Przełom w sprawie akcyzy

Jak ustaliliśmy, pracownicy Izby Celnej w Katowicach w ciągu kilku miesięcy zmusili ponad pół tysiąca osób do ponownego opłacenia podatku akcyzowego za sprowadzone samochody. Bezprawnie ściągnięto od nich aż 160 tysięcy złotych. Bezprawnie, bo każdy z podatników posiadał ważny dowód wpłaty, z pieczątką samego dyrektora. Absurd? Nie jedyny w tej sprawie.

 

23 lutego w jednym z gabinetów przy ulicy Bukowej w Raciborzu rozległ się dźwięk telefonu. Do Prokuratora Rejonowego w Raciborzu zadzwonił sam dyrektor Izby Celnej w Katowicach. Podczas rozmowy poinformował, że w związku ze stanowiskiem szefa służby celnej, odstąpiono od podejmowania dalszych czynności wierzycielskich i egzekucyjnych wobec osób, od których nie wpłynął podatek akcyzowy za sprowadzone samochody. W sprawie nastąpił przełom, bo osoby poszkodowane poskarżyły się w ministerstwie. Izba Celna już wysyła zapytania o nr konta, na które musi przelać bezpodstawnie pobrany podatek.

 

 

Dlaczego kilkaset ludzi musiało drugi raz płacić za sprowadzenie auta? Całą sprawę jesienią ubiegłego roku opisał jako pierwszy nasz tygodnik. Od stycznia 2007 roku w Raciborzu jak grzyby po deszczu zaczęły się pojawiać punkty PAF-u – prywatnego operatora pocztowego. Firma oferowała niskie opłaty za usługi pocztowe i miała konkurować z państwowym monopolistą, czyli Pocztą Polską. Prywatny rynek pocztowy zainteresował wówczas Jerzego C., 39-letniego technika ekonomistę. Raciborzanin podpisał z PAF-em umowy franczyzowe na prowadzenie kilku punktów w mieście. Jeden z nich otworzono przy ulicy Kościuszki 38 w Raciborzu. Punkt ten miał tę zaletę, że sąsiadował z oddziałem celnym Urzędu Celnego w Rybniku. Takie sąsiedztwo gwarantowało poza standardowymi usługami pocztowymi również klientów, którzy decydowali się niemal na miejscu opłacić podatek akcyzowy za sprowadzone samochody. Tych nie brakowało. U Jerzego C. podatek regulowali mieszkańcy Raciborza, Rybnika, Wodzisławia, Jastrzębia a nawet Bielska-Białej. Poza pojedynczymi osobami obsługiwał również firmy samochodowe zajmujące się sprowadzaniem aut na masową skalę. Każdy z podatników otrzymywał dowód wpłaty, dzięki któremu po kilku dniach mógł uzyskać potwierdzenie uiszczenia akcyzy z podpisem samego dyrektora Urzędu Celnego w Rybniku. Jak się okazało, celnicy wystawiali poświadczenia nie sprawdzając, czy pieniądze wpływają na konto Izby Celnej w Katowicach. Po wewnętrznej kontroli okazało się, że brakuje blisko 300 tysięcy złotych.

 

 

Dokładnie 1029 osób w swoich skrzynkach pocztowych znalazło wezwania do ponownego opłacenia podatku akcyzowego. Nagle zaświadczenie o uregulowaniu podatku wystawione kilka miesięcy wcześniej, z pieczątką samego dyrektora izby celnej, przestało cokolwiek znaczyć. Wezwania otrzymały osoby nie tylko z Raciborza, ale także z Rybnika, Wodzisławia, Jastrzębia a nawet z Bielska-Białej. Wezwania wysyłano zarówno do osób prywatnych, jak i komisów handlujących samochodami sprowadzanymi. Celnicy tłumaczyli, że zobowiązanie podatkowe znika dopiero w momencie zaksięgowania na koncie izby celnej. Dziś wiadomo, że się mylili.   Lucjan Kuś z Turzy Śląskiej sprowadził z zagranicy siedmioletniego chryslera voyagera. Po wypełnieniu dokumentów został skierowany przez urzędniczkę do okienka pobliskiego PAF-u, gdzie wpłacił 563 złote. Po roku celnicy poprosili go o ponowne opłacenie akcyzy.

 

Pan Lucjan poskarżył się u Ministra Finansów, wysyłając odpowiednie pismo. Z końcem grudnia przyszła odpowiedź – celnicy działają bezprawnie. – W chwili dokonania  wpłaty w placówce pocztowej zobowiązany uwalnia się od obowiązku i nie może być obciążany skutkami wynikającymi z niezapłacenia podatku  – wyjaśnia w piśmie Grzegorz Smogorzewski, dyrektor Departamentu Służby Celnej w Ministerstwie Finansów. – Z akt przedmiotowej sprawy wynika, że dyrektor Izby Celnej w Katowicach wszczął postępowanie egzekucyjne mające na celu wyegzekwowanie należności w podatku akcyzowym w sytuacji, gdy zobowiązany przedstawił dowód wpłaty u operatora pocztowego wraz z zaświadczeniem wydanym przez Urząd Celny w Rybniku Oddział Celny w Raciborzu, potwierdzającym zapłatę akcyzy. Oznacza to, że organ egzekucyjny wszczął postępowanie egzekucyjne, mimo iż nie było prawnych podstaw do jego wszczęcia ­­– tłumaczy Smogorzewski.

