Dostaną 20 tysięcy na transport dzwonu

Leszczyny. W poniedziałek 17 listopada minister kultury prof. Małgorzata Omilanowska ogłosiła oficjalnie, że ministerstwo zajmie się wsparciem technicznym i finansowym transportu dzwonu z Elze do Leszczyn. Odlany w 1617 r. dzwon „Maria” stanowi własność parafii p.w. św. Andrzeja Boboli w Czerwionce-Leszczynach. W 1942 r. został stamtąd zrabowany przez Niemców. Obecnie znajduje się w miejscowości Elze w Dolnej Saksonii w Niemczech. Powołany w Leszczynach Komitet Odzyskania Dzwonu Maria w sprawie jego zwrotu, skontaktował się z radą parafialną w Gronau/Elze. Stwierdziła ona, że dzwon powinien zostać oddany właścicielowi, jednak parafia nie jest w stanie samodzielnie przeprowadzić tej procedury. Powodem tego są problemy techniczne i wysokie koszty finansowe związane z rozebraniem dzwonnicy i przewiezieniem zabytku do kraju. W związku z tym, komitet zwrócił się o pomoc do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W najbliższym czasie zabytek powróci do Leszczyn dzięki wsparciu Fundacji im. Leopolda Kronenberga.

Zapewnione 20 tysięcy

W ostatnich latach, dzięki staraniom MKiDN, do kraju wróciły m.in. obrazy: Oswalda Achenbacha „Via Cassia koło Rzymu”, Aleksandra Gierymskiego „Popiersie mężczyzny w renesansowym stroju” i „Żydówka z pomarańczami” oraz „Szewc” szkoły flamandzkiej. Obecnie trwają starania o zwrot 46 obiektów. – W ślad za wystąpieniem pani minister otrzymaliśmy projekt umowy dotacyjnej na 20 tys. zł. Umowa wymaga modyfikacji, bo dotyczy transportu, a nie demontażu wieży kościelnej w celu wyciągnięcia dzwonu, ale zapewniona kwota wystarczy na pokrycie tych kosztów. Myślę, że do końca tego tygodnia będę już po konsultacjach z parafią w Gronau/Elze i będziemy mogli określić konkretny termin przeprowadzenia prac demontażowych i transportu dzwony do Leszczyn – mówi Krzysztof Kluczniok, przewodniczący Komitetu Odzyskania Dzwonu Maria. 

Dzieła zaginione

18 czerwca 2012 r. minister Bogdan Zdrojewskiego i prezes Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy Krzysztof Kaczmar podpisali list intencyjny, w którym powołano program „Odzyskiwanie dzieł sztuki”. Jego celem jest wsparcie finansowe zwrotu dóbr kultury, utraconych przez Polskę w czasie i w wyniku II wojny światowej, których restytucja na drodze sądowej nie ma szans powodzenia, a inne możliwości ich sprowadzenia do kraju zostały wyczerpane. MKiDN prowadzi jedyną ogólnopolską bazę danych strat wojennych – www.dzielautracone.pl, która obecnie obejmuje blisko 63 tys. pozycji. Poszukuje m.in. prawie 7 tys. obrazów polskich twórców w tym: 47 obrazów Aleksandra Gierymskiego, 36 Jana Matejki, 59 Jacka Malczewskiego, 29 Stanisława Wyspiańskiego; 7,5 tys. dzieł malarstwa obcego, wśród których pojawiają się nazwiska takie jak: Rubens, Rembrandt czy Durer, prawie 3,8 tys. rzeźb i ponad 20 tys. wyrobów rzemiosła artystycznego. Za najcenniejszą stratę wojenną uważa się „Portret Młodzieńca” pędzla Rafaela, własność Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

Szymon Kamczyk