Przetopione na armaty

Nędza. Dzwony w kulturze chrześcijańskiej pełnią wyjątkową rolę. Sygnalizują obecność sacrum (są głosem Boga). Ich rola sygnalizacyjna objawia się głównie w formie zwoływania wiernych do kościoła, obwieszczania o kataklizmach (pożar, powódź), oznajmiania o czyjejś śmierci, o Przeistoczeniu podczas mszy św. Są personifikacją (uosobieniem) ludzkiego życia – nadaje im się imiona.

Rzemiosło zajmujące się odlewem dzwonów (głównie z brązu – stopu miedzi i cyny) nazywa się ludwisarstwem. W 1926 r. proboszcz nędzańskiej parafii ks. Georg Wotzka (1895-1949) zamówił trzy dzwony u braci Ulrichów w miejscowości Apolda (Turyngia, niedaleko Weimaru), zwanej Glockenstadt (miasto dzwonów) ze względu na dwustuletnią tradycję w powyższym rzemiośle. Po raz pierwszy dzwony te zabrzmiały 5 października 1929 r. w sobotę przed odpustem. Były to: Chrystusa Króla, Matki Bożej Różańcowej i dzwon obwieszczający śmierć z inskrypcją: „Wenn ich ertöne, denkt euer Söhne, die Blut und Leben für euch gegeben” („Kiedy zabrzmię, pomyślcie o waszych synach, którzy krew i życie oddali za was”). Potem jeszcze dokupiono dzwon Przeistoczenia. Po raz ostatni zabrzmiały one 6 stycznia 1943 r., kiedy to władze hitlerowskie zabrały trzy spośród nich w celu przetopienia na armaty. Ostał się jedynie do dziś dzwon zmarłych.

11 listopada 1962 r. ks. prob. Jan Gonszczyk (1901-1977) ogłosił wśród parafian kolektę na nowe dzwony podczas odwiedzin kolędowych. Zamówienie na ich wykonanie złożono w odlewni dzwonów w Dąbrowie Górniczej. 7 kwietnia 1963 r. w Niedzielę Palmową biskup Wacław Wycisk (1912-1984) dokonał konsekracji nowych dzwonów Chrystusa Króla i Matki Bożej Różańcowej, które zabrzmiały w tydzień później 14 kwietnia 1963 r. w Wielkanoc. Poświęcenia czwartego dzwonu – Jana Chrzciciela dokonał 26 maja 1963 r. ks. Jan Gonszczyk. Krystian Okręt

Warto przytoczyć inskrypcje na dzwonach (oryginalne napisy są w języku łacińskim):

Chrystusa Króla:

„O Królu chwały;

Twoja jest potęga,

Twoje jest królestwo i panowanie,

Tyś jest ponad wszystkimi narodami,

Udziel nam pokoju za dni naszych.”

Matki Bożej Różańcowej:

„Maryjo, Matko łaski,

Królowo litości,

Ty chroń nas od wroga

I w godzinie śmierci przyjmij nas.”

Jana Chrzciciela:

„Święty Janie Chrzcicielu,

Módl się za proboszcza Jana Gonszczyka

Fundatora i umysły wszystkich wiernych

Na właściwej drodze do zbawienia Wiecznego.”