przeglądu kominiarskiego czy inwentaryzacji budynku. Będą tam również dostępne informacje na temat prowadzonych programów finansowania wymiany pieców.

Jeśli chodzi o mieszkania w bloku, jest jedno "ale"

W przypadku mieszkania w bloku to zarządca zgłasza wspólne źródło ciepła. Natomiast jeśli w którymś z lokali jest dodatkowe źródło, typu kominek, grzejnik/bojler elektryczny czy koza, właściciel lokalu musi zgłosić to dodatkowe źródło już samodzielnie. I tak na przykład Rybnicka Spółdzielnia Mieszkaniowa informuje na swojej stronie, że jako zarządca składa deklarację do urzędu miasta, jednocześnie jednak zaznacza, że dodatkowe źródła ciepła powinnny być zadeklarowane już przez właścicieli poszczególnych lokali, jeśli takowe są dogrzewane.

Jak złożyć deklarację CEEB?

Deklaracje dot. źródeł ciepła i źródeł spalania paliw, można składać na dwa sposoby:

• w formie elektronicznej – poprzez stronę zone.gunb.gov.plza pomocą profilu zaufanego lub e-dowodu,
• w formie papierowej – składając ją w kancelarii urzędu miasta lub gminy, w której znajduje się dana nieruchomość.

Co, jeśli nie złożymy deklaracji CEEB w terminie?

Za niezłożenie deklaracji przewidziano kary nawet do 5 tysięcy złotych, jednak mandaty nie będą wystawiane z automatu. Jeśli deklarację, która powinna być złożona do 30 czerwca 2022, złożymy później, zanim urząd dostrzeże nasze opóźnienie, do deklaracji należy dołączyć "czynny żal". Nie przewidziano natomiast następstw wynikających z błędnie złożonych deklaracji.

- Jeśli błędy w deklaracji są rażące, a mieszkaniec wpisał swój numer telefonu, zdarza się, że urzędnicy dzwonią i proszą o uzupełnienie jakichś informacji - mówi Nowinom Agnieszka Skupień z rybnickiego urzędu. - Jednak aktualnie wniosków wpływa codziennie ok. 150, więc to nie jest tak, że pracownicy mają czas na weryfikowanie każdego elementu i sprawdzanie szczegółów - dodaje.

Z możliwości składania deklaracji w urzędach najczęściej korzystają osoby starsze. Tworzą się kolejki, wiele osób dopiero teraz dowiaduje się o obowiązku, w związku z czym niektóre urzędy są oblegane, a pracownicy mają pełne ręce roboty.

Wiele osób dzwoni do urzędów z pytaniami, gdzie znaleźć informację o klasie kotła, gdzie jest tabliczka znamionowa, czy kominek również trzeba zgłaszać. Istotną może okazać się wskazówka, że na wiele z tych pytań odpowiedzi możemy znaleźć na stronie przygotowanej przez GUNB: tutaj

Deklaracja CEEB a węgiel z PGG

Polska Grupa Górnicza, która w swoim sklepie sprzedaje węgiel w atrakcyjnych cenach, aby uniknąć nadużyć, niedawno wprowadziła zasadę, zgodnie z którą, aby odebrać zakupiony węgiel, należy okazać kopię deklaracji CEEB, potwierdzającą, że faktycznie jesteśmy posiadaczami kotła na dane paliwo stałe.

- Tutaj pojawia się jednak problem - wskazuje Agnieszka Skupień, rzeczniczka rybnickiego Urzędu Miasta - ponieważ osoby, które złożyły deklaracje do CEEB już jakiś czas temu, nie otrzymały kopii, którą teraz wymaga od nich PGG. W związku z tym zwracają się do urzędu z prośbą o wydanie kopii tego dokumentu.

Miasta w naszym regionie - jak wyglądają statystyki?

Dane dotyczące liczby złożonych deklaracji w poszczególnych miejscowościach są na bieżąco aktualizowane i wyświetlane na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, który jest organem zajmującym się CEEB. Z informacji tych wynika, że w miastach regionu złożono średnio ok. połowę wymaganych deklaracji. Mieszkańcy często nie mają ochoty na spełnienie tego obowiązku, nie wiedzą, że muszą to zrobić, nie wiedzą jak lub na drodze stoją nieporozumienia rodzinne.

