Projekt ustawy o OSP w pytaniach i odpowiedziach

REGION W ostatnich tygodniach w mediach pojawiło się sporo kontrowersyjnych opinii na temat projektu nowej ustawy o Ochotniczej Straży Pożarnej. O zagadnienia, które wzbudzają niepokój strażaków OSP i te, które będą rozwiązywać dzisiejsze problemy zapytaliśmy senator Ewę Gawędę, która działa również w senackim zespole strażackim.

Nowa uchwała jest na razie na etapie projektu, a więc wstępnego szkicu, do którego dopisane zostaną poprawki i sugestie. Jak podkreśla senator Ewa Gawęda, prawie wszystkie zagadnienia, które sugerują strażacy OSP znajdą swoje zapisy w ustawie. – Cieszę się, że mogłam uczestniczyć w spotkaniu z ministrem Andrzejem Kamińskim, wiceministrem Maciejem Wąsikiem oraz Komendantem Głównym PSP Andrzejem Bartkowiakiem. Razem z parlamentarzystami zainteresowanymi tym tematem dyskutowaliśmy na temat tego, co ma się znaleźć w ostatecznym kształcie ustawy. My także zaproponowaliśmy kilka dodatkowych rozwiązań, jakie mają znaleźć się ustawie, która będzie poddana pod głosowanie – mówi senator Ewa Gawęda. Wokół samego projektu pojawiło się sporo kontrowersji, które jak się okazuje w wielu przypadkach wynikają z nieprawdziwych informacji pojawiających się w mediach społecznościowych.

1. Co z mundurami?

– Nie będzie żadnego zabierania mundurów galowych ani narzucania mundurów dla strażaków OSP. Zdarza się, że jedne jednostki mają nieco inne mundury od drugich. Taka sytuacja ma różne powody. Nie będzie jednak ujednolicania tych mundurów, jednostki nadal będą mogły decydować o tym, jakie mundury noszą – wyjaśnia senator Gawęda.

2. Strażacy czy ratownicy?

Sporo komentarzy, szczególnie parlamentarzystów opozycyjnych, pojawiło się na temat rzekomego przemianowania strażaków OSP na „ratowników OSP”. To jednak nie nastąpi. W ustawie ujęty zostanie zapis „strażak/ratownik”, bo nawet dzisiaj zamiennie stosowany jest termin „ratownik” zamiast „strażak” i odwrotnie. Druhowie OSP nadal będą nazywani strażakami.

3. Przywileje

W ustawie zostaną zawarte zapisy o dodatku emerytalnym dla strażaków OSP, którzy wysłużyli społecznie minimum 25 lat i przynajmniej raz w roku wzięli udział w akcji ratowniczo-gaśniczej. Dodatek do emerytury będzie wynosić 1/14 średniego wynagrodzenia. Strażak będzie musiał udokumentować przynajmniej jeden w roku udział w działaniach ratowniczo-gaśniczych poprzez odpowiednie dokumenty z jednostki lub oświadczenie minimum 3 świadków.

– Na wniosek nas, parlamentarzystów, zapisy o przywilejach emerytalnych będą dotyczyły także ratowników GOPR i TOPR. Chcemy też, aby dodatki do emerytur szły z puli MSWiA, a nie z ZUS – wyjaśnia Ewa Gawęda.

4. Imprezy i festyny

Do tej pory, kiedy strażacy organizowali w swojej miejscowości duże imprezy, musieli dostosować się do wszystkich przepisów dotyczących wydarzeń masowych. To się zmieni. – Wychodzimy z założenia, że to właśnie strażacy najlepiej zabezpieczają różnego rodzaju wydarzenia, np. procesje na Boże Ciało, biegi, mecze itd., zarówno pełniąc funkcje ochrony, jak i ratowników medycznych. Dlatego tym bardziej najlepiej zorganizują sobie zabezpieczenie własnych imprez – mówi pani senator.

5. Co ze sprzętem po likwidacji?

– Według obecnie obowiązujących zapisów, po likwidacji jednostki OSP, cały sprzęt trafia do siedziby Zarządu Głównego Związku OSP RP w Warszawie, skąd jest dysponowany do innych jednostek. Często jednak sprzęt do jednostek dofinansowują samorządy, sponsorzy oraz lokalni mieszkańcy, dlatego lepiej, aby pozostał na miejscu. Dlatego też chcemy, aby ustawa regulowała to w ten sposób, że przy likwidacji jednostki OSP jej sprzęt będzie przechodził na własność gminy. Wójt, burmistrz lub prezydent będzie mógł zrobić ze sprzętem co uzna za słuszne, np. przekazać do innej jednostki na terenie gminy albo przekazać innym potrzebującym jednostkom, czy też centrali Związku OSP RP – tłumaczy Ewa Gawęda.

6. Wypadek przy akcji a renta

Według zapisów w projekcie ustawy, podczas wypadku przy akcji, w którym strażak dozna uszczerbku na zdrowiu powodującym niezdolność do pracy, albo zginie podczas akcji, renty i odszkodowania będą wypłacane na tych samych zasadach, jak w przypadku zawodowych strażaków Państwowej Straży Pożarnej.

7. Rozróżnianie jednostek z KSRG

Ustawa ma posiadać również zapisy o braku rozróżniania jednostek zgłoszonych do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego i tych poza systemem. Wszystkie jednostki będą stanowiły jeden system. To również rozwiązanie spornej kwestii konieczności powołania JRG OSP, która była zapisana w początkowym projekcie ustawy. Włączenie wszystkich jednostek w jeden system pozwoli także na możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych przez wszystkie, a nie tylko zrzeszone w KSRG.

8. Szkolenia w PSP

Komendy PSP będą organizować bezpłatne szkolenia dla strażaków OSP. – Będzie także zmiana, że strażak, który będzie realizować szkolenia, będzie specjalnie do nich oddelegowany. Nie będzie to strażak z podziału bojowego, którego ze szkolenia mógłby odciągnąć każdy alarm – podkreśla pani senator.

9. Prawo jazdy kat. C z rządowych funduszy

W nowej ustawie ma znaleźć się także zapis, który może rozwiązać problem braku kierowców w jednostkach OSP. To rozwiązanie, w którym Państwo będzie finansować kurs prawa jazdy kategorii C dla strażaków ochotników. Warunkiem będzie dostępność strażaka z takim prawem jazdy przez okres 5 lat służby w macierzystej jednostce.

10. Ekwiwalent za udział w akcjach

Każdy z członków OSP, który uczestniczy w akcji, może otrzymać ekwiwalent pieniężny za godziny spędzone w akcji ratowniczo-gaśniczej. Pieniądze te wypłacane są przez samorządy lokalne, które także określają wysokość stawki takiego ekwiwalentu. Parlamentarzyści chcą, aby ustawa nie ujednolicała kwot, jakie samorządy mają płacić strażakom za godzinę akcji, jednak aby określała minimalną stawkę, jak jest obecnie, natomiast także aby rada gminy co dwa lata podejmowała zmianę uchwały dot. wysokości ekwiwalentu, by stawka wzrastała choćby minimalnie. Warto dodać, że duże grono strażaków i tak nie bierze dla siebie ekwiwalentu, a zostawia go w budżecie jednostki, aby były to dodatkowe środki na zakup sprzętu czy umundurowania.Szymon Kamczyk