Jak najszybciej zadbaj o kapitał początkowy

Co to jest kapitał początkowy?
Przepisy ustawy o emeryturach i rentach obowiązujące od 1 stycznia 1999 r. zreformowały nabywanie prawa do emerytury przez osoby urodzone po 1948 r., które do 31 grudnia 2007 r. nie spełnią warunków do emerytury przyznawanej na dotychczasowych zasadach. Ustawa określiła także inną niż do tej pory zasadę obliczania dla tej grupy osób wysokości emerytury. Będzie ona zależała od kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych w ZUS po 1998 r. na indywidualnym koncie ubezpieczonego oraz od kwoty kapitału początkowego, również zapisanego na koncie.

Kapitał początkowy będzie stanowił część przyszłej emerytury, dlatego w interesie osób, które były zatrudnione przed 1999r., leży złożenie wniosku o jego ustalenie.

Kto powinien złożyć wniosek o wyliczenie kapitału początkowego?
Kapitał początkowy powinna mieć wyliczony każda osoba urodzona po 31 grudnia 1948 r., która przed 1 stycznia 1999 r. opłacała składki na ubezpieczenia społeczne lub pozostawała w zatrudnieniu.

Czy konieczne jest złożenie do ZUS wniosku o wyliczenie kapitału początkowego?
Oczywiście, że tak, bowiem ZUS nie czyni tego z urzędu. Brak informacji, które osoby i jakie okresy zatrudnienia mają na swoim koncie przed 1 stycznia 1999r. powoduje, że osoba zainteresowana powinna złożyć stosowny wniosek wraz z dołączoną dokumentacją potwierdzającą zarówno przebyte okresy zatrudnienia jak również wysokość zarobków przed 1 stycznia 1999 r.

Jakie dokumenty potrzebne są do ustalenia kapitału początkowego?
Wniosek o ustalenie kapitału początkowego (druk ZUS Kp-1), kwestionariusz dot. okresów składkowych i nieskładkowych (druk Rp-6), świadectwa pracy lub zaświadczenia potwierdzające okresy zatrudnienia oraz inne dowody dla potwierdzenia okresów składkowych i nieskładkowych; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk Rp-7), potwierdzające okresy zatrudnienia oraz osiągane wynagrodzenie (dochody), które wystawia pracodawca, albo legitymację ubezpieczeniową zawierającą wpisy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu.

Osoby, które indywidualnie opłacały składkę na ubezpieczenie społeczne, a także osoby, które współpracowały przy prowadzeniu działalności gospodarczej, podają w druku Rp-6 adres prowadzenia działalności, adres jednostki ZUS, do której opłacane były składki, numer konta płatnika (NKP).

Osoby zatrudnione u pracodawców zatrudniających do 20 pracowników powinny podać w kwestionariuszu nazwę firmy lub nazwisko i imię pracodawcy oraz adres firmy.

Wiele zakładów pracy już nie istnieje – gdzie w takiej sytuacji poszukiwać swoich świadectw pracy i zarobków?
W sytuacji, gdy zakład pracy został zlikwidowany, wymienione dokumenty może wydać następca prawny zlikwidowanego zakładu pracy albo organ założycielski – np. wojewoda, lub organ nadrzędny, czyli ministerstwo lub urząd centralny (jeżeli są przechowawcami tych dokumentów). Wymaganej dokumentacji można poszukiwać także w archiwach państwowych. ZUS jest w posiadaniu bazy zlikwidowanych zakładów pracy, która również zamieszczona jest na stronie internetowej ZUS www.zus.pl.

Czy wniosek o ustalenie kapitału początkowego powinien złożyć pracodawca, czy można zrobić to indywidualnie?
Osoby pozostające w zatrudnieniu mogą złożyć wniosek wraz z dokumentami wymaganymi do ustalenia kapitału początkowego swojemu pracodawcy, który następnie przekaże je do ZUS. Osoby nie pozostające w zatrudnieniu, jak również te, które wolą samodzielnie złożyć wniosek mogą to uczynić bez pośrednictwa pracodawcy - składając taki wniosek bezpośrednio do ZUS–u właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.

Do kiedy można składać wnioski o wyliczenie kapitału początkowego ?
Zgodnie z przepisem ustawy emerytalnej, ubezpieczeni oraz płatnicy składek zobowiązani są przekazać do ZUS wnioski o ustalenie kapitału początkowego do 31 grudnia 2006 r., jednakże osoby, które z różnych przyczyn nie zdążą skompletować wymaganych dokumentów, np. z uwagi na konieczność ustalenia miejsca przechowywania dokumentacji płacowej zlikwidowanego zakładu pracy lub oczekiwanie na wydanie dokumentacji przez archiwum lub inną instytucję - wnioski będą mogły złożyć nawet po 2006 r.

(red.)