Kącik ZUS

Czy nauczyciel może wybrać i przejść na świadczenie kompensacyjne po 01.09.2024r., kiedy jednocześnie uzyska również prawo do wcześniejszej emerytury na nowych zasadach?

Skorzystanie z prawa do nowej emerytury nauczycielskiej spowoduje utratę prawa do NSK. Innymi słowy, jeśli nauczyciel wystąpi z wnioskiem o nową wcześniejszą emeryturę nauczycielską, ZUS przyzna prawo do tego świadczenia, wyda pozytywną decyzję i decyzja ta się uprawomocni, to w takiej sytuacji nie ma już możliwości wnioskowania o NSK. Samo spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury – bez wystąpienia z wnioskiem i przyznania prawa – nie stoi na przeszkodzie uzyskania NSK. To sam nauczyciel decyduje, które świadczenie w jego konkretnej sytuacji jest dla niego korzystniejsze.

Złożyłam już wniosek o emeryturę, czekam na decyzję. Ostatnią informację o stanie kont otrzymałam za grudzień 2023, tam brak waloryzacji wpłat za 2023. Jakim wskaźnikiem i w jaki sposób zostanie zwaloryzowane konto i subkonto, a także kapitał początkowy?

Podstawą obliczenia wysokości emerytury jest suma:

• zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne, zapisanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata świadczenia,

• zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Składki oraz kapitał początkowy, zapisane na koncie ubezpieczonego, podlegają waloryzacjom, które mają na celu utrzymanie ich realnej wartości. Co roku, od 1 czerwca przeprowadzamy waloryzacje roczne, za poprzedni rok. Operacji tej podlegają kwoty zapisane na koncie na dzień 31 stycznia roku, za który przeprowadzamy waloryzację, powiększone o kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji.

Dodatkowo przeprowadzamy jeszcze waloryzacje kwartalne, które są uruchamiane przy obliczaniu wysokości świadczenia. Waloryzacji kwartalnej podlegają wszystkie składki – zarówno te, które zostały zwaloryzowane ostatnią waloryzacją roczną, a także te składki, które zostały zapisane po 31 stycznia roku, za który przeprowadziliśmy waloryzację roczną. Ale warto tutaj zaznaczyć, że wartości zwaloryzowane rocznie nie podlegają wszystkim waloryzacjom kwartalnym, tak jak nowe składki, zapisane na koncie po 31 stycznia roku, za który przeprowadziliśmy waloryzację roczną. Zależy to od tego, w którym kwartale będzie obliczana wysokość świadczenia. Jeśli wysokość świadczenia będzie wyliczana w I lub II kwartale danego roku, to te kwoty zwaloryzowane już rocznie nie będą podlegały waloryzacjom kwartalnym.

O tym, ile i jakie waloryzacje kwartalne zostaną przeprowadzone, decyduje data ustalania wysokości emerytury. I tak, w przypadku ustalania wysokości świadczenia:

• w pierwszym kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za trzeci kwartał poprzedniego roku,

• w drugim kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za czwarty kwartał poprzedniego roku,

• w trzecim kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za pierwszy kwartał danego roku,

• w czwartym kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za drugi kwartał danego roku.

Przykład:

Jeśli wysokość emerytury była ustalana w wrześniu 2024 r., (czyli w III kwartale), to:

- 1 czerwca 2024 r. została przeprowadzona waloryzacja roczna za 2023 rok, zwaloryzowane zostały składki emerytalne oraz kapitał początkowy, zapisane na koncie ubezpieczonego na dzień 31.01.2023 r., powiększone o kwoty uzyskane z tytułu wcześniejszych waloryzacji rocznych.

- Następnie zwaloryzowane w ten sposób składki i kapitał zostaną poddane waloryzacji kwartalnej za I kw. 2024 r. (nie podlegają waloryzacjom kwartalnym za I, II, III, IV kw. 2023 r. ponieważ za ten rok zostały już zwaloryzowane waloryzacją roczną).

A składki, które zostały zapisane na koncie w okresie po 31.01.2023 r. (czyli te, które nie podlegały waloryzacji rocznej), zostaną poddane waloryzacjom kwartalnym, za I, II, III, IV kw. 2023 r. oraz za I kw. 2024 r.

Szczegółowe Informacje dotyczące zasad waloryzacji składek i kapitału początkowego oraz wskaźników waloryzacji są dostępne na stronie internetowej ZUS.