Kącik ZUS

Od niedawna jestem na wcześniejszej emeryturze. Niestety świadczenie nie jest za wysokie, dlatego postanowiłem dorobić w branży budowlanej. Czy to prawda, że nie mogę zarobić więcej niż 4,9 tys. zł zarobić, bo emerytura nie będzie wypłacana?

Z.K.

Renciści oraz emeryci, którzy nie ukończyli powszechnego wieku emerytalnego i wykonują działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (np. zatrudnienie w ramach stosunku pracy, umowę – zlecenie czy prowadzą działalność gospodarczą), muszą uważać, aby uzyskiwanych przez nich przychód nie przekraczał określonych progów zarobkowych. Jeśli przychód z działalności przekracza niższą kwotę graniczną (czyli 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS), ale jest jednocześnie niższy od wyższego progu zarobkowego (czyli 130 proc. tego wynagrodzenia), świadczenie podlega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia pierwszego limitu, nie więcej jednak niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla emerytury lub renty w danym okresie. W razie przekroczenia wyższego progu zarobkowego świadczenie podlega zawieszeniu.

Progi zarobkowe zmieniają się raz na kwartał ( od 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia każdego roku) w zależności od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS.

Od 1 września 2013 r. niższy próg zarobkowy wynosi 2528,80 zł. Jest on niższy niż był w poprzednim okresie, tj. od 1 czerwca br. do 31 sierpnia br.), a wynika to z obniżenia kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez prezesa GUS. Wraz ze zmianą niższego progu obniżeniu uległ również wyższy limit i od 1 września br. wynosi 4696,30 zł.

Dorabiający emeryci i renciści zobowiązani są niezwłocznie powiadomić ZUS o podjęciu działalności zarobkowej wpływającej na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia.

Gdzie należy złożyć wniosek o rentę socjalną? W ZUS czy w ośrodku pomocy społecznej? Komu przysługuje taka renta, czy w tej kwestii zmieniły się przepisy?

Janina z Wodzisławia

Do końca września 2003 r. organami właściwymi do przyznania i wypłaty renty socjalnej były ośrodki pomocy społecznej. Na podstawie ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej od 1 października 2003 r. organem przyznającym i wypłacającym renty socjalne jest właściwa jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Postępowanie w sprawie renty socjalnej wszczyna na podstawie wniosku zgłoszonego w jednostce ZUS właściwej ze względu na miejsce zameldowania osoby ubiegającej się o rentę. Odpowiedni formularz wniosku wraz z niezbędną dokumentacją składa bezpośrednio osoba zainteresowana albo jej przedstawiciel ustawowy – osobiście lub wysyłając wniosek pocztą.

Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej mieszkającej na terenie Polski, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu. To naruszenie sprawności musiało powstać przed ukończeniem 18 roku życia albo w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia, albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Za osobę pełnoletnią uważa się osobę, która ukończyła 18 lat, jak również kobietę, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16 lat, a nie ukończyła jeszcze 18 roku życia. Renta socjalna przyznawana jest w stałej wysokości, wynoszącej 84 proc. kwoty najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy. Podlega ona corocznej waloryzacji na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy emerytalnej. Od 1 marca 2013 r. renta socjalna wynosi 698, 17 zł.