Kilka sposobów na wyższą emeryturę

Jest kilkanaście sposobów na podwyższanie świadczeń. Każdy z nich warto skonsultować ze specjalistami z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To nic nie kosztuje. ZUS ma obowiązek przeliczyć emeryturę za każdym razem, gdy się o to zwrócimy, pod warunkiem, że spełniamy wymagania ku temu. Nawet jeśli nowe przeliczenie okaże się mniej korzystne od dotychczasowego emeryt nic nie traci. ZUS z urzędu kontynuować będzie wypłatę emerytury w dotychczasowej  wysokości.

 

Sposób pierwszy – przeanalizujmy wszystkie dokumenty
 
Warto sprawdzić, czy w wykazie zarobków, który przedłożyliśmy do wniosku, wskazaliśmy rzeczywiście te najlepsze, jakie otrzymywaliśmy. Przeanalizujmy więc czy kiedy starliśmy się o świadczenie nie pominęliśmy dokumentów, które by to wykazały. Może się bowiem okazać, że dostarczyliśmy np. tylko te, które były łatwe do zdobycia. Tymczasem każdy nowo dostarczony, potwierdzający wysokość osiąganych zarobków i spełniający wymogi formalne - to szansa na wyższe świadczenie. Powstają nowe archiwa gromadzące dokumentację pracowniczą, z każdym rokiem powiększa się także wykaz zlikwidowanych i przekształconych firm publikowany przez ZUS. Informacje można znaleźć na strony internetowej www.zus.pl.

Tak więc po pierwsze zastanówmy się, czy przedłożyliśmy wszystkie dokumenty pozwalające na zaliczenie całego okresu wykonywania pracy. Jeśli nie – poszukajmy dokumentacji potwierdzającej staż, który jeszcze nie został uwzględniony w wysokości emerytury. Liczy się każdy dzień. O ile bowiem przy ustalaniu prawa do emerytury został uwzględniony każdy dzień, o tyle do obliczenia jej wysokości – zgodnie z ustawą emerytalną – ZUS przyjął pełne lata i miesiące, a pominął dni. Może więc zdarzyć się tak, że udokumentowano 30 lat pracy, 10 miesięcy i 29  dni okresów składkowych. Do ustalenia prawa do emerytury ZUS uwzględnił cały ten okres, jednak przy jej obliczaniu przyjął  30 lat i 10 miesięcy. Gdyby znalazł się 1 dzień, będziemy mieć pełny miesiąc, który – po złożeniu wniosku – zostanie doliczony do emerytury.

Dokumenty, które potwierdzają okresy składkowe i nieskładkowe - to: np. świadectwa pracy, legitymacja ubezpieczeniowa, zaświadczenie uczelni potwierdzające ukończenie studiów oraz programowy okres ich trwania.

Dokumenty, na podstawie których ZUS ustala podstawę wymiaru to np. druk ZUS Rp-7 wystawiony przez pracodawcę lub jego następcę prawnego, legitymacje ubezpieczeniowe zawierające wpisy o zarobkach oraz uwierzytelnione przez osobę kierującą archiwum lub przez przez kogoś kto jest odpowiedzialny za kserokopie kart wynagrodzeń. O przeliczenie wysokości emerytury może wystąpić każda zainteresowana osoba. Czy ZUS przeliczy świadczenie, czy też nie będzie miał takiej prawnej możliwości zależy to od okoliczności, które nieco szerzej omawiamy przy prezentacji trzeciego, czwartego i piątego sposobu podwyższenia emerytury.

 

Sposób drugi – warto dorabiać!
 
Do emerytury można dorobić. Ci emeryci, którzy ukończyli już 60 lat w przypadku pań oraz 65 lat w przypadku mężczyzn, mogą zarabiać bez ograniczeń, nie obawiając się, że ZUS zmniejszy im wysokość świadczenia lub zawiesi jego wypłatę.

Jeśli natomiast jest się tzw. wcześniejszym emerytem, osiąganie dodatkowych przychodów pociąga za sobą skutki dla wysokości świadczenia. Jakie, zależy od tego, ile się zarabia. W zależności od tego, jak wysoka jest to kwota, emerytura będzie wypłacana w pełnej wysokości, zmniejszona lub zawieszona. Przy czym nie ma znaczenia wysokość pobieranej emerytury. Aktualnie (od 1 czerwca br. do 31 sierpnia br.) bez żadnych konsekwencji można dorobić miesięcznie maksymalnie 2230,00 zł brutto (70 proc. przeciętnego  wynagrodzenia). ZUS zawiesi wypłatę świadczenia, jeśli zarobki przekroczą 4141,30 zł brutto (130 proc. przeciętnego  wynagrodzenia). Emerytura będzie zmniejszona, jeśli dodatkowe przychody  przekroczą 2230,00 zł nie będą jednak wyższe od 4141,30 zł miesięcznie (od 70 do 130 proc.  przeciętnego wynagrodzenia).

