Unijna dyrektywa metanowa wymusza likwidacje w PGG SA do 2026 roku

Problem związany z wprowadzeniem unijnego rozporządzenia był jednym z głównych zagadnień XXXII Szkoły Eksploatacji Podziemnej w Krakowie, w której brała udział PGG S.A. Wcześniej ustalono – w formie tzw. umowy społecznej – tempo likwidacji poszczególnych zakładów do 2049 roku. Wprowadzenie unijnego rozporządzenia w obecnym kształcie oznacza już 1 stycznia 2027 roku wcześniejszą likwidację: Ruchu Jankowice, Ruchu Rydułtowy, Kopalni Mysłowice Wesoła, kopalni Staszic-Wujek, kopalń Ruda i Sośnica, a od 1 stycznia 2031 roku kopalni Marcel i Chwałowice. Przepisy nie miałyby wpływu jedynie na żywotność kopalni Piast-Ziemowit oraz kopalni Bolesław Śmiały.

W Polskiej Grupie Górniczej S.A. wprowadzenie rozporządzenia w proponowanym kształcie oznacza likwidację około 30 tysięcy miejsc pracy. Warto podkreślić, że na jedno miejsce pracy w górnictwie przypada kilka miejsc pracy w firmach okołogórniczych. Artykuł 22. rozporządzenia unijnego w sprawie redukcji emisji metanu zakazuje od 1 stycznia 2027 roku uwalniania metanu do atmosfery z szybów wentylacyjnych w kopalniach węgla, innych niż kopalnie węgla koksowego, emisji ponad 5 ton metanu na 1000 ton wydobytego węgla.

Od 1 stycznia 2031 r. zakazuje natomiast uwalniania metanu do atmosfery z szybów wentylacyjnych w kopalniach węgla, innych niż kopalnie węgla koksowego, emisji ponad 3 ton metanu na 1000 ton wydobytego węgla. Progi te stosuje się rocznie na kopalnię i na operatora, jeżeli jeden podmiot prowadzi kilka kopalń. Artykuł 30. odnoszący się do kar mówi jedynie, że mają one być surowe i dotkliwe, pozbawiać korzyści gospodarczych, a także być adekwatne do poziomu popełnionego czynu, zwiększane w przypadku kolejnych naruszeń przepisów.

Kopalnie Polskiej Grupy Górniczej S.A. emitują średnio od 8 do 14 ton metanu na 1000 ton wydobywanego węgla. Z uwagi na brak jasnych wytycznych w zakresie ustalania opłat i kar szacuje się, biorąc pod uwagę 28-krotność stawki emisji 1 tony CO2, że PGG S.A. za emisje metanu zapłaciłaby rocznie nawet około półtora miliarda złotych kary (wyliczenia te odnoszą się do całości emisji wentylacyjnej i stanowią tylko przewidywania).

(ma.w)