Poniedziałek, 3 czerwca 2024

imieniny: Klotyldy, Leszka, Tamary

RSS

Wodzisław Śląski to już nie jedyny miejski Wodzisław w Polsce

12.01.2021 00:00 sub

Od 1 stycznia na mapie Polski pojawiło się 10 kolejnych miejscowości ze statusem miasta. Większość z nich odzyskała utracone prawa m.in. w wyniku carskich represji po powstaniu styczniowym. Wśród nich... Wodzisław w województwie świętokrzyskim.

WODZISŁAW ŚL. Od Nowego Roku Polska ma 954 miasta – o 10 więcej niż do tej pory. Status miasta otrzymał m.in. Wodzisław w województwie świętokrzyskim, który już kiedyś miał prawa miejskie, ale stracił je w 1869 r. Po raz pierwszy miejscowość uzyskała je w 1366 r., czyli później niż nasz Wodzisław. W centrum świętokrzyskiego Wodzisławia znajduje się rynek, od którego rozchodzą się ulice z historyczną, zwartą zabudową. Miejscowość liczy ponad 1 tys. mieszkańców. Przebiega tamtędy droga ekspresowa S7. – To przywrócenie praw miejskich, odebranych jeszcze po powstaniu styczniowym ukazem carskim. Dlatego, że Polacy walczyli o niepodległość. To akt sprawiedliwości dziejowej – powiedział premier Mateusz Morawiecki tuż po wręczeniu aktów nadania statusu miasta włodarzom 10 miejscowości.

Od XVI w. miasto należało do rodu Lanckorońskich. Jako ciekawostkę można dodać, że ostatnim dziedzicem był Antoni Lanckoroński, który był dziedzicem miasta do swojej bezpotomnej śmierci w 1965 r. W mieście działa klub piłkarski Partyzant Wodzisław.

Dodajmy, że po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, a następnie przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski, w kraju funkcjonowały dwie miejscowości o nazwie Wodzisław – nasz Wodzisław, który jeszcze wówczas nie miał wyróżnika „Śląski” oraz świętokrzyski Wodzisław. Rodziło to pewne problemy natury, nazwijmy to administracyjnej. Dlatego jeszcze w pierwszej połowie lat 20. ubiegłego wieku nasz Wodzisław nieformalnie zaczęto nazywać Wodzisławiem Śląskim. Szybko uległo to zmianie. Historyk Piotr Hojka pisze, że w 1925 r., jako że Wodzisław Śląski przez cały okres międzywojenny należał do powiatu rybnickiego, na stemplu pocztowym pojawił się napis: „Wodzisław k. Rybnika”. Lokalny tygodnik „Echo Odry” w ten sposób skomentował zmianę: „Z dniem 20 maja b. r. Inspektorat zmienił dotychczasowe nazwy urzędów pocztowych „Miasteczko Śląskie” i „Wodzisław Śląski”, pierwszego na „Miasteczko koło Tarnowskich Gór”, a drugiego na „Wodzisław koło Rybnika”. (…) Czy jednak zmiana ta jest dobra? Dlaczego zamiast upraszczać nazwy komplikuje się je? (…) Może by tak znów zmienić nazwę „Wodzisław koło Skrzyszowa” lub „Rybnik koło Wodzisławia”? Doprawdy dziwaczne. Przecież Wodzisław Śląski był dostateczny…”

Piotr Hojka zaznacza, że po zmienia stempla pocztowego w 1925 r. podjęto ambicjonalne działania zmierzające do likwidacji dopisków „Wodzisław k. Rybnika” czy „Wodzisław Powiat Rybnik”. Formalnie nazwa miasta zmieniła się jednak dopiero w 1937 r.

25 marca 1937 r. w Monitorze Polskim ukazało się „Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r. o ustaleniu urzędowych nazw miast”. Zarządzenie to dotyczyło wszystkich miast II Rzeczpospolitej. O ile w większości przypadków nie wnosiło ono żadnych zmian (np. w przypadku Rybnika), tak nazwa naszej miejscowości została uzupełniona o drugi człon – „Śląski”. Zarządzenie MSW pomimo, że miało wejść w życie z dniem ogłoszenia, czyli 25 marca 1937 r. wprowadzono miesiąc później.(art)

  • Numer: 2 (1051)
  • Data wydania: 12.01.21
Czytaj e-gazetę