Zapytaj prawnika: Kiedy można pozbawić władzy rodzicielskiej?

Władza rodzicielska to w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Pod władzą rodzicielską dziecko pozostaje aż do pełnoletności. Ale są sytuacje gdy sąd może ograniczyć lub pozbawić rodzica tej władzy, a w niektórych przypadkach rodzic musi uzyskać zgodę na dokonanie pewnych czynności. Kiedy można całkowicie pozbawić władzy rodzicielskiej? Wtedy gdy:

• nie może być ona wykonywana z powodu trwałej przeszkody czyli takiej, która uniemożliwia sprawowanie władzy rodzicielskiej przez długi okres czasu lub przez okres, którego nie da się ustalić (np. gdy rodzic zaginął),

• albo rodzice nadużywają tej władzy (np. znęcają się fizyczne nad dzieckiem, wykorzystują je seksualnie)

• lub w sposób rażący zaniedbują swoje obowiązki względem dziecka.

W przedmiocie pozbawienia władzy rodzicielskiej orzeka sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. Postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym na wniosek lub z urzędu. Pozbawienie władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenie może być orzeczone także w wyroku orzekającym rozwód, separację albo unieważnienie małżeństwa.

Uwaga: W razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może ją przywrócić.