 

 

Pisma do ministerstwa pierwszy zaczął wysyłać Grzegorz Klejnowski, który zza granicy sprowadził toyotę yaris. Poszkodowany zbuntował się i nie zapłacił ponownie blisko 1000 złotych akcyzy za samochód. – Do ministra napisała zaledwie garstka osób. Większość poszkodowanych była bardzo zdezorientowana. W tamtym okresie to było kluczowe pismo – wspomina pan Grzegorz. Choć wszyscy poszkodowani wysyłali skargi o podobnej treści i otrzymywali takie same odpowiedzi, Izba Celna w Katowicach nie chciała przyjąć do wiadomości, że działa bezprawnie. Wreszcie urzędnicy zwrócili się do ministra z prośbą o interpretację przepisów art. 59 i art. 60 ustawy Ordynacja podatkowa. Mimo oczekiwania na odpowiedź nie wstrzymano ściągania podwójnej akcyzy. Z końcem lutego celnicy otrzymali stanowisko ministra finansów. – W wydanych przez Ministra Finansów rozstrzygnięciach, dotyczących skarg na działanie Dyrektora Izby Celnej w Katowicach, uznanych za zasadne, interpretacja przepisów art. 59 i art. 60 ustawy Ordynacja podatkowa jest zgodna z obowiązującym stanem prawnym – poinformowała nas Sylwia Stelmachowska z Ministerstwa Finansów. Celnicy przerwali egzekucję.

 

 

– Dyrektor Izby Celnej w Katowicach zdecydował o odstąpieniu od podejmowania dalszych czynności wierzycielskich i egzekucyjnych wobec podmiotów, gdzie stwierdzono brak wpływu środków pieniężnych na rachunek Izby Celnej w Katowicach i dokonujących swoich wpłat za pośrednictwem Polskiej Agencji Finansowej Operator Pocztowy Spółka z o. o.  punkt obsługi klienta nr 212 w Raciborzu – wyjaśnia Aldona Węgrzynowicz, rzecznik Izby Celnej w Katowicach. Jak ustaliliśmy, przez kilka miesięcy równolegle do zamieszania wokół sprawy prowadzono egzekucję drugiej akcyzy. W sumie wyegzekwowano blisko 160 tysięcy złotych od około 530 podatników. 400 osób odmówiło zapłaty i przez ostatnie tygodnie odbierali telefony i pisma od komorników. – Zastanawia mnie, dlaczego poborcy podatkowi pobierali pieniądze, skoro podatnicy pokazywali im ważne zaświadczenia o zapłacie z pieczątką samego dyrektora. Dziś już nie trzeba pisać skarg, ale warto mieć zaświadczenie o tym, że Izba Celna nic już od nas nie chce i cofa swoje poprzednie decyzje. Ja sam wystąpię o coś takiego i polecam to innym, aby zabezpieczyć się na przyszłość – mówi Klejnowski. – W sprawach, w których postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte, zostanie wydane postanowienie o jego umorzeniu  – uspokaja Węgrzynowicz.

 

 

Z początkiem marca w sprawie pojawiła się jeszcze jedna postać, czyli poseł Adam Gawęda, który powiadomił media, że on również walczył o wyjaśnienie sprawy. Wielu podatników uważa to tylko i wyłącznie za grę wyborczą. Sami dziennikarze również dowiedzieli się z początkiem marca, że poseł działa w tej sprawie. – To jest absurd. Oczywiście poseł ma prawo do interpelacji, ale nie mogę się zgodzić, że jest ojcem tego sukcesu. To my, podatnicy, zgłębialiśmy przepisy i pisaliśmy pisma do urzędów. Na niektóre do dziś nie otrzymaliśmy odpowiedzi mimo administracyjnych terminów. W całej sprawie politycy mają jeszcze wiele do zrobienia. Przede wszystkim chodzi o zmianę prawa, aby w przyszłości nie dochodziło do takich sytuacji. Jako poszkodowani jesteśmy również ciekawi, czy za tak poważny błąd ktoś w izbie celnej odpowie zastanawia się Klejnowski. Osoby, które są już zaprawione w bojach o akcyzę, radzą wysłać jeszcze jedno pismo do izby celnej. – Chodzi o żądanie zwrotu pieniędzy. Te będą najprawdopodobniej przelewane, więc warto sprawdzić czy urzędnicy mają odpowiednie dane – mówi osoba zorientowana w sprawie. Winny całemu zamieszaniu Jerzy C. rozkłada ręce i mówi, że nie ma pieniędzy. W chwili obecnej wpłaca w ratach 20 tysięcy złotych, które sąd orzekł jako środek zapobiegawczy do czasu przygotowania aktu oskarżenia.

 

Adrian Czarnota