Pomysły i rady na bezpieczniejsze przejścia dla pieszych

Co do zasady przechodzenie przez jezdnię jest możliwe jedynie w miejscach do tego wyznaczonych, czyli na przejściach dla pieszych. Wchodząc na przejście, pieszy jest obowiązany m.in. do oceny prędkości nadjeżdżających pojazdów, zachowania ostrożności przy niesprzyjających warunkach oraz do ograniczonego zaufania dla innych uczestników ruchu.

Pieszy z pierwszeństwem

Będąc na przejściu, pieszy korzysta z pierwszeństwa (o czym mówi art. 13 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Oznacza to również obowiązek zachowania szczególnej ostrożności przez kierowców. Przejawia się to również w zakazie wyprzedzania na przejściu dla pieszych oraz w zakazie omijania pojazdu, który zatrzymał się celem ustąpienia pierwszeństwa pieszemu.

Coraz głośniej mówi się o tym, że rząd zmieni przepisy dotyczące przejść dla pieszych. Prowadzone są w tym celu prace legislacyjne. Najważniejsza zmiana dotyczyć ma tego, że pieszy będzie miał pierwszeństwo nie tylko będąc już na przejściu, ale także oczekując na możliwość wejścia na przejście. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na słowo „oczekując”. Bo jedna z kolejnych proponowanych zmian ma mówić o tym, że przed wejściem na przejście dla pieszych, pieszy będzie obowiązany zatrzymać się i upewnić, czy kierujący pojazdem ustępuje mu pierwszeństwa. Generalnie chodzi o to, by piesi mieli świadomość tego, że nie są „świętymi krowami” i nie będą mogli wchodzić na przejście nie upewniając się, że można pokonać je w bezpieczny sposób. Kolejna propozycja dotyczy już kierowców i zakłada ona, że kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych będzie zobowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który znajduje się na przejściu dla pieszych lub oczekuje na możliwość wejścia na nie.

Pierwszeństwo nie oznacza zgody na wtargnięcie

Prawidłowe korzystanie z przejścia dla pieszych wiąże się z obowiązkiem zachowania szczególnej ostrożności przez pieszego. Pomimo tego, że obecnie dysponuje on pierwszeństwem na przejściu, powinien on swoje zachowanie dostosować do sytuacji. Przede wszystkim gwałtowne wejście na przejście pod nadjeżdżający samochód może być potraktowane jako wtargnięcie na jezdnię.

Pierwszeństwo pieszego obowiązuje jednak tylko na przejściu. Przy przechodzeniu poza przejściem pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi. W sytuacji, gdy na drodze brak jest przejść dla pieszych, możliwe jest przekroczenie jezdni. Zgodnie z art. 13 ust. 2 Prawa o ruchu drogowym przechodzenie przez jezdnię poza przejściem jest dozwolone, gdy odległość od przejścia przekracza 100 metrów. Jeżeli jednak skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia, przechodzenie jest dozwolone również na tym skrzyżowaniu. Wtargnięcie na jezdnię w miejscu do tego nieprzeznaczonym może być wykroczeniem drogowym. Pieszy może być także uznany za sprawcę wypadku.

Poniżej przedstawiamy rady Władysława Szymury, wieloletniego wykładowcy przepisów ruchu drogowego i instruktora w ośrodkach nauki jazdy dotyczące zachowania się pieszych i kierowców:

• Prędkość. Staje się ona bezpieczna, jeżeli dostosujemy ją do warunków jazdy, mając na uwadze natężenie ruchu oraz ruchu pieszych poruszających się na chodniku w okolicach przejścia dla pieszych. Należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie dzieci i osób starszych.
• Zwróć uwagę na pojazdy jadące przed tobą, zbliżające się do przejść dla pieszych, czy nie zapaliły się w pojeździe światła hamowania, co może świadczyć, że kierowca ten zauważył na przejściu jakąś przeszkodę (może to być pieszy, który wszedł na przejście, niewidoczny dla nas). To ważny sygnał dla nas, aby zachować szczególną ostrożność. Widząc, że jadące przed nami auto zwalnia przed przejściem dla pieszych albo już zatrzymało się, by przepuścić pieszych znajdujących się na przejściu lub zamierzających skorzystać z przejścia, mamy bezwzględny obowiązek również zatrzymać się przed przejściem.
• Kierujący pojazdem ma obowiązek ustąpić pieszemu znajdującemu się na przejściu.
• Pieszy również powinien pamiętać, że zabrania się wchodzenia na jezdnię (także na pasach) przed jadącym pojazdem. Przestrzegam kierowców przed przechodniami, których zachowanie jest nieprzewidywalne. Chodzi głównie o osoby starsze oraz niepełnosprawne, które mają ograniczone możliwości przemieszczania się, osoby nietrzeźwe. Szczególną uwagę należy zwrócić na dzieci. Nie należy również lekceważyć naszej młodzieży, która lubi popisywać się odwagą i śmiało wkracza na przejście. Często chodząc ze słuchawkami na uszach lub telefonami w ręku.
• Pamiętaj przechodniu, że nie zawsze kierowca jest w stanie zareagować. Należy pamiętać o spokojnym wkraczaniu na jezdnię. Zrezygnuj z przechodzenia w miejscach o niedostatecznej widoczności, w pobliżu zakrętów, wzniesień.
• Kierowco, przyswajaj sobie najlepsze wzorce prawidłowych zachowań i wzajemnych relacji między uczestnikami ruchu, jeśli chcemy, by ruch drogowy nie stał się zmorą dla każdego z nas. Prawidłowy stosunek kierujących do pieszych to nie tylko wynik przestrzegania przepisów, ale dowód kultury, dobrego wychowania „europejskości”. „Myśl i przewiduj”, szczególnie przy dojeżdżaniu do przejść dla pieszych, a unikniesz zbędnych problemów dla siebie i innych.

(art)