ZAPYTAJ PRAWNIKA: Odrzucenie spadku a prawo do zachowku

Czy osobie, która odrzuciła spadek np. po ojcu przysługuje zachowek po tymże zmarłym? Chodzi np. o sytuację gdy zmarły ojciec za życia przepisał umową darowizny dom (będący jedynym składnikiem jego majątku) na jednego z synów, a po śmierci ojca okazuje się, że zmarły miał długi, które jednakże stanowią ułamek wartości domu. Pozostali synowie odrzucają spadek po ojcu. Po jakimś czasie zastanawiają się czy nie dochodzić zachowku od brata, który otrzymał dom, gdyż z wyliczenia wynika, że zachowek byłby znacznej wartości. Niestety, zachowek przysługuje zstępnym, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Oczywiście w pierwszej kolejności takimi osobami są zstępni (w tym dzieci) spadkodawcy i jego małżonek jeśli żyje. Jednakże sformułowanie „którzy byliby powołani do spadku z ustawy” oznacza, że możliwość dochodzenia zachowku nie będzie przysługiwała tym spośród potencjalnych spadkobierców, którzy w danym przypadku nie doszliby do dziedziczenia z ustawy. A więc w opisanej sytuacji synowie, którzy odrzucili spadek nie byliby powołani do spadku z ustawy, gdyż go odrzucili. Nie przysługuje więc im prawo do zachowku. Nie mogą również odwołać swojego oświadczenia o odrzuceniu spadku, gdyż taką możliwość ustawodawca przewidział jedynie w bardzo wyjątkowych sytuacjach. Podejmując decyzję czy odrzucić spadek wiedzieli, że dom należy do brata. Dlatego tak ważne jest aby decyzje w sprawach spadkowych podejmować świadomie, uwzględniając wszystkie okoliczności i możliwości na przyszłość. Warto te kwestie przedyskutować z prawnikiem zanim podejmie się ostateczną decyzję.