Zapytaj prawnika. Jakie darowizny doliczamy a jakie nie przy obliczaniu zachowku i w jakich cenach?

Najczęściej powyższe pytanie dotyczy nieruchomości i sytuacji, gdy rodzice przepisali dom jednemu z dzieci. Po śmierci rodziców pozostałe rodzeństwo obdarowanego zaczyna się zastanawiać nad zachowkiem, czy z tego tytułu mogą uzyskać część tego, co odziedziczyliby gdyby nie darowano domu. Zasadą jest, że przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku darowizny (według stanu z daty darowizny, ale cen z daty ustalania zachowku), ale zasada ta doznaje wielu ograniczeń. I tak np. przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż 10 laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Bardzo ważne jest by dobrze zrozumieć powyższy zapis. Ograniczenie czasowe do 10 lat dotyczy tylko osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Oznacza to, iż darowizny uczynione przez spadkodawcę na rzecz spadkobierców lub uprawnionych do zachowku zostaną doliczone przy obliczaniu zachowku także wtedy, gdy doszło do nich w czasie wynoszącym więcej niż 10 lat przed otwarciem spadku. Jeśli chodzi o zachowek należny zstępnemu to przy jego obliczaniu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych (przed urodzeniem się pierwszego zstępnego), chyba że darowizna została uczyniona na mniej niż 300 dni przed urodzeniem się zstępnego. Przy obliczaniu z kolei zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.