Głowy poleciały

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku przeprowadził postępowanie wyjaśniające w celu zastosowania sankcji wobec osób odpowiedzialnych za naruszenie przepisów w związku z wypadkiem zbiorowym w kopalni „Rydułtowy”. Przypomnijmy, że wypadek miał miejsce 23 marca 2002 r. w pokładzie węgla na poziomie 1000 m.

Doszło do zapalenia metanu, na skutek którego zaistniał wypadek zbiorowy, wybuch metanu, wybuch pyłu węglowego i pożar egzogeniczny. W rejonie wypadku znajdowało się 36 pracowników kopalni. 10 zos-tało poparzonych, 3 z nich w ciągu następnych kilku dni zmarło w szpitalu, 5 uległo wypadkom ciężkim, a 2 wypadkom lekkim. Pozostałych 26 pracowników nie doznało obrażeń.

Specjalna komisja powołana do zbadania przyczyn i okoliczności wypadku stwierdziła, że do zapalenia metanu, które zainicjowało wybuch metanu i pyłu węglowego oraz pożar doprowadziło: powstanie iskier mechanicznych pod przenośnikiem ścianowym na skutek zerwania ogniw łańcucha tego przenośnika w rejonie górnego napędu, tolerowanie niebezpiecznego nagromadzenia metanu w niezlikwidowanym odcinku chodnika 10-W1 za frontem ściany w pobliżu jej skrzyżowania z tym chodnikiem oraz w zrobach zawałowych i pod przenośnikiem, doprowadzenie do nagromadzenia niebezpiecznego pyłu węglowego w chodniku 10-W1. Komisja nie znalazła podstaw dla stwierdzenia lub wykluczenia otwartego ognia.

Decyzje podjęte

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku, działając w I instancji wydał decyzje zakazujące wykonywania określonych czynności w ruchu zakładu górniczego wobec następujących osób: naczelnego inżyniera, I zastępcy kierownika ruchu zakładu górniczego na okres dwóch lat, kierownika działu wentylacji również na okres dwóch lat, nadsztygara górniczego oddziału G-1, sztygara oddziałowego oddziału G-1, nadsztygara łączności i metanometrii, głównego elektryka wszystkich na okres jednego roku. Ukarani mogą złożyć odwołanie w trybie Kodeksu Postępowania Administracyjnego do Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego, działającego w II instancji. Dyrektor OUG skierował do Zarządu Rybnickiej Spółki Węglowej S.A. w Rybniku, jako pracodawcy, wnioski o zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego przewidzianych w tym przepisie wobec kierownika ruchu zakładu górniczego, kierownika działu energomechanicznego, dwóch sztygarów zmianowych oddziału łączności i metanometrii, trzech dyspozytorów metanometrii, trzech górników przodowych oraz przodowego transportu. W końcowej fazie postępowania przygotowawczego znajdują się sprawy sformułowania wniosków o ukaranie do Wydziału Grodzkiego Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śl. za popełnienie wykroczeń określonych w ustawie Prawo geologiczne i górnicze w stosunku do 12 osób kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego „Rydułtowy”.

2 sierpnia całość materiałów zgromadzonych w postępowaniu wyjaśniającym została przekazana do Prokuratury Rejonowej w Wodzisławiu Śl. Śledztwo w tej sprawie jest prowadzone, myślę, że za 2-3 tygodnie zostanie zamknięte - powiedział Waldemar Nowak, zastępca prokuratora rejonowego w Wodzisławiu Śl.

Chleb powszedni

Wyższy Urząd Górniczy ogłosił też raport na temat stanu bezpieczeństwa w górnictwie węglowym w okresie pierwszych 7 miesięcy 2002 r. Pod ziemią na górników czeka coraz to więcej niebezpieczeństw, w tym roku w kopalniach węgla kamiennego doszło już do 1136 wypadków! Środowisko pracy górników zawsze należało do najtrudniejszych i bardzo niebezpiecznych.

Obecnie w związku z koncentracją produkcji i wydobyciem prowadzonym z coraz głębszych pokładów, wzrasta poziom zagrożeń, zwłaszcza metanowego, tąpaniami, pożarowego i temperaturowego - napisano w referacie. Do 31 lipca 2002 r. w kopalniach węgla kamiennego doszło ogółem do 1136 wypadków, w tym 22 śmiertelnych i 17 ciężkich. W porównywalnym okresie 2001 r. zdarzyło się ogółem 1260 wypadków, w tym 13 śmiertelnych i 7 ciężkich. Na pogorszenie stanu bezpieczeństwa w tym roku największy wpływ miały wypadki w kopalniach „Jas-Mos” (10 ofiar śmiertelnych) i „Rydułtowy” (3 ofiary śmiertelne). Główne przyczyny wypadków to: błędy w przygotowaniu miejsc i stanowisk pracy, nieprzestrzeganie przez pracowników ustaleń zawartych w instrukcjach, technologiach i regulaminach, niewłaściwa koordynacja prac zespołowych, tolerowanie przez przodowych metod pracy niezgodnych z zasadami techniki górniczej, niewłaściwy stan techniczny maszyn i urządzeń, wykonywanie zadań przez osoby nie posiadające wymaganych uprawnień, nieprawidłowe zachowanie pracowników, niewłaściwa praca osób kierownictwa i dozoru ruchu dotycząca organizacji i nadzoru prowadzonych robót oraz pouczania pracowników o zasadach bezpiecznego wykonywania prac. Ani jeden wypadek w górnictwie węglowym nie zdarzył się z powodu trudnych do przewidzenia zjawisk naturalnych, takich jak tąpnięcia, wypływ wody, wyrzut skał i gazów - napisano w raporcie.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego może zastosować sankcje wobec osób odpowiedzialnych za nieprzestrzeganie przepisów. W pierwszym półroczu bieżącego roku skierowano 244 wnioski do sądów rejonowych, sądy rozpatrzyły 101, 3 osoby zostały uniewinnione, ponadto sądy orzekły grzywny na sumę 28.007 zł (średnio ok. 277 zł). Wydano 35 decyzji zakazujących powierzenia określonych czynności w ruchu zakładu górniczego do dwóch lat pracownikom naruszającym dyscyplinę i porządek pracy. Taką karę wymierzono 7 osobom kierownictwa zakładu, 14 osobom dozoru wyższego, 13 osobom dozoru średniego i 1 osobie dozoru niższego, a w stosunku do 1.083 osób zastosowano środki oddziaływania wychowawczego np.: nagana, nagana z ostrzeżeniem.

Beata Palpuchowska