Pokrzywka – wyzwanie dla lekarza i pacjenta

Pokrzywka należy do jednej z najczęściej występujących chorób skóry. Szacuje się, że około 30 proc. społeczeństwa przebyło lub będzie miało epizod pokrzywki w swoim życiu. Nazwa odzwierciedla podobieństwo choroby do zmian powstałych po kontakcie z pokrzywą. Wykwity maja charakter bąbli barwy różowej, są silnie swędzące i mają tendencje do szybkiego ustępowania i ponownego pojawiania się w różnych okolicach ciała.  Przyczyny są bardzo różnorodne, co znacznie utrudnia diagnostykę tej choroby. A właśnie określenie przyczyny ma kluczowe znaczenie w leczeniu.

Wśród licznych przyczyn choroby znajdują się zarówno czynniki alergiczne jak i niealergiczne. Do alergicznych zaliczamy uczulenia na: pokarmy (najczęściej orzechy, skorupiaki, owoce), leki, alergeny zawodowe, toksyny owadów. Wśród przyczyn niealergicznych znaczenie mają: infekcje (bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze), choroby autoimmunologiczne (często choroby tarczycy np. autoimmunologiczne zapalenie tarczycy) oraz inne schorzenia ogólnoustrojowe. Znaczenie w pojawieniu się pokrzywki ma również długa lista czynników fizykalnych (światło, ciepło, zimno, ucisk).

Pokrzywkę możemy również podzielić ze względu na czas trwania zmian skórnych na ostrą (trwającą do 6 tygodni) i przewlekła (trwająca powyżej 6 tygodni). Pokrzywka ostra jest najczęstszą odmiana spotykaną u dzieci, wśród powodów wymienia się tu najczęściej: infekcje, alergię na pokarmy, leki, pokąsania stawonogów. W leczeniu znajdują zastosowanie liczne leki przeciwalergiczne, immunosupresyjne, ale czasami dopiero wykrycie choroby towarzyszącej i jej leczenie daje efekt terapeutyczny.

Bardzo trudne jest czasem ustalenie czynnika sprawczego uporczywych zmian skórnych w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości. Niestety zdarza się, że pomimo licznych starań nie udaję się go określić – mówimy wtedy, że pokrzywka ma charakter idiopatyczny. Postawienie takiej diagnozy frustruje i pacjenta i lekarza. Niestety leczenie w tym przypadku może mieć jedynie charakter objawowy a nie przyczynowy. Ze względu na zawiłą naturę tej choroby bardzo ważna staje się współpraca między pacjentem i lekarzem, oraz wspólne próby dociekania przyczyny choroby.  Jak Państwo sami widzicie schorzenie które wydaje się mieć banalny charakter przy głębszym spojrzeniu odkrywa swoje skomplikowane oblicze. Myślę, że jednak mimo trudności warto o nim wiedzieć więcej, aby mięć świadomość jak wiele aspektów naszego zdrowia może mieć wpływ na skórę i pojawiające się na niej zmiany. Po raz kolejny okazuję się, że nasza skóra jest jedynie zwierciadłem tego co dzieje się w środku… Jak zwykle serdecznie pozdrawiam i życzę wszystkim udanych wakacji!

dr n med. Maria Weryńska-Kalemba

NZOZ „Nowiny” ul. Orzepowicka 8d w Rybniku oraz Katedra i Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych, Dermatologii i Alergologii w Zabrzu, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Kontakt dla pacjentów: 664968021, www.wermed.pl