Ślązacy nie stracą na likwidacji górnictwa

Konferencję zorganizowała grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów Parlamentu Europejskiego, oraz posłowie EKR, prof. Ryszard Legutko i Izabela Kloc, która moderowała konferencję. Dyskutowano o nadziejach i obawach związanych z transformacją energetyczną, w jej gospodarczym, technologicznym i społecznym wymiarze. Premier Mateusz Morawiecki wskazał na ogrom wyzwania, z jakim musimy się zmierzyć. Podkreślił też bezprecedensową skalę środków, na jakie może liczyć Śląsk.

– Na Program dla Śląska zostało już przeznaczonych ponad 50 mld zł. W ramach tarcz, finansowej i antykryzysowej, do regionu trafiło ponad 27 mld zł. To jedna siódma zasobów, jakie państwo wydało dotychczas na walkę ze skutkami gospodarczymi pandemii. W całym regionie uratowaliśmy ponad 300 tys. miejsc pracy. Należy do tego dołączyć efekt ustaleń ostatniego szczytu w Brukseli. Polska może liczyć z Unii Europejskiej na 250 mld zł dedykowanych transformacji energetycznej. Większość tych środków zasilili procesy modernizacyjne województwa śląskiego – mówił Mateusz Morawiecki.

Kadri Simson, komisarz ds. Energii Komisji Europejskiej przyznała, że Bruksela zdaje sobie sprawę, jak ważną rolę, nie tylko gospodarczą, ale także społeczną i kulturową, pełni na Śląsku górnictwo i związane z nim branże. – Dlatego tak ważny jest dialog na temat transformacji energetycznej na wszystkich poziomach decyzyjnych. Nie tylko między Brukselą a Warszawą, ale także na szczeblu wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Do konieczności zmian muszą być przekonani nie tylko politycy, ale także społeczności lokalne – mówiła komisarz Simson.

Prof. Ryszard Legutko, współprzewodniczący grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów podkreślił społeczny wymiar transformacji energetycznej. – Ślązacy muszą wiedzieć, że nie stracą na likwidacji górnictwa. Na razie się na to nie zanosi. Kwoty zapowiadane w ramach unijnych środków na transformację energetyczną nie równoważą olbrzymich kosztów likwidacji górnictwa – zarówno społecznych jak i gospodarczych. Trzeba też pamiętać, że branża węglowa to na Śląsku nie tylko pieniądze, ale także etos i symbol regionalnej tożsamości. Debaty, jak „Śląski Ład” muszą pomóc w przełamaniu pewnych stereotypów, a zwłaszcza obaw, że modernizacja energetyczna pozbawi Śląsk regionalnej tożsamości – podkreślił profesor Legutko.

Michał Kurtyka, minister Klimatu i Środowiska, powiedział że transformacja będzie tylko wtedy miała sens, kiedy podniesie jakość życia Polaków. – Unijne środki, na jakie może liczyć Polska, tylko wtedy będą miały sens, jeśli wykorzystamy je aktywnie. Musimy wyznaczyć sobie cele i drogę do ich realizacji. Dlatego tak ważny jest dialog rządu z samorządami – dodał minister Kurtyka. Artur Soboń, wiceminister Aktywów Państwowych zapowiedział, że w połowie stycznia odbędą się kolejne spotkania strony rządowej i społecznej w sprawie przyszłości górnictwa. Umowa społeczna będzie obejmowała nie tylko Polską Grupę Górniczą, ale wszystkie krajowe spółki wydobywcze. – Transformacja jeśli ma być sprawiedliwa, musi być rozłożona w czasie, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji w gminach, które są najbardziej zagrożone skutkami zamykania kopalń – stwierdził wiceminister Soboń.

Włodzimierz Hereźniak, prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej, zapewnił, że Śląsk dzięki kierowanej przez niego spółce może stać się wodorową „doliną” nowoczesnych technologii. – Moglibyśmy zapewnić, m.in. zasilany wodorem transport publiczny w całej aglomeracji – mówił prezes JSW. Tomasz Rogala, prezes Polskiej grupy Górniczej, wskazał na wciąż dużą zależność między losem tysięcy śląskich rodzin, a sytuacją górnictwa. – Górnictwo każdego roku zasila budżety domowe kwotą ponad dwóch miliardów złotych. Potencjalny pracodawca, który zastąpi górnictwo będzie musiał przynajmniej utrzymać ten poziom. To będzie papierek lakmusowy skuteczności transformacji energetycznej – dodał prezes PGG.

Dariusz Niemiec, prezes Tauronu Wytwarzanie, wskazał na problem niestabilności odnawialnych źródeł energii i konieczności utrzymania w rezerwie jednostek „sterowalnych”, opartych na paliwach kopalnych. – Dla naszego bezpieczeństwa energetycznego musimy zadbać o to, aby w najbliższym czasie znalazło się dofinansowanie nie tylko do odnawialnych źródeł energii, ale także dla jednostek tradycyjnych – powiedział prezes Tauronu Wytwarzanie. Tomasz Heryszek, prezes Węglokoksu, omówił trudną sytuację w branży stalowniczej. – Sektor stalowniczy w Europie jest w gorszej sytuacji konkurencyjnej z powodu obciążeń narzucanych przez Unię Europejską. Trzeba myśleć, jak ograniczyć import stali z krajów, gdzie ślad węglowy nie jest kosztem produkcji – mówił prezes Węglokoksu.

Adam Gawęda, poseł i były wiceminister Aktywów Państwowych, stwierdził, że węgiel może być surowcem wyjściowym do wielu produktów niezbędnych w nowoczesnej gospodarce, jak choćby gaz syntezowy czy metanol. – Nie wolno traktować górnictwa, jako osobnej, izolowanej branży. To sektor ściśle związany z procesami modernizacyjnymi w naszym regonie i rządowym Programem dla Śląska – podkreślił poseł.

Adam Gorszanów, menager i autor projektu operatora rewitalizacji terenów poprzemysłowych omówił trudności, na jakie napotykają projekty rewitalizacyjne. – Śląsk jest znany z wysokiej kultury pracowniczej i technologicznej. Jeśli dodać do tego inne atuty, jak choćby środki rządowe i europejskie, Śląsk może stać się wzorcowym regionem w Europie środkowo-wschodniej jeśli chodzi o skuteczną rewitalizacje – powiedział Gorszanów. Prof. Wojciech Myślecki skupił się na zagrożeniach, jakie w dobie transformacji energetycznej stoją przed województwem śląskim. – Jednym z największych problemów jest depopulacja. Niekorzystnie wygląda także stosunek ludzi młodych do osób w wieku poprodukcyjnych. Trzecią alarmującą sprawą jest spadek śląskiego PKB na przestrzeni ostatnich lat – przestrzega prof. Myślecki.

Europoseł Izabela Kloc zaapelowała o utworzenie think-tanku „Śląski Ład”. – Think – tank mógłby się stać bankiem dobrych pomysłów dla naszego regionu w dobie transformacji energetycznej. Jego formuła nie powinna się ograniczać jedynie do kanałów komunikacyjnych między ekspertami i politykami. To musi być skuteczne, medialno-promocyjne narzędzie, które w przystępny sposób opowie mieszkańcom o szansach i zagrożeniach związanych z transformacją energetyczną. Organizatorzy liczą, że kolejna konferencja z cyklu „Śląski Ład” odbędzie już w stacjonarnej formule.

Zobacz całą konferencję:

https://www.facebook.com/100144035315359/videos/806792649896908