- Mamy i takie sytuacje, że w jednym budynku mieszkają dwie rodziny i one nie mogą się ze sobą porozumieć, konflikty rodzinne czy niejasne sytuacje, nieufność starszych osób - stoją na przeszkodzie, by dopełnić formalności - tłumaczy Agnieszka Skupień.

Zgodnie z prawem, jeśli dany budynek ma dwóch właścicieli, wystarczy, że jeden z nich złoży deklarację dotyczącą źródła ogrzewania.

W deklaracji wyszczególnione są źródła ciepła, które należy zgłosić, są to:

• miejska sieć ciepłownicza/ciepło systemowe/lokalna sieć ciepłownicza,
• kocioł na paliwo stałe z ręcznym podawaniem paliwa/zasypowy,
• kocioł na paliwo stałe z automatycznym podawaniem paliwa/z podajnikiem,
• kominek/koza/ogrzewacz powietrza na paliwo stałe,
• piec kaflowy na paliwo stałe,
• trzon kuchenny/piecokuchnia/kuchnia węglowa,
• kocioł gazowy/bojler gazowy/podgrzewacz gazowy przepływowy, kominek gazowy,
• kocioł olejowy,
• pompa ciepła,
• ogrzewanie elektryczne/bojler elektryczny,
• kolektory słoneczne do ciepłej wody użytkowej lub z funkcją wspomagania ogrzewania.

Urządzeń, których nie ma wskazanych w deklaracji nie zgłaszamy do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, są to np. panele fotowoltaiczne czy klimatyzatory.

Dla budynków mieszkalnych należy wypełnić deklarację - formularz A, dotyczy ona budynków jednorodzinnych – w tym w zabudowie bliźniaczej i szeregowej, budynków wielorodzinnych oraz budynków zbiorowego zamieszkania – przy czym budynek zbiorowego zamieszkania to budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi, w szczególności jest to hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko, schronisko młodzieżowe, internat, dom studencki, budynek koszarowy, areszt śledczy itp., a także budynek do stałego pobytu ludzi, np. dom dziecka, dom rencistów, dom zakonny.

Deklarację – formularz B, wypełniamy dla następujących rodzajów budynków i lokali: budynków biurowych, piekarni, wędzarni, budynków i lokali gastronomicznych, budynków i lokali – handlowo usługowych, budynków łączności, dworców i terminali, garaży, kotłowni, ciepłowni i elektrociepłowni, budynków i lokali przemysłowych, zbiorników, silosów, a także dla budynków oraz lokali magazynowych, ogólnodostępnych obiektów kulturalnych, budynków i lokali muzeów i bibliotek, szkół i instytucji badawczych, szpitali i zakładów opieki medycznej, kultury fizycznej, szklarni, tuneli foliowych, budynków gospodarstw rolnych, budynków i lokali przeznaczonych do sprawowania kultu religijnego oraz czynności religijnych, obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków i objętych indywidualną ochroną konserwatorską oraz dla pozostałych budynków i lokale niemieszkalnych.

Problematyczne sytuacje, czyli... stary kocioł

Część mieszkańców boi się składać deklaracje, ponieważ nie dokonali jeszcze wymiany starego kotła. Obawiają się, że w tej sytuacji automatycznie zostaną ukarani, w związku z czym nie chcą zaistnieć w bazie CEEB.

- Niektórzy mieszkańcy wciąż mają stare kotły, ale czasem wynika to z opóźnień w przyłączeniach, złożyli wnioski o wymianę, ale kolejka jest długa, więc do CEEB - siłą rzeczy - zgłoszą jeszcze stary kocioł. Jednak w Rybniku przyjęliśmy zasadę, że takich osób nie będziemy karać - tłumaczy rzeczniczka z urzędu w Rybniku. - Jeśli mieszkaniec zrobił cokolwiek w tym kierunku, by zmienić źródło ciepła, to nie ma się czego obawiać, skończy się na upomnieniu. Jeśli natomiast ktoś nie zrobił zupełnie nic, to faktycznie może mieć kłopot, w takim przypadku wystawiany jest mandat 500-złotowy, a sąd dodatkowo może nałożyć do 5000 złotych kary. Jeśli ze strachu przed tymi konsekwencjami osoba dodatkowo nie złoży deklaracji w CEEB i to zostanie zweryfikowane, tu również są podobne kary.

Dodajmy, że dostęp do bazy CEEB może być w przyszłości udostępniany Straży Miejskiej czy kominiarzom, którzy będą weryfikować stan faktyczny w czasie przeglądów przewodów kominowych.