Raport RIO z Raciborza: jak budowano lodowisko bez płacenia wykonawcy za prace

W raporcie z kontroli przygotowanym przez RIO przypomniano, jak zawierano umowę z firmą budującą lodowisko oraz nie zapłacono jej za wykonane prace.

Dariusz Polowy upoważnił dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji w Raciborzu do zaciągania zobowiązań związanych z budową i wyposażeniem „Raciborskiego Centrum Aktywnej Integracji Społecznej”.

Ten zaciągnął 15 i 20 grudnia 2022 r. zobowiązania związane z realizacją przedsięwzięcia. Na podstawie dwóch umów opiewały one na łączną kwotę 12 055 260 zł. Przekroczono tu zakres upoważnienia dotyczącego limitu zobowiązań, a także limitu wydatków na rok 2023 (wynikał z Wieloletniej Prognozy Finansowej).

Limit ten wynosił 11 900 000 zł, a przekroczenie limitu – 155 260 zł. Dodatkowo przekroczono limit wydatków na rok 2023: 7.200.000 zł (z harmonogramu prac wynikało, iż w roku 2023 r. zaplanowano realizację umowy o wartości 9 945 780 zł).

W księgach rachunkowych roku 2023 (do 10 listopada) nie zaewidencjonowano zobowiązań na łączną kwotę 5 180 248,45 zł wobec dwóch wykonawców RCAIS. Naruszono ustawę o rachunkowości.

Powyższe polegało na zaniechaniu ujęcia:

• sześciu faktur na wykonanie lodowiska w formule zaprojektuj i wybuduj na łączną kwotę 5 137 499 67 zł, wystawionych w okresie od czerwca 2023 r. do października 2023 r.;

• czterech faktur na sprawowanie nadzoru inwestorskiego na łączną kwotę 42 748,78 zł, wystawionych w okresie od czerwca 2023 r. do września 2023 r.

Te zobowiązania nie zostały uregulowane do dnia kontroli, wobec tego:

• trzy faktury z czerwca 2023 r. na łączną kwotę 1 054 442,25 zł stały się wymagalne w lipcu 2023 r.;

• pięć faktur z okresu lipiec – wrzesień 2023 r. na łączną kwotę 3 652 562,47 zł stały się wymagalne w sierpniu, wrześniu oraz październiku 2023 r.;

• dwie faktury z października 2023 r. na łączną kwotę 473 243,73 zł stały się wymagalne w listopadzie 2023 r.

W sprawie zapłaty faktur główny księgowy magistratu (kierownik referatu ds. księgowości kierował do prezydenta miasta pisemną odmowę ich zapłaty, zgłaszając początkowo zastrzeżenia co do poprawności formalnej i merytorycznej faktur, następnie jedynie informował o braku planu finansowego na rok 2023 dla tego zadania.

Decyzją Dariusza Polowego, w postaci ręcznej adnotacji na pismach głównego księgowego zaniechano realizacji płatności faktur i przekazano je w depozyt naczelnikowi wydziału edukacji do wyjaśnienia sprawy.

Powyższe zobowiązania wynikały z dwóch umów z 20 grudnia 2022 r., zawartych przez Miasto Racibórz, reprezentowane przez dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji w Raciborzu.

18 stycznia 2023 r. Rada Miasta Racibórz podjęła uchwałę w sprawie zaniechania realizacji inwestycji na Zamkowej. W tym dniu rada uchwaliła budżet Miasta Racibórz na rok 2023 oraz Wieloletnią Prognozę Finansową Miasta, w których nie zostały zabezpieczone środki finansowe na realizację tego zadania.

Mimo tego nie podjęto działań celem wstrzymania realizacji zadania i rozwiązania umów w celu zapobieżenia powstania zobowiązań, w tym wymagalnych. – Uchwała ta nie została zatem wykonana – podkreślono w raporcie po kontroli RIO.

W czerwcu 2023 r. wykonawca umowy wezwał pisemnie Miasto Racibórz do udzielenia gwarancji zapłaty za roboty budowlane, informując jednocześnie, iż nadal wykonuje umowę i realizuje roboty. Miasto nie udzieliło tych gwarancji. 20 września 2023 r. wykonawca odstąpił od umowy z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi zamawiający – Miasto Racibórz. Chodzi o nieprzedłożenie gwarancji zapłaty oraz pozostawanie w zwłoce z zapłatą faktur.

(opr. m)