Śląska flaga nad Jastrzębiem. Dlaczego nie? [FELIETON]

Śląska flaga, czyli ślōnskŏ fana, załopotała niedawno, bo 15 lipca nad siedzibami części magistratów naszego województwa, np. w Raciborzu oraz Rybniku. Dlaczego właśnie w tym dniu? Dokładnie 15 lipca 1920 roku został uchwalony przez Sejm Ustawodawczy w Warszawie Statut Organiczny Województwa śląskiego. Wówczas decydowało się czy Górny Śląsk będzie polski, czy niemiecki. Uchwalenie statutu było próbą przekonania mieszkańców tych ziem, że będą mogli cieszyć się dużą samodzielnością w odrodzonej ojczyźnie. Autonomia była więc w interesie Polski, a jej cel to przyłączenie Śląska (przynajmniej jego części)  do kraju.

Śląska flaga ma barwy żółto-niebieskie, ich genezy możemy doszukiwać się zamierzchłej przeszłości Piastów śląskich. Herbem tej dynastii  był złoty orzeł piastowski bez korony na błękitnym tle. Od XIV wieku, czyli czasów Władysława Opolczyka, znak ten stał się powszechnie znany na Górnym Śląsku.

Tyle (choć skrótowo) o przeszłości. Nie sposób bowiem zastanowić się nad tym, czy flaga śląska powinna załopotać nad Jastrzębiem, bez podstawowej, chociażby znajomości historii. Już w samej symbolice – herb, barwy widzimy nawiązanie do najstarszej dynastii polskiej - Piastów. Sam Śląsk zaś został włączony do państwa Mieszka I pod koniec X wieku. Współczesny herb naszego województwa odwołuje się do tradycji heraldycznej Piastów górnośląskich z XIV wieku.

Dlaczego więc w Jastrzębiu nie mogłaby zawisnąć śląska flaga? Znajdujemy się na Górnym Śląsku, tuż obok starych historycznych miast, gdzie krzyżowały się ważne szlaki handlowe. II Rzeczpospolita jest nam bliska, bo to jej wojska wkroczyły tutaj 4 lipca 1922 i przyłączyły Jastrzębie do Polski. Odwołania do dynastii piastowskiej raczej nie budzą negatywnych skojarzeń.

15 lipca większości Polaków kojarzy się z bitwą pod Grunwaldem z 1410 roku. To bardzo wrosło w naszą tożsamość narodową. Jest też inny 15 lipca z 1920 roku, kiedy to polski sejm uchwalił Ustawę Konstytucyjną zawierającą statut organiczny województwa śląskiego. Nie było w tym nic antypolskiego, wręcz przeciwnie chodziło o przyłączenie tej ziemi do ojczyzny. Władze w Warszawie uznały specyfikę i wyjątkowość tego terenu. Występowanie więc przeciwko fladze śląskiej, jako symbolowi mającemu podważyć prawa Polski do tych terenów, jest absurdalne. Wprawdzie znajdują się środowiska, które idąc z żółto-niebieską głoszą czasami kontrowersyjne hasła, ale raczej nie ma szans na ich realizację. Choć tematem na osobną dyskusję jest kwestia narodowości śląskiej. Tutaj sprawa jest otwarta. Trudno bowiem narzucać komuś, kim ma się czuć i do jakiej kultury przynależeć. 

Flaga śląska powinna załopotać również nad Jastrzębiem, dając świadectwo bogatej historii tego regionu. Żyjemy w Polsce, na Śląsku i tego nic nie zmieni. Natomiast autorom hasła, czasami pojawiającego się na miejskich murach: „Jastrzębie polskie, nigdy śląskie”, zalecam naukę historii i geografii. Podobno na to nigdy nie jest za późno. Lepsze to, niż żyć w przekonaniu, że jest się enklawą polskości… w Polsce.