Kierowca bilety sprzedaje. Ale o ulgi lepiej go nie pytaj

SKRZYSZÓW, JASTRZĘBIE-ZDRÓJ Pani Danuta Połednik pod koniec sierpnia tego roku była z niepełnosprawną córką na wizycie u lekarza w Rybniku. Wracała stamtąd autobusem linii 131, którą obsługuje Międzygminny Związek Komunikacji w Jastrzębiu-Zdroju. U kierowcy autobusu nabyła dla córki ulgowy bilet. - Pokazałam kierowcy legitymację córki, pytając jaki przysługuje jej bilet. Kierowca dał mi bilet za 2,1 zł. Niedługo później przyszedł kontroler. Po sprawdzeniu biletu i legitymacji córki, zażądał jeszcze dowodu osobistego. Po czym wystawił mandat na kilkadziesiąt złotych – opowiada matka dziewczyny, dla której mandat, ze względu na niskie dochody, był dotkliwą karą. Córka pani Danuty jest pełnoletnia, niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym. Zmaga się z kilkoma współwystępującymi schorzeniami. - Kontroler oznajmił, że nie należy się jej ulgowy bilet, bo nie ma przyznanej renty z tytułu niepełnosprawności, nie jest niepełnosprawna w stopniu znacznym. Tłumaczyłam kontrolerowi, że nie wiedziałam o takim wymogu, i dlatego pytałam o bilet u kierowcy – opowiada. Bez skutku.

Opłata manipulacyjna zamiast mandatu

Kobieta napisała do MZK skargę w imieniu córki, w której opisała swoje perypetie z kontrolerem. MZK w odpowiedzi stanął na stanowisku, że kontroler postąpił zgodnie z przepisami, a pasażer o przysługujących mu ulgach może dowiedzieć się z wykazu dostępnego w każdym autobusie. Połednik z tym polemizuje. - Przecież jak wsiadam do autobusu to muszę najpierw kupić bilet. Trudno żebym przepychała się między pasażerami, żeby czytać regulamin. Poza tym mówimy o osobie niepełnosprawnej. Jeśli ktoś jest np. niedowidzący, to jak ma przeczytać regulamin? – zauważa nasza rozmówczyni.

MZK poinformował kobietę o możliwości anulowania mandatu pod warunkiem uiszczenia opłaty manipulacyjnej w wysokości 9,6 zł. Kobieta nie przystała na takie rozwiązanie. Dziwi ją, że uwzględnienie reklamacji wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty manipulacyjnej. Uważa, że zgoda na jej uiszczenie byłaby równoznaczna z przyznaniem się do winy. - A ja niczym nie zawiniłam. Przecież pytałam kierowcę, o to jaki bilet mam kupić – mówi, zwracając uwagę na fakt, że MZK w ogóle nie uwzględnił w tej sprawie udziału kierowcy.

Pasażer o ulgach dowiedzieć musi się sam

Danuta Połednik o swoim konflikcie z MZK poinformowała Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Wodzisławiu. Ten zwrócił się do MZK o polubowne rozpatrzenie reklamacji. MZK jednak twardo obstaje przy swoim stanowisku. W odpowiedzi udzielonej Rzecznikowi Konsumentów MZK oznajmił, że kierowca jest pracownikiem firmy zewnętrznej (tj. przewoźnika, który wykonuje usługi na rzecz MZK), a o ulgach pasażer może dowiedzieć się nie tylko z informacji umieszczonych w autobusach, ale również ze strony internetowej MZK, jak i w punktach sprzedaży biletów. - Nie każdy ma dostęp do internetu, a kierowca również sprzedaje bilety, czyli jest punktem sprzedaży biletów. Więc zapytałam go o ulgę – argumentuje nasza rozmówczyni.

Kobieta wyjaśnia, że sprawę postanowiła nagłośnić, żeby inni niepełnosprawni zdawali sobie sprawę z tego, że nie każdemu przysługuje bilet ulgowy.

Okoliczności łagodzące

MZK wyjaśnia, że zgodnie z Regulaminem przewozu osób przejazd bezpłatny lub ulga przysługuje osobom o znacznym stopniu niepełnosprawności, nieletnim inwalidom, a także pasażerom dorosłym z prawem do renty. - Niestety te kryteria nie mają w tym konkretnym przypadku zastosowania. Zdaję sobie sprawę, że nie każdy wchodząc do autobusu zapoznaje się z regulaminem, który jest w nim umieszczony. Mimo to, ten dokument jest obowiązujący i do niego się odnosimy zarówno w tym, jak i w wielu podobnych przypadkach. Biorąc pod uwagę fakt, iż pasażerka posiadała bilet ulgowy, co jest w tym przypadku okolicznością łagodzącą, dyrekcja MZK anulowała mandat i zgodnie ze wspomnianym już regulaminem nakazała uiszczenie opłaty manipulacyjnej w wysokości 9,6 zł. Zupełne anulowanie zapłaty byłoby sprzeczne z zasadą równego traktowania innych pasażerów znajdujących się w podobnej, a nawet identycznej sytuacji – wyjaśnia Rafał Jabłoński, rzecznik prasowy MZK w Jastrzębiu-Zdroju. Artur Marcisz

Dwie wątpliwości

Pierwsza wątpliwość dotyczy sprzedaży biletów przez kierowcę. MZK twierdzi, że regulamin dostępny jest w punktach sprzedaży. Czy zatem kierowca sprzedający bilety, nie jest również takim punktem sprzedaży? Jeśli tak, to powinien udzielić prawidłowej informacji o ulgach, lub wskazać, gdzie może takiej informacji zasięgnąć.

Druga wątpliwość dotyczy opłaty manipulacyjnej. Zapytaliśmy w MZK czym jest owa opłata. Związek wyjaśnia, że opłata ta pokrywa koszty administracyjne przy anulowaniu mandatu, na przykład gdy ktoś przy sobie nie miał e-biletu, a ma go w domu. Wynika ona z paragrafu 9. Regulaminu przewozu osób i bagażu, który brzmi: „Pasażer, który w czasie kontroli nie posiadał ważnej E-karty albo ważnego dokumentu uprawniającego do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu, może uzyskać anulowanie opłaty dodatkowej. Warunkiem anulowania opłaty jest zgłoszenie się do Biura MZK nie później niż w terminie 7 dni od daty wystawienia druku opłaty dodatkowej z ważnym biletem na E-karcie zakupionym przed dokonaną kontrolą biletową, albo z ważnym dokumentem uprawniającym do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu.” Córka Danuty Połednik, jak uznał kontroler, i jak wynika z regulaminu MZK, nie miała prawa do ulgowego przejazdu. Nie mogła więc przedstawić w ciągu 7 dni dokumentu uprawniającego do ulgi. A zatem w jej przypadku nie można było zastosować wyżej wymienionej opłaty. A mimo to MZK ją zastosował. Na jakiej podstawie? Nie wiadomo. Jeśli MZK chciał iść pasażerce „na rękę”, to w ogóle mógł zrezygnować z jej karania, odstępując od postępowania mandatowego bez konieczności uiszczania opłaty manipulacyjnej.