Kleszcze w natarciu i to nie tylko w lasach

Naczelnik wydziału ochrony środowiska raciborskiego urzędu miasta Zdzisława Sośnierz jest przeciwniczką teorii, że wysypowi kleszczy sprzyja kolejna ciepła zima. – Kleszcze zawsze występują od wiosny do jesieni. Najlepiej zabezpieczyć się odpowiednim ubiorem idąc w pobliże lub do lasu – radzi.

Raciborski Sanepid uspokaja zaś danymi. W porównaniu z 2014 r. liczba zachorowań na boreliozę spadła o 27%. Pierwszy kwartał obecnego roku ma jednak nieco wyższe dane niż w tym samym okresie 2015 r. Niewykluczone więc, że problem narośnie. – Badania na stwierdzenie boreliozy są kosztowne. Nie każdy pójdzie do lekarza z rumieniem. W POZ czeka się rok na wizytę, a prywatnie trzeba wydać spore pieniądze – przyznaje Maria Dengel, starsza asystent w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Raciborzu.

Borelioza zagraża rolnikom

Wywoływana przez kleszcze borelioza jest chorobą zawodową leśników i rolników. Wyposażony w haczyki aparat gębowy kleszcza wbija się w skórę. Ponieważ w jego gruczołach ślinowych jest substancja znieczulająca, zwykle nie wyczuwa się jego obecności na skórze. Oprócz boreliozy może on również przenosić takie choroby, jak: kleszczowe zapalenie mózgu, babeszjozę, anaplazmozę, erlichiozę lub leiszmaniozę.

Borelioza może przybrać postać stawową, neurologiczną lub skórną. Objawy są bardzo zróżnicowane np. mogą pojawić się zaburzenia wzroku, zmiany na skórze, problemy z sercem, a nawet zmiany psychiczne u człowieka. Ta różnorodność sprawia, że boreliozę trudno zdiagnozować. Dobrze więc jeśli wiemy, że ugryzł nas kleszcz. Próbując usunąć kleszcza, nie należy go smarować spirytusem, czy też przypalać, można natomiast skorzystać z preparatów dostępnych w aptekach.

Ryzyko zachorowania na boreliozę wzrasta jeśli kleszcz przebywa na skórze dłużej niż 24 godziny, dlatego należy go jak najszybciej usunąć.

Niebezpieczny rumień

Wizyta u lekarza konieczna jest w momencie kiedy pojawi się charakterystyczny dla ukąszenia tzw. wędrujący rumień, który poszerza się, a nawet może posiadać siną obwódkę. W jego następstwie może wystąpić gorączka, dreszcze, bóle głowy, mięśni i stawów oraz osłabienie. Ponieważ rumień nie zawsze się pojawia, objawy zwykle są lekceważone. Choroba jednak rozwija się i może dojść do porażenia nerwów, mogą wystąpić niedowłady, uczucie przewlekłego zmęczenia. Po kilku miesiącach występuje zapalenie stawów, zwłaszcza tych dużych, np. kolanowych, może dojść do zapalenia korzonków nerwowych. W konsekwencji postępującej choroby dochodzi do upośledzenie sprawności ruchowej.

Podejrzewając boreliozę u rolnika, lekarz kieruje na badania w celu orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej. Do sanepidu takie przypadki zgłasza lekarz lub sam rolnik. Potrzebne druki pobrać można w sanepidzie, ściągnąć przez internet z dziennika urzędowego, a także są w posiadaniu KRUS.

Po zgłoszeniu wszczyna się postępowanie, przeprowadza się szczegółowy wywiad i dokumentuje chorobę. Pacjent następnie kierowany jest do lekarza orzecznika. W przypadku boreliozy właściwa jest m.in. Klinika Chorób Zakaźnych w Bytomiu, Poradnia Hepatologiczna przy Szpitalu Specjalistycznym w Chorzowie i Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu. Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej wydaje powiatowy inspektor sanitarny. Po uprawomocnieniu należy zgłosić schorzenie do oddziału KRUS w celu określenia przez lekarza orzecznika KRUS stopnia uszczerbku na zdrowiu i wynikającego z niego prawa do jednorazowego odszkodowania lub innych świadczeń typu renta szkoleniowa, rehabilitacyjna lub świadczenie z tytułu niezdolności do pracy.