Kącik ZUS

Mam 55 lat, za sobą 27 lat pracy, od kilku lat nie mam stałego etatu. Pracuję, ale dorywczo. Czy mogę ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy?

Kazimiera z Rybnika

28 września 2011 r. wszedł w życie przepis, który przewiduje możliwość przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy ubezpieczonemu całkowicie niezdolnemu do pracy, który udowodnił okres składkowy (bez okresów nieskładkowych i tzw. uzupełniających, czyli rolnych): co najmniej 25 lat – kobieta i co najmniej 30 lat – mężczyzna. W takim przypadku nie musi być spełniony warunek posiadania 5 letniego stażu w ostatnich 10 latach przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub powstaniem niezdolności do pracy.

Osoba, która ukończyła 30. rok życia, musi udowodnić 5–letni okres ubezpieczenia. Okres wymaganych 5 lat w odniesieniu do osób, u których niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30. roku życia, musi przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przypadającego przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy lub powstać w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Do dziesięcioletniego okresu poprzedzającego datę zgłoszenia wniosku o rentę lub datę powstania niezdolności do pracy nie zalicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy (renty inwalidzkiej), renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Mój mąż jest po operacji, ma wyciętą krtań. Jednocześnie leczy się psychiatrycznie i wymaga stałej opieki domowej. Nie wychodzi w ogóle z domu, musi być pod stałym nadzorem osoby dorosłej. Otrzymuje niewiele ponad 500 zł renty. W związku z naszą sytuacją, czy mógłby się on starać o jakieś dodatkowe pieniądze z ZUS, np. dodatek pielęgnacyjny?

Małgorzata S.

Mąż może ubiegać się o przyznanie dodatku pielęgnacyjnego. W tym celu należy złożyć wniosek wraz z zaświadczeniem o stanie zdrowia wystawionym na druku ZUS N–9, posiadaną dokumentację medyczną oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania stosownego orzeczenia. Jeżeli lekarz orzecznik (lub komisja lekarska ZUS) uzna, że mąż jest całkowicie niezdolny do samodzielnej egzystencji, zostanie przyznany dodatek pielęgnacyjny w wysokości 203,50 zł.

Mam 57 lat i od 38 lat pracuję w jednym zakładzie. Ostatnio moja firma ma duże problemy finansowe, niewykluczone, że będzie musiała zwolnić część załogi z przyczyn ekonomicznych. Chciałabym wiedzieć, czy gdybym straciła pracę z winy pracodawcy mogłabym przejść na wcześniejsze świadczenie. Dodam tylko, że jestem też właścicielką ponad 1 ha pola.

Czytelniczka z Gorzyc

Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania umowy  pracę z przyczyn po stronie zakładu pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat (kobieta) oraz 60 lat (mężczyzna) oraz przepracowała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiety i 35 lat dla mężczyzny. Bez względu na wiek przysługuje wtedy, gdy okres pracy uprawniający do emerytury wynosi 35 lat ( dla kobiet) i 40 lat (dla mężczyzn). Wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego może Pani złożyć po upływanie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.