Pionierzy ponadnarodowej Europy
W okresie pomiędzy pierwszą a drugą wojną światową dotarła na Śląsk myśl budowania w stylu modernistycznym. W tym stylu architektonicznym m.in. powstała nowa, robotnicza dzielnica miasta Racibórz – Ocice. Składa się ona z ok. 100 jednakowych w swym wyglądzie, skromnych domków osiedlowych oraz szkoły i kościoła.
Budowniczym kościoła był, do dziś bardzo znany proboszcz parafii dzielnicy Raciborza Stara Wieś, honorowy obywatel miasta, ksiądz prałat Carl Ulitzka, a jego wieloletnim, pierwszym proboszczem (1938 – 1990), uważany za wzór kapłaństwa, bogobojny i skromny ks. prałat Bernhard Gade.
Zasługi tego ostatniego zostały w dzielnicy Ocice uhonorowane nazwaniem jego nazwiskiem jednej z ulic, a księdzu prałatowi C. Ulitzce starowiejska parafia ufundowała w kościele św. Mikołaja tablicę pamiątkową.
Patronem, konsekrowanego w 1938 r. kościoła w Ocicach został św. Józef (opiekun robotników). Kościół służy parafii do odprawiania nabożeństw nie tylko w języku polskim, ale również w języku niemieckim.
Dzięki opracowanym w ostatnich latach dwom wystawom poświęconym budowlom modernistycznym w Raciborzu i na Śląsku, zwrócono uwagę na cenne walory stylistyczne kościoła św. Józefa w Raciborzu Ocicach.
Podjęte w 2011 r. starania o wpis do rejestru zabytków województwa śląskiego przyniosły pozytywne skutki i w styczniu 2012 r. kościół pw. św. Józefa został zaliczony w poczet zabytków kultury.
Zbudowany w okresie recesji gospodarczej w Niemczech z mało trwałych materiałów budowlanych, pilnie wymaga intensywnego remontu. Do tej pory wykonano izolację fundamentów i ścian, remont posadzki, wymianę drewnianych podłóg i ławek.
Było to możliwe i zostało przeprowadzone dzięki dużej, przez lata świadczonej aktywnej ofiarności tej małej stosunkowo parafii liczącej ok. 2000 wiernych. Koszty niezbędnego remontu zaczynającego przeciekać dachu, Rada Parafialna nie byłaby jednak w stanie pokryć jedynie z zebranych darowizn obecnych i dawnych członków parafii.
Zrozumienie i pomoc uzyskano we władzach samorządowych (prezydent miasta Racibórz), planujących udzielić dotacji na remont kościoła w tym roku oraz w Ministerstwie Kultury Niemiec, które wyraziło zgodę na pokrycie reszty kosztów remontu dachu z funduszy federalnych przeznaczonych na utrzymanie zabytków kultury w Europie Wschodniej.
Sukces, w tym wypadku uzyskanie dotacji z Niemiec, ma „wielu ojców”. Na pierwszym miejscu należy wymienić dobrą współpracę w tym zakresie Rady Parafialnej z mniejszością niemiecką oraz znalezienie niezbędnej, pośredniczącej instytucji pozarządowej w Niemczech, którą jest rzymsko-katolicka parafia w Düren (Nadrenia-Westfalia).
Remont dachu zaplanowano na wiosnę i lato bieżącego roku. Obejmować on będzie wzmocnienie konstrukcji, impregnację przeciwpożarową i przeciwgrzybiczną, wymianę dachówek, nowe obróbki blacharskie, nową instalację odgromową, izolację cieplną stropu kościoła oraz prace wykończeniowe.
Parafia posiada wszystkie niezbędne dokumenty potrzebne do prowadzenia prac remontowych (zatwierdzony projekt budowlany, pozwolenie konserwatorskie, pozwolenie na budowę). W wyniku ogłoszonego przetargu wyłoniony został wykonawca tej inwestycji, z którym już została podpisana stosowna umowa.
Prace remontowe potrwają do września 2013 r. a uroczyste zakończenie planowane jest na sobotę 12 października 2013 r., tj. dokładnie w 60. rocznicę śmierci ks. Prałata Ulitzki i 102. rocznicę urodzin ks. prałata Gade.
Dziękczynne nabożeństwo w odnowionym kościele św. Józefa będzie muzycznie oprawione prapremierą wyjątków mszy śpiewanej, do której tekst napisał Carl Ulitzka.
Równocześnie parafianie planują uczczenie obu księży wspólną tablicą pamiątkową. Zarówno Carl Ulitzka, jak i Bernhard Gade – tak różni w swej osobowości – byli prześladowani przez oba polityczne systemy totalitarne panujące w naszej części Europy – niemieckich narodowych socjalistów i polskich komunistów. Obaj, wśród wielu cnót, które ich wyróżniały ponad przeciętność, wyraźnie deklarowali swoją narodowość, byli otwarci i czynnie służyli mniejszościom narodowym: polskiej i niemieckiej. Powszechność oraz ponadnarodowy charakter katolickiego kościoła stał w ich poczynaniach zawsze na pierwszym miejscu. Dlatego obydwaj mogą być zaliczeni do grona pionierów wspólnej, ponadnarodowej Europy.
Josef Gonschior
Najnowsze komentarze