Wybierasz się na emeryturę? Sprawdź co musisz wiedzieć

Dla kogo emerytura?

W grupie osób uprawnionych do emerytury znajdą się zatem osoby, które nigdy nie miały ustalonego kapitału początkowego, dlatego osoby te powinny złożyć wniosek o ustalenie kapitału początkowego wraz z dokumentacją potwierdzającą przebieg ubezpieczenia, przypadającego do 31 grudnia 1998r. oraz dokumentacją potwierdzającą wysokość osiągniętych wynagrodzeń do 31 grudnia 1998r. Ponadto, w grupie tych ubezpieczonych będą także osoby które, co prawda miały już ustalony kapitał początkowy, jednak w związku ze zmianami przepisów w sposobie jego obliczenia (które miały miejsce w latach 2011 i 2013) przeliczenie kapitału początkowego może spowodować korzystniejsze obliczenie jego wysokości. Kapitał początkowy podlega przeliczeniu w razie nadesłania do ZUS dokumentów, które nie były wcześniej dostarczone, np. może to być nowy dowód umożliwiający zwiększenie stażu pracy, tj. okresów składkowych lub nieskładkowych, albo nowe dowody w sprawie wynagrodzenia (dochodu). W jednostkach organizacyjnych ZUS lub na stronie internetowej ZUS dostępny jest formularz wniosku o ponowne ustalenie kapitału początkowego: ZUS Kp-3.

Brakujące dokumenty mogą obniżyć emeryturę

Brak wymaganych dokumentów płacowych pracownika-przyszłego emeryta, może skutkować wyliczeniem znacznie niższej kwoty comiesięcznej wypłaty świadczenia. Jeżeli pracownik nie może udowodnić wysokości osiąganych zarobków z powodu likwidacji zakładu pracy lub zniszczenia dokumentacji płacowej, wówczas osiągane wynagrodzenie może być ustalone na podstawie dokumentacji zastępczej, jeśli taką ktoś posiada. Często zdarza się, że pracodawcy nie zabezpieczają dokumentacji w odpowiedni sposób. Niekiedy zbieranie dokumentów trwa bardzo długo, dlatego nie warto zwlekać z tą czynnością na ostatnią chwilę. Jeżeli ktoś nie może udowodnić wysokości osiąganych zarobków z powodu likwidacji zakładu pracy lub zniszczenia dokumentacji płacowej, wówczas osiągane wynagrodzenie może być ustalone na podstawie dokumentacji zastępczej, jeśli taką ktoś posiada (mogą to być umowy o pracę, pisma o mianowaniu, powołaniu, w których zawarte są dane dot. wynagrodzenia pracownika).

Gdzie szukać dokumentów płacowych?

Jeśli zakład pracy nie istnieje, to na podstawie zachowanych dokumentów, powinniśmy ustalić jego dokładną nazwę oraz adres, a także, w jakich strukturach organizacyjnych był umieszczony, a następnie szukać pomocy w wymienionych instytucjach i archiwach. Jeżeli zlikwidowanym zakładem pracy było przedsiębiorstwo państwowe, to jego dokumentację osobowo-płacową powinien przejąć następca prawny lub organ założycielski, albo organ nadrzędny pracodawcy. W przypadku braku następcy prawnego należy zwrócić się do organu założycielskiego albo organu nadrzędnego swojego byłego pracodawcy. Najczęściej byli nimi wojewoda lub właściwy minister, którzy mają obowiązek prawny przejmowania, zabezpieczania i udostępniania dokumentacji pracowniczej po zlikwidowanych lub zniesionych państwowych jednostkach organizacyjnych. W przypadku likwidacji spółdzielni lub organizacji spółdzielczych dokumentację niearchiwalną, której okres przechowywania jeszcze nie upłynął może przechowywać związek rewizyjny, w którym była zrzeszona spółdzielnia, a jeśli takiego związku nie ma lub został zlikwidowany – Krajowa Rada Spółdzielcza. Spółki prawa cywilnego i handlowego, (czyli firmy prywatne) w przypadku ich likwidacji zobowiązane są do zabezpieczenia dokumentacji pracowniczej i innej dokumentacji niearchiwalnej we własnym zakresie. Niektóre z nich przekazują taką dokumentację do dalszego, przechowywania firmom zajmującym się przechowalnictwem akt np. do Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku (05-822 Milanówek, ul. St. Okrzei 1), które od października 2013 r. jest oddziałem Archiwum Państwowego w Warszawie. W archiwum tym – pod numerem telefonu (22) 635 68 22 – działa punkt konsultacyjno-informacyjny. Archiwum prowadzi także największą w Polsce internetową bazę danych o miejscach przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej. Jej adres to: https://ewidencja.apdop.gov.pl/miejsca.php Niekiedy dokumentację pracowniczą przechowują byli właściciele danej firmy prywatnej. Pewne wskazówki dotyczące miejsc jej przechowywania można uzyskać za pośrednictwem wydziałów rejestrowych właściwych terytorialnie sądów lub urzędów administracji terenowej. Zasady postępowania z dokumentacją w niepaństwowych jednostkach organizacyjnych, partiach politycznych, organizacjach politycznych, spółdzielczych, społecznych, w kościołach i związkach wyznaniowych – jednostki te ustalają we własnym zakresie. ZUS dysponuje również spisem zlikwidowanych zakładów pracy wraz z wykazem miejsc, gdzie przechowywane są dokumenty tych firm. Spis ten dostępny jest w każdej jednostce ZUS oraz na stronie internetowej ZUS.

(art), źródło ZUS