PORADNIK WYBORCZY

Głosowanie przez pełnomocnika

Osoby, które nie mają możliwości dotrzeć do lokalu przystosowanego dla niepełnosprawnych i wyborcy powyżej 75. roku życia, mogą głosować przez pełnomocnika. Dlatego, jeśli masz w swoim otoczeniu kogoś, kto nie może dotrzeć do lokalu z powodu niepełnosprawności albo wieku, podpowiedz mu, że może ustanowić pełnomocnika.

Za pośrednictwem pełnomocnika głosować mogą: 

• wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także wyborcy posiadający równoznaczne orzeczenie organu rentowego, czyli orzeczenie o: całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• całkowitej niezdolności do pracy, osoby stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny;
• wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat – niezależnie od stanu zdrowia. Pełnomocnikiem może zostać osoba: wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający jej pełnomocnictwa; posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania.

ALE:

• pełnomocnikiem nie może być członek komisji „macierzystej” dla udzielającego pełnomocnictwa, mąż zaufania, ani żaden z kandydatów;
• w większości przypadków można przyjąć pełnomocnictwo tylko od jednej osoby;
• pełnomocnictwa od dwóch osób można przyjąć jedynie wtedy, kiedy przynajmniej jedną z tych osób jest: wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

Żeby udzielić pełnomocnictwa trzeba najpóźniej 29 września złożyć odpowiedni wniosek do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której jest się wpisanym do rejestru. Wniosek składa się na urzędowym formularzu (dostępny w urzędzie) dołączając do niego:

• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa;
• kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności – jeżeli wyborca w dniu głosowania nie będzie miał ukończonych 75 lat; kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego osobie mającej być pełnomocnikiem – jeżeli osoba ta nie jest ujęta w rejestrze wyborców w tej samej gminie co udzielający pełnomocnictwa.

Uwaga! Osoba udzielająca pełnomocnictwa nie musi iść osobiście do urzędu gminy. Wniosek i potrzebne dokumenty może w jej imieniu złożyć każdy.

Głosowanie korespondencyjne

W tegorocznych wyborach po raz pierwszy wyborcy niepełnosprawni (o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności) będą mogli głosować również za pośrednictwem poczty. Procedura wygląda następująco:

do 19 września wyborcy niepełnosprawni mają możliwość zgłaszania w swoich urzędach gmin zamiaru głosowania korespondencyjnego (pocztowego) – zamiar ten może być zgłoszony ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenie powinno zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego, oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, a także wskazanie adresu stałego zamieszkania, na który ma być wysłany pakiet wyborczy do głosowania korespondencyjnego. Do zgłoszenia dołączyć też należy kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności.

W zgłoszeniu wyborca niepełnosprawny może zażądać przesłania mu wraz z pakietem wyborczym nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.

Najpóźniej na tydzień przed wyborami pracownik urzędu gminy lub listonosz powinien dostarczyć wyborcy pakiet zawierający: kopertę zwrotną, karty do głosowania; kopertę na karty do głosowania, instrukcję głosowania korespondencyjnego; nakładki na karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a - jeżeli wyborca zażądał ich przesłania;  oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania.

Wyborca po zakreśleniu wybranych kandydatów na kartach, wkłada je do koperty na karty do głosowania, a tę kopertę do koperty zwrotnej i przesyła na adres komisji obwodowej, do której jest zapisany. Możliwe będzie również przekazanie przesyłki listonoszowi, bez koniecznośći wizyty na poczcie. Przesyłka jest BEZPŁATNA.

Uwaga! Głosy oddane korespondencyjne powinny trafić do komisji wyborczej do chwili zakończenia głosowania. Nie należy więc zwlekać z odesłaniem przesyłki.

Głosowanie przy użyciu nakładki w języku Braille’a

Do 26 września wyborcy niepełnosprawni mogą też zgłaszać w urzędach gmin zamiar głosowania w lokalu wyborczym przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. W zgłoszeniu wyborca obowiązany jest wskazać właściwy dla niego obwód głosowania. Wówczas nakładka będzie dostępna w lokalu wyborczym.

Co musi zrobić głosujący w lokalu wyborczym?

W dniu wyborów w lokalu wyborczym  musimy okazać dokument ze zdjęciem, przy pomocy którego możliwe będzie sprawdzenie naszej tożsamości.  W przeważającej ilości przypadków będzie to dowód osobisty, niemniej może to być także paszport, prawo jazdy. W przypadku gdy wyborca nie jest ujęty w spisie wyborców może okazać dokument ze zdjęciem stwierdzający miejsce zamieszkania np. dowód osobisty, prawo jazdy lub np. zaświadczenie zameldowania. W takim przypadku przewodniczący obwodowej komisji wyborczej powinien skontaktować się telefonicznie z wydziałem spraw obywatelskich (lub jednostką wykonującą zadania z tego zakresu) urzędu gminy (miasta) celem weryfikacji faktu zamieszkiwania wyborcy na terenie obwodu. Jeżeli weryfikacja okaże się pozytywna, wyborca zostanie dopisany do spisu wyborców w obwodowej komisji wyborczej.

Następnie wyborca otrzymuje dwie karty do głosowania – jedną z wykazem list kandydatów na posłów oraz drugą – listę kandydatów na senatorów. Po dokonaniu wyboru odpowiednich osób (por. linki: „Jak głosować na senatora” i „Jak głosować na posła”) karty należy wrzucić do urny wyborczej.

Jak głosować na senatora?

Należy postawić dwie krzyżujące się kreski (znak x lub coś, co x przypomina), tak aby przecięcie kresek nastąpiło w kratce obok nazwiska wybranego kandydata. Zaznaczenie większej ilości kandydatów niż jednego spowoduje, że nasz głos będzie głosem nieważnym.

Jak głosować na posła?

Zasadniczo należy dokonać wyboru jednego kandydata, stawiając znak x w kratce obok jego nazwiska, tak aby przecięcie dwóch linii nastąpiło w kratce.

Ustawa pozwala także na zaznaczenie większej ilości kandydatów z tej samej listy, niemniej w takiej sytuacji oddany głos będzie traktowany jako głos na tego z zaznaczonych kandydatów, który jest najwyżej na liście. Wolno zaznaczyć jedynie kandydatów z tej samej listy. Innymi słowy z listy tylko jednego komitetu wyborczego.

Zaznaczenie kandydatów z różnych list wyborczych sprawi, że nasz głos będzie głosem nieważnym.