O Wielkanocy słów kilka

Niedziela Palmowa

To wspomnienie historycznego wjazdu Pana Jezusa do świątyni w Jerozolimie. Dzieci i dorośli śpiewają hosanna, tak jak odbywało się to 2 tysiące lat temu. Hosanna oznacza „niech żyje”. Przeżywamy również procesję z palmami. Co prawda, nasze palmy to gałązki z baziami, ale staramy się odtworzyć ten fakt historyczny. Po uroczystościach palmy są palone na popiół, którym w kolejnym roku sypane są głowy wiernych podczas Środy Popielcowej. Poniedziałek, wtorek i środa w Wielkim Tygodniu nie posiadają własnej liturgii, jedynie czytamy teksty ewangelii, które zaczynają się od słów na dwa, na trzy dni przed paschą, czyli dokładnie w tym danym dniu.

Wielki Czwartek

W Wielki Czwartek należy zwrócić uwagę mszę Krzyżma Świętego. Msza ta jest celebrowana przez biskupa w katedrze. Poświęca się oleje krzyżma, olej chorych oraz katechumenów. Olej krzyżma jest poświęcony bardzo uroczyście. Jest on wykorzystywany przy święceniach biskupa, kapłana, namaszcza się nim wiernych przy chrzcie i bierzmowaniu, a także ściany kościoła przy poświęceniu nowego budynku, również ołtarz. Olej chorych jest używany w czasie udzielania sakramentu chorych. Trzeci olej jest bardzo rzadko używany. Olej katechumenów wykorzystywany  jest w czasie przyjmowania chrztu przez dorosłe osoby. Wielki Czwartek to dzień kapłański. Kapłani spotykają się i odnawiają swoje przyrzeczenia. Większości ten dzień kojarzy się z mszą wieczerzy pańskiej. To dzień ustanowienia eucharystii i kapłaństwa. We mszy świętej dziękujemy za sakrament kapłaństwa. Ciekawym obrzędem jest umycie nóg. Dawniej papież, biskup, a obecnie nawet w parafiach ksiądz, może obmyć nogi niektórym osobom. To rytualizacja tego, czego dokonał Jezus Chrystus. Po mszy adorujemy Najświętszy Sakrament w ciemnicy, czyli w symbolicznym więzieniu.

Wielki Piątek

Przed południem trwa adoracja Pana Jezusa w ciemnicy. W godzinach popołudniowych odbywa się liturgia męki pańskiej. Pierwszym elementem jest czytanie ewangelii wg Świętego Jana, później bardzo stara modlitwa wiernych. W pierwszych wiekach tak właśnie się modlono. Kulminacyjnym punktem tej  liturgii następuje adoracja krzyża. Po niej następuje komunia święta i polski zwyczaj, czyli procesja do Grobu Pańskiego i adoracja.

Wielka Sobota

To jedyny dzień w ogóle bez liturgii. Mszy świętej nie sprawuje się także w Wielki Piątek, jednak celebruje się Liturgię Męki Pańskiej. Natomiast wieczorna liturgia Wigilii Paschalnej należy już do niedzieli. Zarówno żydzi, jak i chrześcijanie mają w zwyczaju świętowanie uroczystości już dzień wcześniej. Dlatego też każda zwykła niedziela rozpoczyna się już w sobotę wieczorem. Tak samo wiele uroczystości. Tym bardziej Święta Wielkanocne rozpoczynają się od Wigilii Paschalnej.  Do południa w Wielką Sobotę odbywa się natomiast piękny zwyczaj poświęcenia pokarmów.

Niedziela Wielkanocna

Już wieczorem w sobotę ma miejsce Wigilia Paschalna, czyli czuwanie przed zmartwychwstaniem. W tej liturgii bardzo pięknie widać słowo pascha, czyli przejście. Mamy przejście z ciemności do światła (dlatego rozpalamy ognisko przed kościołem, a w kościele jest ciemno), ze śmierci do zmartwychwstania, z grzechu do świętości, z niewoli do wolności (czytanie o wyjściu Izraelitów z Egiptu). W czasie liturgii błogosławimy ogień przed kościołem, błogosławimy paschał, który wnosimy do kościoła; świeca symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa. W liturgii można czytać osiem czytań na przemian jedno ze Starego Testamentu, drugie z Nowego Testamentu. Kiedyś chrześcijanie zaczynali liturgię nocą, a kończyli o wschodzie słońca. Po czytaniach rozpoczyna się liturgia chrzcielna, a jeśli nie udziela się chrztu, błogosławimy wodę chrzcielną. Wielkim przeżyciem jest, kiedy w Wigilię Paschalną chrzci się dorosłego. Przeżyłem Wigilię Paschalną we Wiedniu, kiedy chrzczono dorosłą osobę. Pierwsi chrześcijanie właśnie w noc zmartwychwstania chrzcili nowych członków Kościoła. Odbywało się to w baptysterium na zewnątrz kościoła przez całkowite zanurzenie. W tym czasie inni wierni czekali w kościele, stąd tyle czytań. W Polsce i prawie tylko w Polsce odbywa się dodatkowo uroczysta procesja rezurekcyjna. W coraz większej ilości parafii taka procesja się odbywa już późnym wieczorem; to uroczyste ogłoszenie światu, że Chrystus zmartwychwstał. Przez całą niedzielę świętujemy radośnie zmartwychwstanie.

Poniedziałek Wielkanocny

Chrześcijanie mają w zwyczaju przedłużanie świętowania ważnych uroczystości o kolejne dni. Poniedziałek to kolejny dzień na podkreślenie ważności tych świąt. W przypadku Świąt Wielkanocnych świętowanie rozciąga się na 50 dni od Niedzieli Zmartwychwstania do Święta Zesłania Ducha Świętego. Poniedziałek Wielkanocny jako dzień w oktawie jest obchodzony bardzo uroczyście.

Notował: (ska)