Kącik ZUS

Mężczyzna urodzony w lutym 1963 roku, w grudniu 2013 roku miał 30 lat przepracowanych, w tym 20 lat pracy dołowej oraz 3 lata 5 miesięcy i 20 dni pracy na przeróbce mechanicznej. W związku z tym mam pytanie: kiedy będzie mógł się ubiegać o emeryturę? Nadmienię, że nadal pracuje. Warunków obowiązujących w roku 1998 nie mógł spełnić.

B. Koczy

Zgodnie z przepisami art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy

o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U z 2012r., poz. 637) wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych po dniu 30 września 1953 r. wynosi co najmniej 67 lat.

Na podstawie art. 50 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył wiek 55 lat życia,

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50 c ust.1 ustawy emerytalnej,

3) nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wiek emerytalny wymagany od pracowników mężczyzn mających co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50 c ust.1 wynosi 50 lat.

W opisanym przez Czytelniczkę przypadku ubezpieczony ukończył wiek 50 lat w lutym 2013 r., w związku z czym istotne jest czy posiada co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50 c ust.1 w/wym. ustawy.

Za miesiąc przejdę na wcześniejszą emeryturę. Czy po jej przyznaniu będę mógł dodatkowo zarabiać, będąc zatrudnionym na 1 etatu bez obaw, że emerytura zostanie mi zmniejszona lub całkowicie zawieszona?

Marek P.

Nie ma zakazu uzyskiwania dodatkowych przychodów przez osoby pobierające wcześniejszą emeryturę. Natomiast prawo do tego świadczenia ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. ZUS nie bierze pod uwagę, czy jest to zatrudnienie na cały lub częściowy wymiar czasu, ale jedynie wysokość osiąganego przychodu. Dopuszczalne jego kwoty obliczane są w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie za kwartał kalendarzowy ogłoszony przez GUS. Wysokość kwot powodujących zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia ulega zmianie poczynając w roku kalendarzowym od: marca, czerwca, września i grudnia. Od 1 marca 2014 r. w razie osiągania przychodu w kwocie od 2676,40 zł (tj. 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia), nie wyższej jednak niż 4970,40 zł (tj. 130 proc. tego wynagrodzenia), świadczenie ulegnie zmniejszeniu o odpowiednią kwotę przekroczenia. Natomiast przekroczenie tego drugiego limitu przychodów uzasadnia zawieszenie wypłaty świadczenia.

Moja wnuczka nie jest w stanie samodzielnie zgłosić wniosku o rentę socjalną. Czy mogę zrobić to za nią, chociaż nie jestem jej opiekunem prawnym?

Czytelniczka z Radlina

Jeżeli jest Pani opiekunem faktycznym osoby ubiegającej się o przyznanie renty socjalnej, która ze względu na wysoki stopień niepełnosprawności nie jest w stanie samodzielnie zgłosić tego wniosku ani wyrazić zgody na zgłoszenie tego wniosku przez inną osobą czy kierownika ośrodka pomocy społecznej oraz nie ma ustanowionej opieki prawnej, to może Pani za tę osobę zgłosić wniosek o rentę socjalną.

Wniosek zgłoszony przez opiekuna faktycznego będzie podstawą do wszczęcia postępowania o przyznanie tego świadczenia pod warunkiem złożenia oświadczenia o sprawowaniu faktycznej opieki nad osobą, która nie może samodzielnie zgłosić tego wnioski. Co ważne, musi być ono potwierdzone przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu osoby uprawnionej do renty socjalnej lub przez osobę przez nich upoważnioną.