Kącik ZUS

Kilka miesięcy temu sprowadziłem się do Polski, gdzie mam rodzinę swoich dziadków. Jestem Polakiem, do tej pory mieszkającym na Ukrainie. Mam fach w ręku, mógłbym otworzyć warsztat samochodowy, posiadam też Kartę Polaka. Czy mogę w Polsce prowadzić działalność gospodarczą?

Osoby posiadające ważną Kartę Polaka mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Może Pan więc założyć działalność gospodarczą i z tzw. ulgi na start, czyli przez pierwsze sześć miesięcy może Pan nie opłacać składek na ubezpieczenia społeczne (składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy płacić), oraz przez następne 24 miesiące prowadzenia działalności (liczone już od dnia objęcia ubezpieczeniami społecznymi), opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od tzw. preferencyjnej podstawy (nie niższej jednak niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym). Musi Pan jednak pamiętać, iż w okresie, w którym nie podlega Pan ubezpieczeniom społecznym, nie będzie Pan miał możliwości skorzystania ze świadczeń, które ubezpieczenia te gwarantują: m.in. w razie choroby czy wypadku.

We wrześniu urodzę moją drugą córeczkę. Obecnie jestem zatrudniona na etacie w recepcji przychodni. „na rękę” otrzymuję około 1,8 tys. zł. Czy opłaca mi się od razu deklarować pójście na roczny urlop czy nie? Jaki będę dostawać zasiłek macierzyński? Czy urlopem rodzicielskim mogę się podzielić z mężem?

Trudno odpowiedzieć na Pani pytanie co będzie korzystniejsze, ponieważ to indywidualna sprawa i najlepiej na spokojnie zastanowić się, jaka opcja będzie dla Pani i rodziny najkorzystniejsza. Jeżeli wystąpi Pani z wnioskiem o zasiłek macierzyński wciągu 21 dni od porodu za cały okres tj. 52 tygodnie, wówczas zasiłek będzie wypłacany w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru. Natomiast jeżeli nie zmieści się pani w terminie lub będzie Pani wnioskować o wypłatę zasiłku w części wówczas przez pierwsze 26 tygodni zasiłek będzie wypłacany w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru i 60 proc. za pozostałą część. Wybór w jakim procencie świadczenie ma być wypłacane zależy od Pani. W każdej sytuacji po zsumowani świadczeń wypłaconych za 52 tygodnie kwota będzie zbliżona. Z urlopu rodzicielskiego rodzice dziecka mogą korzystać dowolnie. Rodzice mogą się nim wymieniać i korzystać z niego razem lub osobno. Należy jednak pamiętać, że urlop rodzicielski może być udzielony w nie więcej niż 4 częściach.

Prowadzę małą firmę. Niestety, z powodu ważnych rodzinnych spraw, muszę ją zawiesić. Mam jednak dylemat, czy mogę to zrobić, ponieważ zatrudniam pracownicę, która w tej chwili przebywa na urlopie macierzyńskim. Czy mogę to zrobić, bo tak faktycznie choć pracownik jest zatrudniony to w firmie nie będzie go prawie przez rok?

Tak, zawiesić działalność może również przedsiębiorca zatrudniający pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. Tak więc, jeżeli zatrudnia Pan jedynie pracownicę, która w chwili obecnej przebywa na urlopie macierzyńskim, może Pan zawiesić prowadzoną przez siebie działalność. Nadmienić należy, iż w przypadku zakończenia korzystania z urlopu przez Pana pracownicę, ma ona prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Tak więc, pomimo zakończenia korzystania z urlopu przez taką osobę, nie ma konieczności wznawiania przez Pana działalności.