Przejrzany na wylot

– Czy badania rentgenowskie są szkodliwe dla organizmu?
– Nie są obojętne dla człowieka. Wykonujemy je więc wyłącznie na zlecenie lekarza, który stwierdza czy są ku temu wskazania i wyklucza przeciwskazania. Należy także pamiętać, że badania takie kumulują się. U osób młodych, przeprowadzane często, mogą prowadzić do zmian nowotworowych. Jedynie na badania mammograficzne nie jest potrzebne skierowanie i to tylko w grupie wiekowej 50–69 lat. W zasadzie nie powinny być wykonywane badania RTG u kobiet w ciąży (wyjątek stanowi okoliczność wypadku).
– Na waszym oddziale wykonuje się badania z zastosowaniem donaczyniowych środków kontrastowych. Co to takiego kontrast?
– To środek cieniujący, czyli substancja, która po dożylnym podaniu gromadzi się głównie w naczyniach i narządach. Daje to możliwość uwidocznienia lub lepszego zobrazowania narządów w badaniach radiologicznych.
– Czy donaczyniowe podanie kontrastu jest bezpieczne?
– Jest to zabieg o podwyższonym ryzyku. Mogą wystąpić pewne powikłania, takie jak: duszności, wysypka, wstrząs anafilaktyczny, zapaść sercowo–naczyniowa. Możliwość wystąpienia powikłań nie zależy od dawki i może do nich dojść niezależnie od wszystkich środków ostrożności. Dlatego też w czasie badania i pobytu w Zakładzie Rentgenodiagnostyki badani znajdują się pod fachową opieką personelu medycznego, z możliwością natychmiastowego udzielenia niezbędnej pomocy.
– Czy podanie kontrastu jest konieczne?
– Część badań z definicji to badania z użyciem kontrastu: urografia, arterografia, flebografia. W pozostałych o podaniu kontrastu decyduje lekarz radiolog. Zwykle badania tomografii komputerowej mają większą wartość diagnostyczną po użyciu środka cieniującego. Jednak wszystko zależy od celu badania i konkretnej sytuacji klinicznej. Zgodę na wykonanie badania i podanie środka kontrastowego wyraża pacjent lub jego opiekun w formie pisemnej.

Rozmawiała Ewa Halewska


Jak przygotować się do badań diagnostycznych

Jeśli wykonywane będzie USG lub tomografia, na badanie należy zgłosić się na czczo i nie palić wcześniej papierosów, unikać spożywania na dzień wcześniej produktów powodujących powstawanie gazów, w dniu poprzedzającym badanie przyjąć trzy razy dziennie po 2 kapsułki espumisanu (środka eliminującego gazy), a rano w dniu badania dodatkowo 2 kapsułki. Przy USG narządów miednicy, pęcherza moczowego, prostaty, narządu rodnego, płodu – w dniu badania nic nie jeść, natomiast wypić pół litra niegazowanych płynów (na ok. 1–1,5 godz. przed badaniem) i na badanie zgłosić się z pełnym pęcherzem.