Prawnik radzi

Witam, mam pytanie: po jakim okresie wykreśla się dane o karalności z Krajowego Rejestru Karnego? Siedem lat temu zostałem skazany za przestępstwo na karę pozbawienia wolności, której wykonanie zostało mi warunkowo zawieszone na okres próby wynoszący 2 lata. Obecnie szukam pracy i pracodawca wymaga ode mnie zaświadczenia o niekaralności. Czy po takim okresie mój wyrok widnieje nadal w KRK?

Franciszek z Raciborza

Istotę instytucji zatarcia skazania określa przepis art. 106 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm. – dalej w skrócie K.k.), zgodnie z którym, z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe, a wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych. Zatarcie skazania oznacza, że skazanemu na powrót przysługuje status osoby niekaranej. W praktyce oznacza to możliwość powrotu do normalnego życia w społeczeństwie bez piętna wyroku skazującego. Zatarcie skazania może nastąpić z mocy samego prawa, na podstawie postanowienia sądu albo w wyniku zastosowania aktu łaski przez Prezydenta RP (art. 139 Konstytucji). Długość okresu, licząc od daty uprawomocnienia się wyroku sądu, po którym następuje zatarcie skazania, zależy od ciężaru gatunkowego popełnionego przestępstwa. I tak, w razie skazania na karę pozbawienia wolności lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje, z mocy prawa, z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania (art. 107 § 1 K.k.). W razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje, z mocy prawa, z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W razie skazania na grzywnę albo karę ograniczenia wolności, zatarcie skazania następuje, z mocy samego prawa, z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W razie odstąpienia przez sąd od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia. Jeżeli orzeczono środek karny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Powyższe okresy zatarcia skazania z mocy prawa mogą zostać skrócone w drodze wydania odpowiedniego postanowienia przez sąd. Sąd może, na wniosek skazanego, zarządzić zatarcie skazania na karę pozbawienia wolności już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat. W razie skazania na grzywnę albo karę ograniczenia wolności, na wniosek skazanego, sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat. Zatarciu skazania (w Polsce) nie podlegają przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeśli poszkodowanym była osoba poniżej 15 roku życia.