Starostwo łączy szkoły. Kto zyska, kto straci?

W starostwie wymyślono, że zamiast 5 zespołów szkół (Mechanik, Ekonomik, Zawodówka, Budowlanka i CKU) powstaną dwa Centra Kształcenia Zawodowego. Mają obronić miejsca pracy nauczycieli i przyciągnąć do raciborskich szkół więcej młodzieży, zwłaszcza spoza powiatu. Trwają konsultacje społeczne w tej sprawie. Trzy spotkania już się odbyły, kolejne w tym tygodniu. Na podstawie rozmów z włodarzami powiatu sporządziliśmy poniższe zestawienie. Przybliża założenia reformy przygotowanej przez starostwo.

Kto jest autorem koncepcji zmian w oświacie?

To „dziecko” adoptowane przez obecnego wicestarostę Marka Kurpisa od jego poprzednika Andrzeja Chroboczka. Ten przedstawił ją w poprzedniej kadencji specjalnej komisji ds. strategii oświatowej. W życie wdraża ją aktualny zarząd powiatu.

Jak wygląda terminarz działań?

Konsultacje ze środowiskiem szkolnym przyniosą wiedzę czy akceptuje ono pomysł starostwa. Następnie zarząd powiatu uchwali likwidację obecnie istniejących zespołów szkół i powołanie centrów. Do zaopiniowania otrzymają je związki zawodowe. Później będzie trzeba stworzyć statuty nowych placówek i oddać je pod opinię radom pedagogicznym. Po tej procedurze dokumenty wrócą do zarządu powiatu i zostanie przygotowany projekt uchwały rady powiatu.

Czy rada powiatu popiera inicjatywę zarządu?

Przedstawiono radnym całą koncepcję zmian w oświacie. Zarząd ma poparcie większości rady (Razem dla Ziemi Raciborskiej i Platforma Obywatelska) – Były tylko merytoryczne pytania. Wypowiedzi miały spokojny charakter – tak starostowie relacjonują reakcję opozycji.

Czy niepewna sytuacja rady powiatu (groźba wygszenia mandatów 12 radnych) ma wpływ na przebieg reorganizacji?

Przyszłość rady ma się rozstrzygnąć jeszcze w marcu, a do wiosny kwestia jej nowego składu ma być już załatwiona. W związku z sytuacją władze powiatu przygotowały się na scenariusz, w którym wdrażają całą procedurę w trybie krótszym niż cztery miesiące. Zaczynając w maju chcemy zdążyć na 1 września.

Niż demograficzny postępuje już kolejny rok. Czy działania samorządu nie są spóźnione o jedną kadencję?

Przepisy umożliwiają tworzenie Centr Kształcenia Zawodowego dopiero od trzech lat. Powiat czekał na doświadczenia innych samorządów. Włodarze przyznają, że nie wszystko co wcześniej zaplanowano (próba likwidacji Ekonomika) sprawdziiło się i dlatego władze aktualnie posiłkują się tym, co nie wyszło przy poprzedniej próbie reformy. Wówczas wypracowany pomysł nie znalazł akceptacji.

Reformy oświatowe w Sosnowcu i Gliwicach służą za wzór dla Raciborza. Dlaczego?

Kontakty wicestrosty Chroboczka pozwoliły dokonać zapożyczeń z Sosnowca, a gliwicki wzorzec to efekt spotkań i rozmów raciborskich samorządowców z obecnego roku. Tamtejsi oświatowcy są gotowi przyjechać do Raciborza i przedstawić szczegóły tamtejszych reform na posiedzeniu komisji oświaty. Doświadczenia śląskich samorządów pozwoliły uniknąć ich błędów (np. brak konsultacji społecznych).

Dlaczego Centrum Kształcenia Zawodowego ma być utworzone na bazie Budowlanki i Ekonomika? Przecież zawodówkę niedawno remontowano.

Ekonomik jest jednym z najlepiej wyremontowanych obiektów powiatowej oświaty. Ma też odnowioną salę gimnastyczną i nowe boisko. Włodarze powiatu zapowiadają budowę tam jeszcze jednej sali gimnastycznej, może jeszcze w tej kadencji. W Budowlance cała dolna kondygnacja jest nieużytkowana. Kiedyś były tam stolarnia i inne pracownie. Teraz mają powstać pracownie, których wyposażenie sfinansuje Unia Europejska. ZSZ przeszedł ostatnio tylko naprawę pokrycia dachowego, która wciąż jest w trakcie reklamacji.