 

 

Warto pracować po przyznaniu emerytury, albowiem liczy się to podwójnie. Po pierwsze, zarabia się pieniądze, po drugie dodatkowo przepracowany okres oraz osiągnięte zarobki mogą podwyższyć wysokość świadczenia. Liczy się każdy przepracowany miesiąc po przyznaniu emerytury, czyli staż pracy - pod warunkiem, że odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne. Natomiast uzyskane za ten czas zarobki podniosą podstawę wymiaru emerytury, gdy wskaźnik podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem tych zarobków, będzie wyższy od poprzedniego.

Co trzeba zrobić żeby ZUS przeliczył emeryturę? Konieczne jest złożenie wniosku wraz z zaświadczeniem wystawionym przez pracodawcę - o doliczenie stażu z tytułu wypracowania nowego okresu. Wniosek taki można zgłaszać nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, a jeśli przestałeś już pracować – można go zgłosić nie czekając na zakończenie kwartału.  Można złożyć wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem zarobków uzyskanych po jej przyznaniu.  Do wniosku dołącza się zaświadczenie o okresie pracy oraz o wysokości zarobków, wystawione przez pracodawcę (formularz ZUS Rp-7).

Jeśli nowy wskaźnik wysokości  podstawy wymiaru emerytury będzie  wyższy, do przeliczenia emerytury zastosowana zostanie kwota bazowa obowiązująca w dacie zgłoszenia wniosku o ponowne obliczenie emerytury. Tak wyliczone świadczenie, a więc  z wyższym wskaźnikiem i obliczone od nowej kwoty bazowej z pewnością będzie  korzystniejsze.
Może się okazać, że wskaźnik będzie niższy, ale emerytura obliczona od nowej kwoty bazowej – wyższa. Z możliwości przeliczenia podstawy wymiaru emerytury od niższego wskaźnika mogą skorzystać te osoby, które nie pobrały ani jednej emerytury, a do przeliczenia wskażą zarobki choćby częściowo uzyskane po jej przyznaniu. Może to się zdarzyć gdy – na przykład – cały czas pracują, a ich emerytura jest zawieszona,  a nowo obliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury jest niższy od ostatnio obliczonego, ale skorzystają, bo emerytura zostanie ustalona od nowej, korzystniejszej kwoty bazowej.

Może się zdarzyć i tak, że osoba, która przeszła na emeryturę, pracuje i podlega ubezpieczeniom społecznym. Jeśli do obliczenia emerytury wskaże zarobki w całości uzyskane po jej przyznaniu (z 10 kolejnych lat kalendarzowych), a wskaźnik wyniesie co najmniej 130% - emerytura zostanie obliczona od nowej kwoty bazowej. Dla wielu osób takie obliczenie może się okazać bardzo korzystne. Również i w tym przypadku emerytura obliczana jest od nowej kwoty bazowej, co – nawet przy niższym wskaźniku – może okazać się korzystniejsze.

 

 

Skorzystałeś z informacji wskazanych przy omawianiu sposobu pierwszego i dotarłeś do zarobków, których nie przedłożyłeś ubiegając się o emeryturę.  Przynieś do ZUS zaświadczenie – a pracownicy sprawdzą, czy przyjęcie zarobków z tego zaświadczenia do podstawy wymiaru będzie korzystne. Jeśli przechodziłeś na emeryturę dawno, jeszcze przed 1999 r., może korzystniejsze będą zarobki z innych 3, 4 czy 8 lat niż te, od których obliczono  emeryturę. A może warto wykazać zarobki z 10 kolejnych lat wybranych z 20 lat poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o przyznanie emerytury lub przeliczenie podstawy jej wymiaru, czy nawet z 20 lat kalendarzowych dowolnie wybranych ze wszystkich lat pracy sprzed przyznania świadczenia lub sprzed daty zgłoszenia wniosku o przeliczenie emerytury? Warto sprawdzić. Pamiętaj jednak, że warunkiem takiego przeliczenia emerytury jest wyższy wskaźnik. Kwota bazowa będzie ta sama, jednak wyższy wskaźnik zagwarantuje wyższe świadczenie.

A może pracodawca wypłacił jakieś zaległe wynagrodzenie, za które opłacono składki na ubezpieczenia społeczne, a które pochodzi z okresu, z którego obliczono podstawę wymiaru emerytury? Nie zapomnij dostarczyć zaświadczenia – ZUS obliczy ponownie wysokość emerytury, od wyższej podstawy wymiaru.

 

W następnym numerze kolejne podpowiedzi jak podwyższyć emerytury oraz informacje o emeryturach i rentach dla osób pracujących za granicą

 

Opracowała Justyna Pasierb  na podstawie materiałów ZUS, Oddział w Rybniku