Moja piykno wieś

Opowiym wom o takiej niezbyt wielkej miejscowości Dziymiyrz, w gminie Lyski. Jo nie je rodowitom dzimiyrzankom, ale rodowitom ślonzoczkom. Miyszkom tu juz 13 lot. Poznałach takiego szwarnego karlusa co mi sie spodoboł a jo mu tez wpadła w oko i my sie pobrali. Jo sie przekludziyła do niego na jego ojcowizna i tak żech sie znejdła w Dzimiyrzu. Tak samo jak mojigo ślubnego tak pokochałach ta wieś, kiero je ogromnie piykno, a ludzie som dobrzi i uczynni. Nazwa naszyj piyknej wsi pochodzi od staropolskiego imiynia Zdzimiyrz abo Zdzimir. Mog to być jaki rycerz abo inkszo znaczniejszo osoba. Piyrszy założyciel abo też właściciel wsi. Piyrszy zapis historyczny o wsi pojawio sie w 1504 roku i jako piyrszy właściciel wystympuje Bartłomiej Zdarza ze Chobolic na Morawach. Wieś roztomańcie sie nazywała: roz Dzimirze, roz zaś Dzimirzowice, a po nimiecku to Dreilinden, co znaczy trzi lipy. Ostatnio wymiyniono nazwa wsi nawionzuje do herbu Dzimiyrzo, na kierym som trzi piykne lipy o rownych koronach, kere stojom kole siebie w rownych odstympach.

Jak yno zchrystianizowali nasze ziymie, ludzie chodziyli do kościoła do Pstronżnej, a tu stoła yno malutko drewniano kapliczka. Dzieci tyż chodziyły do szkoły we Pstronżnej i tak je do dzisio. Ciekawym faktym je, że w piyrsze połowie XIX wieku właścicielym Dzimiyrzo był Aleksander Mendelson–Bertholody, kiery był z pochodzynio żydym. I to do niego – do swojigo ujca Aleksandra  przyjyżdżoł w odwiedziny sławny muzyk i kompozytor FeIiks Mendelson–Bertholody w 1832 roku. Kole 1870 roku wieś należała do Jakuba Zawadzkiego, był powstańcym z 1863 roku. Ożyniył sie z Paulinom Franosz ze Zwonowic, no i zamiyszkoł w Dzimiyrzu, nabywając jednocześnie wieś. W końcu XIX wieku były tu 92 osady a ludzi tu miyszkało 320.

We wsi był też młyn wodny kery napyndzała woda ze Suminki. Mioł on dwa koła napyndowe, jedno napyndzało młyn do mlecio obilo, drugie koło kruszyło i mleło gips dowożony tu z gipsołomu w Czernicy. ludzie ciynzko robiyli na polu, żeby wyżywić familijo, ale jak wybudowali gruby i inksze zakłady, mocka chłopow zaczło tam robić, ale uprawiali też dali pola. Dzimiyrzanie w czasie III Powstanio Ślonskigo walczyli w 9. kompanii V Powstańczego Pułku Rybnickiego. Po wojnie ludzie pomału odbudowywali swoja wieś. Na głowno droga w Dzimiyrzu w latach 60. zeszłego wieku wyloli asfalt, w tych samych latach powstało Kołko Rolnicze no i nasze Koło Gospodyń Wiejskich. W 1971 roku fojermany dostali swoja rymiza, kole ni stoji wysoko wieża z buczkiym kiery alarmuje o pożarach. Na nim zrobiyły se gniozdo boczonie.

(red)

Druga część opowiadania w kolejnym numerze Tygodnika Rybnickiego.