Nauczyciele boją się o utrzymanie pracy. Czy słusznie?

Gwarancji zatrudnienia powiat nie jest w stanie im przedłożyć. Spadek liczby oddziałów klasowych w kolejnych naborach do szkół na pewno zabierze nauczycielom pracę. Utworzenie centrów daje szansę, że zachowają etaty choć może nie w pełnym wymiarze godzin. Nadgodziny w innych placówkach będą ratunkiem na uzupełnienie etatu. Władze nie przewidują sytuacji żeby ktoś odszedł z placówki nie mając zabezpieczenia w postaci emerytury lub świadczenia emerytalnego. Jeżeli powstaną wakaty, to obecnie zatrudnieni będą mieli szansę na ich wypełnienie, oczywiście po przekwalifikowaniu. – Nie mówimy o sytuacjach, które wynikną z tegorocznych problemów z naborem, gdzie dla kogoś zabraknie godzin, bo nie będzie uczniów – zastrzega Marek Kurpis.

Kto jest w najgorszej sytuacji pod względem kadrowym?

Nauczyciele przedmiotów zawodowych mają najwięcej godzin i ci nie powinni się martwić. Problem jest z nauczycielami przedmiotów ogólnokształcących i języków obcych, a także zajmujący etaty wsparcia (np. Bibliotekarze). Redukcje mają opierać się na naturalnych odejściach z zawodu. M. Kurpis ma doświadczenia z 2006 roku i likwidacja szkół w mieście (SP 11 i G4). Gra toczy się o 130 etatów w 3 zespołach. Zarząd powiatu szacuje, że zagrożonych utratą pracy jest kilkanaście osób.

Co stanie się z dyrektorami i ich zastępcami w zespołach szkół?

W maju i czerwcu będą mogli stanąć do konkursów na dyrektorów. W procedurze konkursowej kandydat będzie musiał przedstawić koncepcję zarządzania. Najlepsza propozycja wygra. – Będziemy preferować kandydatów z naszych szkół ale jeśli ktoś się zaprezentuje świetnie spoza tego grona to weźmiemy to pod uwagę. Wśród 5 obecnych dyrektorów są osoby, które poradzą sobie z tworzeniem centrów. Kto ma największe szanse na szefa CKZ? Według starosty Winiarskiego cała piątka prezentuje równy poziom.

Co z budynkiem po zawodówce, który szkoła ma opuścić do 2018 roku?

Aktualny pozostaje temat internatu, a ściślej bursy. Powiatowi zależy na uczniach spoza powiatu, z odlglejszych miejscowości. Marek Kurpis konsultuje taką koncepcję, był w Kędzierzynie Koźlu gdzie działa bursa. To dla powiatu trudna decyzja, bo trzeba byłoby początkowo dołożyć do niej z budżetu powiatu. Później samorząd otrzymałby subwencję na jej funkcjonowanie. – Bardzo poważnie rozważamy ten scenariusz – podkreślają w starostwie. 15% naboru dla uczniów spoza powiatu to dla starostwa minimum jakie chce osiągnąć.

Co będzie z ogólniakami? Czy te placówki także czeka reforma?

W latach funkcjonowania CKZ prognozuje się tworzenie w każdym z nich po 4 nowe oddziały. W kolejnych latach nie ma mowy o likwidacji którejś z placówek. Uczniowie nie pomieściliby się w jednym obiekcie. Połączone licea musiałyby pracować w systemie zmianowym co powiat wyklucza.

Reforma będzie kosztowna, czy powiat ma nań pieniądze?

Starostwo występuje po środki do UE choć chętnych jest wielu na Śląsku, bo inne powiaty też chcą pozyskać środki na cele edukacyjne. – Będziemy ich szukać także w pozaunijnych programach. Jesteśmy po rozmowach z przedstawicielami parlamentu. Państwo stawia przecież na rozwój kierunków zawodowych – zaznacza Ryszard Winiarski.

Opracował Mariusz Weidner

Harmonogram spotkań dot. reorganizacji szkół

wtorek 17 marca – Zespół Szkół Ekonomicznych,

środa 18 marca – Zespół Szkół Budowlanych i Rzemiosł Różnych

czwartek 19 marca – Zespół Szkół Mechanicznych w Raciborzu

piątek 20 marca – Centrum Kształcenia Ustawicznego

Wszystkie spotkania zaczynają się o godz. 16.30