Ekoserwis: Pytanie do eksperta

Pokrywa śnieżna

W ciągu ostatnich czterech dekad zasięg pokrywy śnieżnej w miesiącach wiosennych na Półkuli Północnej zmniejszył się w zakresie od 7% do 11%. O 7% zmniejszyła się również masa śniegu obliczana w marcu na obszarze całej Europy. W przyszłości tendencja ta będzie się utrzymywać i nastąpi dalsze zmniejszanie się pokrywy śnieżnej.

Lodowce

Zdecydowana większość europejskich lodowców jest w fazie odwrotu. Lodowce w Alpach utraciły około dwóch trzecich swojej objętości w porównaniu do 1850 roku, tendencja ta będzie się nadal utrzymywać i szacuje się, że w 2100 roku objętość europejskich lodowców zmniejszy się w zakresie od 22 do 66% w porównaniu do obecnej sytuacji.

Kwasowość oceanów

Na skutek wzrostu stężenia dwutlenku węgla w atmosferze w okresie epoki przemysłowej współczynnik ph powierzchniowych wód oceanów uległ zmniejszeniu z wartości 8,2 do 8,1. spadek ten odpowiada wzrostowi 17 kwasowości oceanów o 30%. Obserwowane obniżenie ph wód powierzchniowych jest niemal identyczne w całym globalnym oceanie, w tym również w morzach europejskich. Zakwaszenie oceanów w ostatnich dekadach następuje sto razy szybciej niż w trakcie naturalnych zjawisk, które zachodziły na Ziemi na przestrzeni ostatnich 55 milionów lat. Przewiduje się, że do 2100 roku uśrednione ph wód powierzchniowych spadnie do wartości 7,7. Wzrost kwasowości może mieć wpływ na wiele organizmów morskich, co w efekcie doprowadzi do zmian w ekosystemach morskich i rybołówstwie.

Wzrost poziomu morza

Pomiary prowadzone w XX wieku wskazywały na średni światowy wzrost poziomu morza o około 1,7 mm/rok. Szacuje się, że w XXI wieku wzrost ten będzie jeszcze większy. Na wybrzeżach Europy poziom morza wzrasta w różnym stopniu w zależności od lokalnych warunków.

Powodzie

Od 1980 roku odnotowano ponad 325 powodzi spowodowanych przez wylania głównych rzek Europy, z czego ponad 200 zarejestrowano po 2000 roku. Przewiduje się, że globalne ocieplenie zintensyfikuje obieg wody, co zwiększy częstotliwość powodzi w dużej części Europy. Nasilenie tych zjawisk nastąpi głównie w Europie Północnej. W ostatnich dekadach Europa kilkakrotnie została dotknięta dotkliwymi suszami jak np. susza spowodowana falą letnich upałów, które wystąpiły w centralnej części kontynentu w 2003 roku czy susza na Półwyspie Iberyjskim w 2005 roku. Przewiduje się, że zjawiska te będą się nasilać, szczególnie w Europie południowej i południowo-wschodniej.

Zdrowie

Występujące w Europie w ostatnich dekadach uciążliwe fale upałów spowodowały dziesiątki tysięcy zgonów. Przewiduje się, że częstotliwość i intensywność fal upałów spowoduje dalszy wzrost liczby zgonów szczególnie wśród wrażliwych grup społeczeństwa. Szacuje się, że dodatkowo około 20 000 przedwczesnych zgonów rocznie zostanie spowodowanych przez nadmierną ekspozycję na ozon w warstwie przyziemnej.

Zmiany klimatu powodują również wpływ na rozprzestrzenianie się chorób. Obserwuje się migrację w kierunku północnym kleszcza z gatunku Ixodes ricinus. dalsze ocieplenie klimatu w Europie spowoduje powstanie warunków sprzyjających do migracji w kierunku północnym komarów i moskitów. Na zdrowie człowieka oddziaływuje również sezon pylenia, który rozpoczyna się około dziesięciu dni wcześniej i trwa dłużej niż 50 lat temu.

Energia

Wzrost średniej temperatury spowodował zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną (szczególnie w Europie północnej i północno-zachodniej). tendencja ta w dalszych latach będzie się utrzymywać. Należy jednak zwrócić uwagę, że wzrośnie zapotrzebowanie na energię w okresach letnich.