„Para – buch! Koła w ruch!”

Wystawa „Para – buch! Koła w ruch!” składa się z trzech podstawowych elementów: dioram (pt. Satyry kolejowe) autorstwa ks. Janusza Grygiera z Mostówki, obszernego kalendarium historycznego huty „Silesia” uzupełnionego o materiał kartograficzny i rysunki techniczne ze zbiorów Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, a także z prezentacji części kolekcji historycznych zabawek ze zbiorów Fundacji Rodziny Sosenko z Krakowa.

Inspiracja fragmentem wiersza Juliana Tuwima pt. „Lokomotywa” paradoksalnie łączy w jedno – trzy rzeczywistości prezentowane na wystawie. Pierwsze skojarzenie prowadzi do parowozu – poruszającej się po szynach maszyny parowej na kołach. Jednakże przełomowe było samo wynalezienie maszyny parowej i jej powszechne wykorzystanie w przemyśle (od przełomu XVIII i XIX w.). To był zdecydowanie jeden z czynników rewolucjonizujących życie gospodarcze. Jak już zauważono, pod koniec XIX w. pojawiły się pomysły wykorzystania rozwiązań zastosowanych w udoskonalanych z biegiem czasu parowozach, w nowym środku komunikacji – niezależnym od szyn samochodzie. Rywalizacja między różnymi rodzajami energii zasilającej była dość długotrwała i, mimo licznych zalet silnika spalinowego, czy w kolejnictwie elektrycznego, parowozy były wykorzystywane przez wiele dziesięcioleci XX w. Z grona trzech branż prezentowanych na wystawie, których symbolem jest koło i ruch (nawet jeżeli ograniczony) to właśnie kolej przeszła największe przemiany w ciągu ostatnich lat. Do wystawy wydano obszerny katalog dostępny w Muzeum. Wernisaż wystawy uświetni koncert zespołu „Chwila Nieuwagi”.

Muzeum, w czasie trwania wystawy, proponuje dodatkowe tematy lekcji muzealnych (dla klas 4-6 szkół podstawowych oraz dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych): 1. Bardzo szybkie dzieje samochodu. 2. Woda, węgiel, wielki piec i lodówka – czyli historia huty „Silesia” w Rybniku. 3. Maszyna parowa na kołach – co kolej zmieniła w życiu ludzi w XIX w.

(r)

• Kurator wystawy i autor scenariusza: Dawid Keller

• Oprawa plastyczna, aranżacja: Katarzyna Jendrośka-Goik

• Organizator wystawy: Muzeum w Rybniku

• Partner wystawy: Narodowe Archiwum Cyfrowe

• Do przygotowania wystawy wykorzystano eksponaty pochodzące od następujących osób i instytucji: ks. Janusz Grygier, Krzysztof Soida, Arkadiusz Palla i Wydawnictwo Eurosprinter, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, Fundacja Zbiorów Rodziny Sosenków z Krakowa, Archiwum Państwowe w Katowicach.